Ca khúc 'Everyday People' của Sly and the Family Stone: Sức mạnh của niềm tin chân chất

Hãy hiểu thế này: Không có tiền lệ cho Sly and the Family Stone. Nói như vậy có vẻ cường điệu nhưng đôi khi, cường điệu không thật sự là cường điệu. Nếu bĩu môi trước từ "tiền lệ" thì thử hỏi, có điều gì tương tự như thế trước khi Sly and the Family Stone xuất hiện?

Ngày nay, những tư tưởng trong Everyday People của Sly and the Family Stone nghe có vẻ chân chất nhưng thật ra, nó lại kéo theo sức mạnh của cả thời đại.

Nhóm nhạc đột phá

Mặc dù Sly and the Family Stone lấy cảm hứng từ những ảnh hưởng sâu rộng của Motown hay những người hùng jazz, rock và folk trong quá khứ, sự xuất hiện của nhóm vào năm 1967 đã nắm bắt  tâm trạng của thời đại theo cách chưa từng có trong những năm trước đó.

Về mặt âm nhạc, họ kết hợp soul, R&B và rock trong 1 dòng đang phát triển gọi là "funk", trở thành một trong những nhóm funk đầu tiên, và là một trong những nhóm vĩ đại nhất trong lịch sử. Nhưng đồng thời, trong họ có chất pop của nhạc da trắng.

Về mặt hình thức, Sly and the Family Stone được tạo thành từ 1 nhóm đa dạng cả về chủng tộc và giới tính, là đột phá với nhóm nghệ sĩ nhạc pop vào thời điểm đó. Kết hợp với hình ảnh của họ như là những đứa trẻ đại diện cho sự đa dạng và thay đổi xã hội, thông điệp chân chất của họ về hòa bình và tình yêu trong đĩa đơn năm 1968 Everyday People, đã gây được thiện cảm lớn trong cộng đồng hippie những năm cuối thập niên 1960.

Có thể không phải là cường điệu khi nói rằng Everyday People đã khai thác được sự lạc quan của dân hippie, thứ chưa từng được khai thác trước đây. Thế nhưng, giai điệu nghe thật ngây thơ đối với thế hệ ngày nay vẫn có  vẻ tươi mát, bản nguyên và không có tiền lệ.

Về cơ bản, Everyday People kêu gọi mọi người, ở tất cả chủng tộc và giới tính, hãy đơn giản là nắm lấy tay nhau và vui chơi! Một hình thức siêu đơn giản của chủ nghĩa đa văn hóa. Ngày nay, hầu hết mọi người thấy tràn ngập điều này trên serie Sesame Street. Nhưng hóa ra, Seasame Street thậm chí chưa tồn tại khi Sly Stone viết Everyday People.

Năm Sesame Street lên sóng là năm 1969, cùng năm album mẹ Stand! trở thành album hit và đĩa đơn Everyday People thống trị các làn sóng. Giờ đây, khi xem Sesame Street, khán giả không có gì ngạc nhiên nhưng trên thực tế, đây là chương trình đầu tiên cho trẻ em cố gắng miêu tả bình đẳng chủng tộc, tầng lớp và giới như 1 thể thống nhất tích cực; thay vì coi phụ nữ, người thiểu số và người nghèo như mục tiêu của những trò đùa sáo rỗng.

Chủ nghĩa đa văn hóa mà chúng ta biết ngày nay như 1 ưu tiên, khi đó đang cố nhập vào dòng chính thống và những khuôn mặt đa chủng tộc vui vẻ của Sesame Street lúc đầu thật sự gây ra nhiều tranh cãi. Theo sau phong trào dân quyền, Everyday People và Sesame Street là một phần của cùng một hệ tư tưởng đa dạng, vốn là tâm trạng chung của thời đại.

Bức chân dung lạc quan về thời đại

Mặc dù sinh ra ở Texas, Sly Stone, tên khai sinh là Sylvester Stewart, và các anh chị em lớn lên ở Vallejo, California, một thành phố ngay gần khu vịnh San Francisco đang phát triển.

Bố mẹ anh chuyển tới đó 1 phần vì cơ hội kinh tế nhưng 1 phần là để thoát khỏi nạn phân biệt chủng tộc cố thủ của miền Nam. Ở khu vịnh, lũ trẻ nhà Stewart được vui chơi với lũ trẻ ở những chủng tộc khác, là thế hệ đầu tiên của gia đình có thể làm điều đó.

Thế nhưng, mỗi khi Sly đi chơi với một cô gái da trắng ở trường trung học, anh vẫn phải cử một "đặc phái viên" da trắng tới đón cô gái lên xe bởi bố mẹ cô sẽ không cho con gái mình lên xe của 1 thanh niên da đen.

Ngay cả với một thể loại như rock and roll, nổi lên vào những năm 1950 nhờ nỗ lực và hợp tác giữa người da đen và da trắng, hầu hết các ban nhạc và khán giả của họ vẫn tách biệt rạch ròi. Vẫn có "nhạc da đen" và "nhạc da trắng". Sự xuất hiện của Sly and the Family Stone trong bối cảnh này khiến mọi thứ dường như thay đổi.

Sly Stone là đầu não của nhóm. Vào giữa thập niên 1960, chàng thanh niên đôi mươi Sly đã rời trường đại học để trở thành DJ có tiếng trên đài phát thanh và là nhà sản xuất âm nhạc khá uy tín ở khu vịnh. Anh luôn nổi bật với phong cách tươi tắn và tính cách hài hước, và điều anh thật sự muốn là trở thành 1 ngôi sao. Anh đã tập hợp nhóm bạn bè và anh chị em với 1 tầm nhìn tạo ra kiểu nhạc mới, kết hợp nhiều ảnh hưởng khác nhau của thời đại, đặc biệt là tâm trạng psychedelic của khu vịnh.

"Tôi thích bản thu của tất cả mọi người" - Sly Stone nói về những ngày làm DJ của mình - "Tôi bật Dylan, Hendrix, James Brown liên miên cùng lúc, cũng vì thế mà tôi không bị mắc kẹt trong cơn phiêu nào".

Năm 1967, với hầu hết mọi người, Sly and the Family Stone trở thành nhóm nhạc rock lớn của Mỹ đầu tiên hòa nhập cả chủng tộc và giới tính. Những màn biểu diễn nhiệt huyết của họ, được dẫn dắt bởi Sly Stone hoang dã, hài hước và rực rỡ, nhanh chóng thu hút sự chú ý ở khu vịnh và xa hơn.

Đó là thời kỳ của funk, psychedelic, nhịp nhanh, và mặc dù người hippie vẫn bị coi là những kẻ bị ruồng bỏ, nhưng sự nhiệt huyết của hippie vẫn trở nên thịnh hành toàn quốc. Được tô điểm bởi những búi tóc quăn khổng lồ, quần ống loe và áo vest lấp lánh, Sly and the Family Stone là sự xuất  hiện hoàn hảo cho đám đông hippie cuồng nhiệt yêu hòa bình và hòa hợp.

"Sly and the Family Stone nổi bật trên nền hạnh phúc mờ ảo" - nhà viết tiểu sử Sly Stone là Jeff Kaliss viết - "Họ không chỉ chơi theo thời đại mà thật sự trở thành hình mẫu lý tưởng trong lòng người hâm mộ: da trắng và da đen, nam và nữ đứng bên nhau trên sân khấu, mặc những bộ cánh thời trang và kiểu tóc tuyệt vời, tập hợp đám đông để cùng nhau tiến lên".

Khai thác trạng thái của thời đại, Everyday People, một cuộc dạo chơi vui vẻ thông qua những hình ảnh về hòa hợp và hợp tác giữa các chủng tộc, đã trở thành đĩa đơn hit đầu tiên của Sly and the Family Stone khi họ tung ra vào năm 1968.

Tất nhiên, cuộc đấu tranh vì sự hòa hợp chủng tộc và bình đẳng giới vào năm 1968 không chỉ bao gồm 1 nhóm người mặc đẹp hát trên sân khấu. Có những thay đổi nghiêm trọng đang diễn ra: Martin Luther King, Jr., bị bắn chết năm đó tại Memphis. Trong năm cuối đời này, ông hết lòng chống chiến tranh Việt Nam và kêu gọi hỗ trợ cho người nghèo. Bạo loạn đô thị bùng nổ trước sự thất vọng và tức giận của người da đen nghèo. Các nhóm phụ nữ tổ chức đòi quyền cả ở trong và ngoài trường đại học. Rất nhiều thiếu niên ở mọi chủng tộc đã hòa mình vào tinh thần sôi sục thời điểm này.

Sly and the Family Stone làm cho tinh thần đoàn kết và biến đổi xã hội trở nên dễ dàng hơn. Các ca khúc trong Stand! vẽ nên bức chân dung lạc quan về hòa hợp các dân tộc, sự chiến thắng của tinh thần, đã làm khơi dậy những tình cảm tự do đang thịnh hành khi đó. Gần như họ đã lấy những suy nghĩ phổ biến và biến nó thành khẩu hiệu sôi nổi, nâng cao tinh thần cho mọi người bằng âm nhạc.

Thành công của Everyday People lớn tới mức khán giả tin họ đã chiếm sóng Woodstock năm 1969. Nhưng rồi bước sang thập niên 1970, dù cha mẹ và con cái có thể có Sesame Street để dựa vào, nhưng nhiều lãnh đạo dân quyền đã chết hoặc bị bỏ tù, chiến tranh Việt Nam vẫn leo thang thay vì kết thúc, các cuộc bạo loạn vẫn bùng nổ ở nhiều thành phố lớn và hầu hết các vấn đề nhức nhối của thập niên 1960 - đói nghèo, phân biệt chủng tộc, bất bình đẳng giới - vẫn còn đó.

Những kỳ vọng nâng cao nhờ tiến bộ của thập kỷ trước nay bị thay bằng sự thất vọng. Thế nhưng, một số xu hướng, như chủ nghĩa đa văn hóa và truyền bá đa dạng, trở thành xu hướng lâu bền, tác động lớn tới tận ngày nay. Một hát hát như Everyday People ngày nay nghe thật ngây ngô vì sự giản dị, chân thật của nó. Nhưng Everyday People đôi khi vẫn là lời nhắc nhở rằng, những thứ ngây ngô nhất, đôi khi lại là tuyệt nhất.