Cặp vợ chồng 'Hát thơ xuyên Việt'

(Thethaovanhoa.vn) - Lần đầu tiên, một cặp vợ chồng đã cùng nhau tổ chức chương trình Hát thơ xuyên Việt khá thành công hồi đầu năm nay. Chưa dừng lại ở đó, cặp vợ chồng này tiếp tục "song kiếm hợp bích" để cho ra đời CD Hát thơ đầu tay mang tên Tiếng rao sẽ ra mắt công chúng vào ngày 10/9 tới. Đó là vợ chồng TS toán học Đinh Hoàng Anh – họa sĩ Thái Tĩnh.

* Tại sao lại là hát thơ thưa chị?

- Một ca khúc có bố cục âm nhạc của nó. Nhiều nhạc sĩ cũng phổ nhạc các bài thơ nhưng thường phải lược bớt hay thêm vào một số câu từ, hoặc thay đổi chút ít để lời thơ đáp ứng được bố cục âm nhạc trong tác phẩm của mình.

Còn Hát thơ là câu chuyện khác, ở đây thơ nắm phần chủ đạo, không phải lời thơ được dùng để hát mà làm sao hát lên được âm nhạc trong thơ.

Thực ra từ nhiều đời nay các bậc tiền bối vẫn diễn xướng thơ bằng cách hát, như ca trù, hát xẩm, ngâm thơ, ru con... với những làn điệu đã định hình, tất nhiên có chút ngẫu hứng từ những nghệ sĩ cụ thể.

Vợ chồng nữ tiến sĩ toán học Đinh Hoàng Anh - họa sĩ Thái Tĩnh

Tuy nhiên các thể loại diễn xướng đó chủ yếu hợp với những bài thơ viết theo lối cổ, với tư duy, ngôn ngữ kinh điển, truyền thống.

Tôi cũng viết nhiều bài thơ lục bát, tứ tuyệt, và nhiều bài trong số đó cũng từng được ngâm theo lối cổ. Nhưng tôi cũng viết nhiều bài thơ với cấu trúc vần điệu khác, thơ 6 chữ, 5 chữ, 8 chữ, 4 chữ và thơ tự do... Hơn nữa, ngôn ngữ, đề tài, cách trình bày của tôi không còn theo lối tư duy cổ, nên không phải khi nào ngâm lên cũng hợp.

* Vì sao người thể hiện lại là chồng chị - họa sĩ Thái Tĩnh mà không phải là một nghệ sĩ chuyên... hát thơ khác?

- Tôi nhận thấy hầu hết các bài thơ của tôi đều có nhạc tính, có lẽ vì tôi may mắn được học piano từ nhỏ, và ý tưởng thơ của tôi thường nảy sinh khi tôi nghe thấy âm nhạc trong ngôn ngữ.

Thái Tĩnh - chồng tôi lại là người có giọng hát và cũng có năng khiếu âm nhạc, dù không được đào tạo qua trường lớp. Anh ấy yêu thích âm nhạc trong thơ của tôi, và muốn hát những câu thơ ấy lên, hát một cách tự do, ngẫu hứng, như là anh ấy nghe thấy...

Những bài Hát thơ này không theo lối cổ truyền, dù đôi bài có ảnh hưởng của dân ca, nhưng hầu hết đều thấm đẫm hơi thở hiện đại.

Những bài Hát thơ này cũng không hoàn toàn là các ca khúc vì âm nhạc trong đó không tuân theo bố cục chặt chẽ của một bài hát. Thái Tĩnh không sửa một từ nào của tôi, cứ để bài thơ như thế mà hát lên một cách tự do, phóng khoáng, và thực ra không lần nào hát giống lần nào (tất nhiên vẫn có giai điệu chính không thay đổi).

* Cách "hòa âm, phối khí" để cho ra hát thơ của vợ chồng chị là gì?

- Các bài Hát thơ trong đĩa CD này được phối khí với nhạc cụ hiện đại: piano, saxophone, violin, guitar ... và theo tư duy âm nhạc hiện đại. Hai nghệ sĩ phối khí, đồng thời là hai nhạc công chính ở đây cũng là những người chơi nhạc hiện đại: Blue, Jazz... Đó là pianist Tuấn Nam và guitarist  Hữu Hiệp. Vì thế khi nghe đĩa Hát thơ này, mọi người sẽ cảm nhận không khí mới mẻ, khác hẳn lối diễn xướng thơ cổ truyền.

Đề tài các bài thơ trong đĩa Hát thơ này, cũng là đề tài hầu hết các bài thơ của tôi, là những nỗi niềm bình dị, sâu kín của con người. Tôi không viết thơ về chính trị, xã hội, những vấn đề to lớn...

Tôi cũng rất ít viết về những câu chuyện riêng tư. Thơ của tôi chỉ như một lời tâm tình, một chút chiêm nghiệm, cảm thông, với những nỗi niềm nhỏ bé, những mảnh đời nhỏ bé, những thân phận nhỏ bé... Tên đĩa CD "Tiếng rao" phần nào nói lên điều đó.

CD Hát thơ "Tiếng rao"

* Trong khi đời sống văn chương chẳng còn mấy người mặn mà với thơ mà vợ chồng chị lại còn ra CD Hát thơ! Vì sao?

- Tôi cũng không biết rằng điều bạn nói có đúng không, vì cá nhân tôi gặp rất nhiều người yêu thơ. Tôi đã đi rất nhiều nơi và thấy đâu đâu cũng có những người yêu thơ. Trên mạng xã hội cũng có các trang về thơ với rất nhiều độc giả.

Tất nhiên những người yêu thơ ít ồn ào, họ có những nhóm riêng, những cuộc chơi riêng... Bản thân tôi cũng có một số bạn đọc -  những người thích thơ của tôi, thích cả cách Hát thơ của Thái Tĩnh. Tôi làm đĩa CD này cho những người bạn ấy, và cho bản thân chúng tôi. Đây cũng là dấu ấn đẹp trong tình bạn nghệ sĩ của hai vợ chồng tôi.

* Chị sẽ phát hành rộng rãi hay ra CD chỉ vì đam mê và... tặng bạn bè?

- Chắc là cả hai, nhưng trong việc phát hành cũng không nặng vấn đề kinh tế, chỉ là phương pháp đưa thông điệp nghệ thuật của chúng tôi đến với đông đảo người nghe hơn.

* Rồi sau "Tiếng rao" sẽ là gì, thưa chị?

- Tôi có một tập thơ in chung sắp ra mắt vào cuối năm nay. Chúng tôi còn khá nhiều bài Hát thơ đang thu âm dở dang, cho nên đây chỉ là CD đầu tiên trong chuỗi các CD Hát thơ.

Ngoài ra, tôi cũng viết một số ca khúc, tự viết cả nhạc và lời, các ca khúc đó đang trong quá trình hoàn chỉnh, thu âm và phối khí, hy vọng sẽ sớm ra mắt các bạn.

Huy Thông (Thực hiện)
Thể thao & Văn hóa