06/11/2008 11:12 GMT+7 | Văn hoá
(TT&VH) - Bản dịch tác phẩm Tôi tên là Đỏ của nhà văn đoạt giải Nobel 2006 Orhan Pamuk (Thổ Nhĩ Kỳ) của 2 dịch giả Phạm Viêm Phương và Huỳnh Kim Oanh đã vinh dự đoạt giải thưởng về dịch thuật duy nhất của Hội Nhà văn Việt Nam. Phạm Viêm Phương và Huỳnh Kim Oanh là bạn đời của nhau, nhân dịp này TT&VH trò chuyện với Phạm Viêm Phương xung quanh giải thưởng lần này và công việc dịch thuật.
"Tụi tôi chỉ là người dịch thuê"!
|
* Ông đánh giá đôi chút về các tác phẩm văn học dịch trong năm 2007. Theo anh có bao nhiêu tác phẩm có thể “cạnh tranh giải thưởng” với bản dịch Tên tôi là Đỏ?
- Năm qua có thể coi là năm khởi sắc của văn học dịch, nhờ công sức của nhiều công ty văn hóa tư nhân. Họ đã quen làm việc chính quy (chọn sách có giá trị, mua bản quyền nghiêm túc, chọn dịch giả phù hợp, biên tập cẩn thận, có chiến lược tiếp thị sản phẩm chu đáo…) Nhờ thế bạn đọc có cơ hội làm quen với đông đảo tác giả đang ở đỉnh cao sự nghiệp và được tìm đọc rộng rãi ở Đông cũng như Tây. Chính những nỗ lực này đã khôi phục thói quen đọc văn học nói chung, và văn học nước ngoài nói riêng. Tôi làm nghề dịch cả 20 năm rồi mà chỉ vài năm gần đây mới được điều kiện để chuyên dịch văn học. Phần lớn các công ty văn hóa và nhà xuất bản ở TP.HCM thường tập trung vào sách biên khảo, phi hư cấu, và hầu như không xuất bản tác phẩm văn học. Với tình hình đó, tôi tin rằng có hàng chục dịch phẩm thừa sức cạnh tranh với Tên tôi là Đỏ (vì đây là “niềm tin” nên miễn cho tôi việc chứng minh nhé).
Vợ chồng dịch giả Phạm Viêm Phương,
Huỳnh Kim Oanh (ảnh Anh Vân) |
Nhuận bút dịch hiện nay đủ cho gia đình tôi sống ở mức trung bình. Trong tình hình kinh tế hiện nay, được như vậy là ổn rồi. So với những người sáng tác thì giới dịch thuật chúng tôi hạnh phúc hơn nhiều vì chúng tôi có thể sống hoàn toàn bằng công việc của mình, không cần làm thêm nghề tay trái.
Dịch cũng trở thành duyên nợ, nên cứ xong cuốn này lại lao vào cuốn khác, xem nó như “lý do tồn tại” chứ không phải vì muốn lấy “số lượng” để tăng lợi tức.
"Của chồng công vợ"
* Một dịch giả thường gắn liền với một nền văn học, anh được biết đến như dịch giả của văn học Mỹ, riêng cuốn Tôi tên là Đỏ lại của Thổ Nhĩ Kỳ, anh có thấy như vậy là “trái tay” với mình?
- Như đã nói trên, tôi rất ngại phải dịch qua một ngôn ngữ trung gian, mặc dù trên thế giới cũng có những bản dịch xuất sắc, thậm chí còn trong sáng hơn bản gốc và được chính tác giả khen ngợi, nhưng dù sao, tôi tin rằng “uống nước tận nguồn” vẫn tốt hơn. Có lẽ chính sự e ngại này đã buộc tôi phải tra cứu hết sức mình khi thực hiện bản dịch trên. May mắn là, từ sau Tên tôi là Đỏ, tôi toàn được đặt hàng dịch tác phẩm văn học Mỹ, như Giết con chim nhại vừa xuất bản gần đây chẳng hạn.
* Bà Huỳnh Kim Oanh, đồng dịch giả Tên tôi là Đỏ, là bạn đời của ông. Giữa hai người, ai đầu tư công sức nhiều hơn để tạo nên tác phẩm?
Đăng nhập
Họ và tên
Mật khẩu
Xác nhận mật khẩu
Mã xác nhận
Tải lại captchaĐăng ký
Xin chào, !
Bạn đã đăng nhập với email:
Đăng xuất