Xe lai: Sự kỳ quặc hay bước đệm an toàn?

Thách thức về hạ tầng của ô tô điện (sạc pin) là cơ hội cho dòng xe lai-xe hybrid tại chính quê hương của Tesla. Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cũng đang kiến nghị chính phủ điều chỉnh chính sách ưu đãi cho xe hybrid được xem là phương án an toàn trong giai đoạn “bước đệm”…

Toyota bắt đầu sản xuất xe lai sạc điện vào năm 2022

Chi nhánh của hãng sản xuất ô tô Toyota (Nhật Bản) tại Indonesia thông báo sẽ bắt đầu sản xuất xe lai sạc điện (EV-Hybrid) tại nước này từ năm 2022 với hai dòng gồm xe thể thao đa dụng (SUV) và xe đa dụng (MPV).

Xe hybrid là tên gọi của dòng xe hoạt động bằng hai nguồn năng lượng, trong đó hệ thống truyền động hybrid phổ biến nhất là kết hợp động cơ xăng với động cơ điện, dưa trên nguyên lý căn bản là thu gom năng lượng thừa trong quá trình vận hành của động cơ xăng (khi phanh/thắng) và đưa vào tái sử dụng thông qua động cơ điện.

Trên thực tế, các nhà sản xuất ô tô đã phát triển và chế tạo xe hybrid ngay từ thời kỳ đầu của ngành công nghiệp ô tô chứ không phải đợi tới khi các nhà môi trường học lên tiếng. Tuy nhiên, chỉ tới năm 1997, với chiếc Prius, hãng Toyota đưa được ra giải pháp khả thi với xe hybrid cả về giá thành sản phẩm lẫn hiệu suất, thì dòng xe hybrid mới bắt đầu tìm được chỗ đứng trên thị trường.

Công nghệ hybrid từ thập niên 1990 tới nay cũng phát triển từ xe hybrid (HEV) lên plug-in hybrid (PHEV) có nghĩa những chiếc PHEV còn có thể sạc pin từ nguồn bên ngoài, luân phiên chạy hoàn toàn bằng điện, xăng hay kết hợp cả hai, và có thể vận hành hybrid (kết hợp 2 động cơ xăng, điện) vô thời hạn mà không cần cắm nguồn sạc bên ngoài (miễn đủ xăng).

Tóm lại, công nghệ xe lai giúp nó sử dụng ít nhiên liệu hơn xe truyền thống, trung bình ít hơn 30% mỗi dặm (tỷ lệ thuận với giảm phát thải và tiếng ồn), lại không đòi hỏi trạm sạc pin như xe thuần điện. Đây là lý do khiến cho nhu cầu xe hybrid tăng lên rõ rệt thời gian gần đây. Cụ thể tại Mỹ, năm 2021 ghi nhận doanh số bán xe hybrid tăng 142% (theo dữ liệu của Wards Intelligence). Theo báo cáo của Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ, cứ mỗi 100.000 dặm, xe hybrid tiết kiệm được khoảng 1.000 gallon xăng và ngăn chặn thải ra khoảng 9,8 tấn khí nhà kính carbon dioxide. Tuy xe hybrid không giảm phát thải về 0 như xe thuần điện song nó lại không đòi hỏi thêm một cơ sở hạ tầng mới nào và cũng không gây lo ngại cho người sử dụng về nguy cơ “đang đi hết điện”. Ken Gillingham, giáo sư kinh tế môi trường tại Đại học Yale, nhận định “những chiếc xe lai (hybrid) đang là xu hướng chủ đạo trong giai đoạn chuyển đổi này”.

Tại Việt Nam, công nghệ hybrid xuất hiện đầu tiên trên những dòng xe sang, phổ biến là Lexus và Volvo. Các mẫu xe đời mới của Mercedes hay Audi cũng xuất hiện công nghệ Mild Hybrid với bộ pin nhỏ bổ trợ cho động cơ đốt trong. Công nghệ hybrid chỉ bắt đầu trở nên phổ biến với người tiêu dùng phổ thông từ chiếc Toyota Corolla Cross được bán ra thị trường năm 2020. Nếu trong năm đầu tiên, số phiên bản hybrid của Corolla Cross bán ra chiếm 9,2%, thì năm 2021 đã tăng lên 12%. Năm 2021 Toyota đưa thêm phiên bản Camry hybrid về Việt Nam và năm nay Corolla Altis cũng có bản hybird. Theo con số từ Toyota Việt Nam, đã có gần 4.800 xe hybird thuộc 3 dòng xe phổ thông này được người tiêu dùng Việt Nam lựa chọn và khoảng 1.200 đơn đặt hàng trong năm nay.

• Toyota bắt đầu sản xuất xe lai sạc điện vào năm 2022
• Toyota ra mắt mẫu xe lai Corolla Altis đầu tiên tại Thái Lan

Sau Toyota thì Suzuki cũng gia nhập xu hướng xe hybrid phổ thông ở Việt Nam. Cụ thể, hôm nay, 28/9, chiếc xe đô thị Suzuki Ertiga phiên bản Hybrid sẽ chính thức ra mắt. Theo những thông tin ban đầu, chiếc xe kết hợp động cơ xăng 1.5L với mô tơ điện và pin lithium-ion, mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình 5,38l/100 km đường hỗn hợp và sẽ là chiếc xe hybrid có giá bán thấp nhất trên thị trường.

Honda Việt Nam cũng úp mở sẽ giới thiệu mẫu xe hybrid tại Vietnam Motor Show sắp tới. Và mặc dù hãng xe sang hàng đầu nước Đức sẽ trình làng và mở bán chiếc xe thuần điện đầu tiên của mình, EQS tại Vietnam Motor Show 2022, ông Brad Kelly, TGĐ Mercedes-Benz Việt Nam kiêm Chủ tịch VAMA, cho rằng công nghệ hybrid là lựa chọn an toàn trong giai đoạn “bước đệm”, đặc biệt phù hợp ở Việt Nam. Ông cho biết VAMA đang đề nghị có những chính sách ưu đãi cho dòng xe hybrid, plug-in hybrid tương tự với xe thuần điện.

Phan Ka