Bệnh lý nhãn giáp (bệnh mắt do Graves): Triệu chứng và nguyên nhân

16/10/2025 09:34 GMT+7 | Đời sống

Bệnh lý nhãn giáp (Thyroid Eye Disease - TED), còn gọi là bệnh mắt do Graves, là một bệnh tự miễn. Bệnh xảy ra khi hệ miễn dịch hoạt động quá mức, tấn công không chỉ tuyến giáp mà còn các cơ quan khác, trong đó có mắt.

Phần lớn người mắc TED có tình trạng tuyến giáp hoạt động quá mức (cường giáp), nhưng cũng có những trường hợp thiếu hormone tuyến giáp (suy giáp) hoặc hormone ở mức bình thường. Khi bị TED, hệ miễn dịch tấn công các cơ và mô xung quanh nhãn cầu, gây viêm, sưng và biến dạng vùng mắt.

Bệnh lý nhãn giáp (bệnh mắt do Graves): Triệu chứng và Nguyên nhân - Ảnh 1.

Bệnh lý nhãn giáp (bệnh mắt do Graves): Triệu chứng và Nguyên nhân - Ảnh 2.

Hình ảnh trước và sau khi hoàn tất liệu trình điều trị bằng Tepezza (Teprotumumab-trbw) ở bệnh nhân mắc bệnh lý nhãn giáp mức độ trung bình và đang hoạt động

TED xảy ra khi mô và cơ quanh mắt bị viêm do rối loạn miễn dịch liên quan đến tuyến giáp, thường gặp trong bệnh Graves.

Triệu chứng chính:

1. Lồi mắt: Mắt bị đẩy ra trước do viêm và sưng cơ quanh nhãn cầu.

2. Co rút mi: Mi trên/dưới kéo ngược, làm lộ nhiều lòng trắng, gây khô và kích ứng.

3. Khô mắt: Do mắt hở, dễ bị gió bụi làm khô rát, xốn, sợ sáng, chảy nước mắt.

4. Thay đổi thị lực: Vận nhãn hạn chế gây nhìn đôi; nặng có thể chèn ép dây thần kinh thị giác, dẫn đến giảm hoặc mất thị lực.

5. Bọng mắt: Sưng phù quanh mắt tạo túi mỡ, khiến khuôn mặt trông mệt mỏi.

Thông thường ảnh hưởng cả hai mắt, mức độ từ nhẹ (khô, cộm) đến nặng (lồi, nhìn đôi, giảm thị lực).

Điều trị bệnh lý nhãn giáp (Thyroid Eye Disease - TED hay bệnh mắt do Graves)

Việc điều trị TED tùy thuộc vào mức độ nặng và giai đoạn tiến triển của bệnh, bao gồm chăm sóc tại nhà, thay đổi lối sống, dùng thuốc và phẫu thuật.

1. Chăm sóc và thay đổi lối sống:

- Dùng nước mắt nhân tạo, thuốc mỡ bôi trơn.

- Đeo kính râm, chườm lạnh giảm sưng.

- Ngưng hút thuốc, giảm stress (thiền, yoga).

2. Dùng thuốc:

- Corticosteroid: Giảm viêm, sưng.

- Teprotumumab-trbw: Thuốc sinh học giúp giảm nhanh triệu chứng.

- Kính lăng kính (prism): Giảm nhìn đôi.

3. Phẫu thuật:

- Giải áp hốc mắt: Đưa mắt về vị trí bình thường, bảo vệ thần kinh thị giác.

- Phẫu thuật cơ vận nhãn: Cải thiện nhìn đôi.

- Phẫu thuật chỉnh mi: Giảm khô mắt, cải thiện thẩm mỹ.

Tài liệu tham khảo

1. American Thyroid Association. Thyroid Eye Disease (https://www.thyroid.org/thyroid-eye-disease/). Accessed 3/2/2025.

2. Cesar A Briceno.MD (2024), What is Thyroid Eye Disease (TED) or Graves'eye disease, American Academy of Ophthalmology

3. Dr. Rashmin Gandhi FRCS (Edin.) et al, "Thyroid eye Disease", American Academy of Ophthalmology (https://eyewiki.org/Thyroid_Eye_Disease)

4. Fox TJ, Anastasopoulou C. Graves Orbitopathy (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK549889/). 2023 Aug 8. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2025 Jan. Accessed 3/2/2025.

5. National Organization for Rare Disorders (U.S.). Thyroid Eye Disease (https://rarediseases.org/rare-diseases/thyroid-eye-disease/). Updated 03/21/2024. Accessed 3/2/2025.

6. Osaki TH, Monteiro LG, Osaki MH. Management of eyelid retraction related to thyroid eye disease (https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8988987/). Taiwan J Ophthalmol. 2022 Feb 14;12(1):12-21. Accessed 3/2/2025.

HT

Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm