'Ánh sáng lưỡng tính' đang là hiện tượng mới trong điện ảnh?

24/04/2018 11:08 GMT+7 | Văn hoá

(Thethaovanhoa.vn) - Người hâm mộ môn nghệ thuật thứ bảy từ lâu đã bàn tán về cách thể hiện tính dục và giới tính trên màn ảnh. Tuy nhiên, gần đây, mạng xã hội thật sự dậy sóng với cách dùng ánh sáng để miêu tả lưỡng tính.

Kiều nữ Hollywood Charlize Theron tiết lộ lý do mê mệt những vai diễn lưỡng tính

Nhiều người trong cộng đồng LGBT đã lấy các ví dụ về chương trình truyền hình, phim và MV để nhấn mạnh tới sự phát triển của cái gọi là “ánh sáng lưỡng tính” - đặc trưng bởi việc sử dụng đồng thời ánh sáng xanh da trời và hồng neon trên màn ảnh.

Chẳng phải thế mà Viện Màu Pantone đã chọn tím vô cực (pha giữa xanh và hồng) là màu của năm 2018, nhấn mạnh sự ảnh hưởng của Prince, David Bowie và Jimi Hendrix - những người đã mang tím vô cực đi tiên phong trong văn hóa pop?

Nhưng có thật đó là một công cụ để thể hiện sự lưỡng tính hay đơn giản là mọi người đang quá say mê với phong cách màu neon nhạt?

Chú thích ảnh — *Khán giả đặt ra nghi vấn về giới tính của bác sĩ Watson khi đạo diễn dùng ánh sáng lưỡng tính*

“Ánh sáng lưỡng tính” là gì?

Thuật ngữ này lần đầu được sử dụng ở một bài viết trên Tumblr năm 2014, trong đó đề cập tới cảnh ngập tràn màu pha hồng và xanh da trời trong seri Sherlock của BBC và suy đoán về những khao khát giấu kỹ của bác sĩ John Watson.

Nhưng gần đây, được thảo luận rôm rả hơn về ánh sáng lưỡng tính là trong tập San Junipero thuộc seri Black Mirror của Netflix. Tập phim đoạt giải Emmy này nói về sự phát triển trong quan hệ của hai nhân vật nữ lưỡng tính. Rất nhiều người cho rằng màu sắc này ẩn dụ cho màu cờ của người lưỡng tính, và cho rằng ánh sáng được thiết kế nhằm mục đích trên. Tương tự là seri The Assassination Of Gianni Versace với sự tham gia diễn xuất của Ricky Martin và Penelope Cruz.

Một trường hợp nổi bật khác là đĩa đơn năm 2018 Make You Feel của ca sĩ được đề cử Grammy Janelle Monae. Ca khúc được nhiều người cho là “ngợi ca lưỡng tính”, có MV tràn ngập ánh sáng lưỡng tính và có thể thấy nữ ca sĩ tán tỉnh cả nam lẫn nữ. Còn trước đó là Cool For The Summer của Demi Lovato - một người công khai lưỡng tính.

Hơn cả, nói về ánh sáng lưỡng tính, phải nhắc tới bộ phim đoạt giải Oscar năm ngoái Moonlight, kể về một cậu bé phải vật lộn với đói nghèo và giới tính của mình.

Nhìn lại lịch sử

Theo truyền thông, phim ảnh thể hiện lưỡng tính thông qua trang phục và cử chỉ - như Marlene Dietrich hồi thập niên 1930 mặc tuxedo và hôn phụ nữ - nhưng trong bối cảnh hiện nay, như vậy thật rập khuôn.

Có những trường hợp ánh sáng lưỡng tính là để gợi nhớ tới xu hướng làm phim những năm 1980, 1990. Có thể nhắc tới một số phim nổi tiếng mới được làm lại như Stranger Things, Twin Peaks, Super Eight hay Ready Player One. Tất cả đều có màu sắc lưỡng tính, đơn giản để khán giả trưởng thành có thể hoài niệm về tuổi trẻ của họ?

Trái lại, trong rất nhiều trường hợp khác, như đã ví dụ ở trên, sự kết hợp giữa ánh sáng màu hồng và xanh da trời có thể là cách ẩn ý tinh tế hơn về lưỡng tính.Tuy nhiên, theo nhà báo Amelia Perrin của tạp chí Cosmopolitan, dùng ánh sáng lưỡng tính có thể làm tăng định kiến về những mối quan hệ lưỡng tính.

Theo cô, dùng ánh sáng ẩn ý gây “cảm giác rằng giai đoạn lưỡng tính đối với nhân vật chỉ là để thử, và dù có những lúc nó thật sự rất ý nghĩa nhưng rồi họ luôn quay lại với cuộc sống trước kia. Ánh sáng được mã hóa dường như làm khán giả càng thấy trải nghiệm đang diễn ra giống như một giấc mơ không gây hậu quả thật”. Do đó, độ tin cậy của những quan hệ lưỡng tính càng giảm mạnh.

Trong khi ánh sáng lưỡng tính có thể là bước tiến về mặt hình ảnh, theo Perrin, cũng cần phải có những lựa chọn cho phép quan hệ lưỡng tính được khai hoa nở nhị một cách tự nhiên.

Chưa thể đong đếm được mặt tốt, xấu của ánh sáng lưỡng tính, tuy nhiên, có thể chắc chắn là nó đang gây chú ý trên mạng, giúp mọi người tăng nhận thức về lưỡng tính. Khi ánh sáng lưỡng tính được dùng trong những bức ảnh quảng bá phim Marvel Avengers: Infinity War, mọi người đã đùa rằng: “Bây giờ, họ đều là người lưỡng tính”.

Ý nghĩa màu sắc của lá cờ lưỡng tính

Lá cờ lưỡng tính do Michael Page thiết kế năm 1998 với mục tiêu tăng hình ảnh về lưỡng tính, trong cả xã hội nói chung và cộng đồng LGBT nói riêng. Lá cờ có ba màu với ý nghĩa: màu hồng tượng trưng cho sự hấp dẫn giới tính với người cùng giới, màu xanh da trời tượng trưng cho sự hấp dẫn giới tính với người khác giới, còn màu tím - là pha trộn giữa hai màu, tượng trưng cho sự hấp dẫn giới tính với cả hai giới.