Campuchia: "Chúa ngục" Toul Sleng bị trừng phạt

27/07/2010 10:54 GMT+7 | Trong nước

(TT&VH) - Ngày 26/7, Tòa án xét xử tội ác Khmer Đỏ (ECCC) ở Campuchia đã tuyên án 35 năm tù giam đối với Kaing Guek Eav, biệt danh Duch, cai ngục nhà tù Toul Sleng, vì phạm tội ác chiến tranh và các tội ác chống lại loài người. Đây cũng là bản án đầu tiên do ECCC dành cho một cựu thủ lĩnh cấp cao của chế độ Khmer Đỏ.

Lẩn trốn dưới lốt thầy giáo

Đầu năm 1999, tại một ngôi làng ở Tây Bắc Campuchia, có một người đàn ông cao tuổi đang làm việc cùng nhà báo người Anh Nic Dunlop và nhà báo Mỹ Nate Thayer. Ông ta tự xưng Hong Pen, cựu giáo viên ở thủ đô Phnom Penh. Ông ta nói tiếng Anh khá tốt và mặc một chiếc áo phông có hình một tổ chức viện trợ nhân đạo Mỹ.


Duch trong phiên xử diễn ra hôm 26/7

Tuy nhiên, Dunlop thấy gương mặt thầy giáo Pen ngờ ngợ. Nó giống với một tấm ảnh ông đã mang theo trong vài tháng nay. Tấm ảnh chụp chân dung Duch, cựu cai ngục nhà tù Tuol Sleng S21 khét tiếng. Tại nhà tù này, trong những năm chế độ Khmer Đỏ tồn tại, đã có 17.000 đàn ông, đàn bà, trẻ em, bị thẩm vấn, tra tấn và sát hại. Thi thể của họ bị ném xuống những ngôi mộ tập thể. Thực tế Pen chính là Duch. Sau khi bị Dunlop và Thayer vạch mặt và với việc bài viết của họ được tạp chí Kinh tế Viễn Đông đăng tải, ông ta đã đầu hàng nhà chức trách.

Duch có tên khai sinh Kaing Guek Eav, đã chào đời tại tỉnh Kampong Thom vào tháng 11/1942. Ông ta giỏi toán nên được theo học tại nhiều trường “điểm” ở Campuchia. Duch tiếp tục theo ngành sư phạm tại Phnom Penh. Khi ra trường, Duch trở thành giáo viên trung học phổ thông, nổi tiếng là người nghiêm khắc và đòi hỏi cao với học sinh.

Khi cuộc chiến tranh Việt Nam lan rộng sang Campuchia, Duch đã tham gia hoạt động du kích chống lại chính phủ Campuchia do Mỹ dựng lên. Những người du kích này tự gọi bản thân là Khmer Đỏ. Khi tham gia, Duch được giao nắm giữ công tác an ninh. Năm 1971, Duch dành 3 tháng để thẩm vấn nhà nhân chủng học người Pháp Francois Bizot, người mô tả Duch là kẻ “tìm kiếm sự thực”, một nhân vật thích “tìm sự tuyệt đối trong cuộc sống”. Bizot sau đó được thả tự do khi Duch tin rằng ông vô tội.

Tuy nhiên, đó là một trong những hành động nhân đạo hiếm hoi của Duch. Ngày 17/4/1975, sau nhiều năm chiến đấu, Khmer Đỏ đã chiếm Phnom Penh. Đây là khởi điểm của 4 năm kinh hoàng sẽ diễn ra tại Campuchia. Đồng nội tệ lập tức bị hủy bỏ và cư dân thành phố bị đưa về quê cày ruộng, nơi hàng trăm ngàn người chết vì đói. Các kẻ thù chế độ bị tiêu diệt không thương tiếc. Tuol Sleng, nhà tù nơi Duch quản lý, là thành phần chủ chốt trong bộ máy giết người đó.

Có thể nói Tuol Sleng là nhà tù nổi tiếng nhất của Khmer Đỏ. Nó nằm tại một địa điểm vốn là trường trung học ở trung tâm thành phố. Hàng ngàn người, phần lớn là quan chức từ chế độ cũ, các nhân vật thuộc lớp trung lưu và về sau này là những thành viên Khmer Đỏ bị nghi ngờ phản bội, đều được mang tới nhà tù.

Sự hiện diện của họ ở Tuol Sleng gần như đồng nghĩa với việc họ đã nhận tội. Một khi tới nơi, họ sẽ được cân và chụp ảnh. Theo sau đó là quá trình thẩm vấn. Các tù nhân bị yêu cầu phải viết các bản khai chi tiết để nói rõ về sự “phản bội” của họ. Họ bị buộc phải thừa nhận mình là gián điệp và đã lôi kéo gia đình, bạn bè chống chế độ. Từ chối không khai theo như những gì được bảo sẽ dẫn tới việc bị tra tấn tàn bạo.

Các tù nhân cấp cao tiếp tục được sống thêm vài tháng để đảm bảo lời khai của họ hoàn chỉnh. Một số trường hợp được Duch đích thân kiểm tra và sửa chữa. Các tù nhân không quan trọng được xử lý với thời gian ngắn hơn. Tất cả đều có chung một hành trình giống nhau. Khi lời khai hoàn tất, họ được đưa ra các “cánh đồng chết” ở Choeung Ek, nằm cách Phnom Penh vài cây số. Tại đây tất cả sẽ bị giết, đôi lúc ngay sau khi họ vừa đào xong cái huyệt của chính mình. Con cái của những kẻ có tội cũng không được tha. Chỉ có vài chục tù nhân may mắn sống sót sau các cuộc tàn sát ở Tuol Sleng.


Chứng tích tội ác của Duch và đồng bọn vẫn còn được trưng bày
tại Bảo tàng Diệt chủng Tuol Sleng
Thừa nhận

Khi chế độ Khmer Đỏ bị lật đỏ, Duch đã bỏ trốn sang Thái Lan một thời gian trước khi trở lại Campuchia. Ông ta học tiếng Anh và làm việc cho vài tổ chức nhân đạo. Ông ta thậm chí còn trở lại dạy học và theo Thiên Chúa giáo trong những năm 1990. Tuy nhiên, Duch không ngờ phóng viên Nic Dunlop vẫn lặng lẽ lần theo dấu vết và đưa ông ta ra ánh sáng.

Trong các cuộc phỏng vấn với Dunlop và Thayer, Duch thừa nhận bản thân ông ta đã làm những việc rất tệ hại ở Tuol Sleng, nhưng là theo mệnh lệnh do bộ máy lãnh đạo Khmer Đỏ ban ra. “Ai bị bắt đều phải chết. Đó là luật lệ” - Duch nói - “S21 không có quyền bắt ai. Chúng tôi chỉ có trách nhiệm thẩm vấn và đưa lời khai tới ban lãnh đạo”. Đó cũng là một trong những nội dung bào chữa của Duch.

Trong phiên xử diễn ra hôm 26/7, Duch đã bị buộc tội tra tấn, giết người, phạm tội ác chống lại loài người và bị tuyên phạt 35 năm tù. Tuy nhiên thực tế Duch sẽ chỉ ngồi tù 19 năm vì ECCC trừ đi những năm ông ta đã ngồi tù trước đó. Hiện ngoài Duch, 4 thủ lĩnh khác của Khmer Đỏ gồm Nuon Chea, Khieu Samphan, Ieng Sary và vợ là Ieng Thirith cũng đang bị giam giữ để chờ ngày ra tòa xét xử với các tội danh diệt chủng và tội ác chiến tranh.

Gia Bảo

Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm