Tìm thấy xác tàu chiến Anh cổ nhất còn nguyên vẹn

(TT&VH Online) - Ngày 14/6, hai nhà thám hiểm nghiệp dư đã tìm thấy xác con tàu chiến HMS Ontario của Anh bị chìm dưới đáy biển. Con tàu cùng với thuỷ thủ đoàn 130 người đã mất tích bí hiểm vào năm 1780 và việc tìm kiếm khó tới mức người ta đã gọi nó là một trong những chiến "Chén Thánh" dưới lòng đại dương.

Gần như nguyên vẹn

HMS Ontario là một con tàu chiến 22 pháo bị chìm trong cuộc Cách mạng Mỹ. Khi được tìm thấy ở hồ Ontario thuộc quần thể hồ Great Lakes, nó hầu như không thay đổi gì sau mấy trăm năm nằm lặng lẽ dưới nước.

Hình ảnh "Chén Thánh" HMS Ontario vừa được công bố: Các nhà khoa học ngạc nhiên vì nó còn khá nguyên vẹn.

Mặc dù con tàu nằm ở khu vực nước sâu chỉ 150m nhưng không phải ai cũng có thể tới ngắm nhìn nó. Chỉ những thợ lặn chuyên nghiệp nhiều kinh nghiệm mới có thể tới gần Ontario. Bản thân Kennard và Scoville cũng đã từ chối cung cấp địa chỉ chính xác nơi Ontario bị chìm để tránh những con mắt hiếu kỳ.

Theo hai ông, con tàu được tìm thấy trong tình trạng nghiêng về một bên với hai cột buồm chính vẫn nằm cách đáy hồ 21m. "Thông thường khi tàu bị chìm trong bão nó thường bị tổn hại một chút. Con tàu này đã chìm xuống trong một cơn bão lớn và nó vẫn còn gần như nguyên vẹn" - Scoville nói - "Thậm chí còn có hai cửa sổ vẫn chưa bị vỡ. Đó là một con tàu rất đẹp".

Con tàu yểu mệnh

Ontario chính thức mất tích sau khi gặp bão lớn vào ngày 31/10/1780 với một đội thuỷ thủ gồm 60 lính Anh, 40 lính Canada và 30 tù binh Mỹ. Tàu mới chỉ được hạ thuỷ trước đó 5 tháng và thường được sử dụng để vận chuyển binh lính cùng nhu yếu phẩm lên mặt trận New York. Mặc dù là con tàu lớn nhất từng đi tới vùng hồ Great Lakes khi đó, tàu Ontario chưa từng tham chiến một lần nào.

Sau khi nó biến mất, nước Anh vừa cho tiến hành tìm kiếm, vừa giấu nhẹm tin tức không để lọt vào tay tướng George Washington vì việc đó sẽ gây bất lợi cho người Anh. Tuy nhiên chỉ vài ngày sau các đồ vật trên tàu như la bàn, mũ, chăn đệm bắt đầu dạt vào bờ. Năm 1781, sáu thi thể từ Ontario được tìm thấy gần New York. Dù vậy, trong vòng hai thế kỷ tiếp theo, không hai biết tin gì về con tàu này.

Hai thập kỷ trở lại đây, ngày càng có nhiều người tham gia tìm kiếm xác tàu đắm. Vô số những con tàu nổi tiếng như Titanic, Ulu Burun, Cyprus... đã được tìm thấy, nhưng Ontario thì vẫn biệt tăm. Con tàu khó tìm tới mức nó đã được coi là một trong những "Chén Thánh" của các xác tàu đắm.

Nấm mồ chiến tranh

Bản thân Kennard, một kỹ sư điện đã có thâm niên lặn sâu suốt 40 năm qua và tìm thấy hơn 200 xác tàu đắm, cũng đã dành tới 35 năm để tìm Ontario. Song cuối cùng ông phải bỏ cuộc sau khi chẳng tìm thấy dấu vết gì về con tàu.

Hai nhà khám phá Jim Kennard (trái) và Dan Scoville

Để có thêm thông tin, Kennard đã tích cực thu thập tài liệu từ các bảo tàng Anh và Canada và Ontario. Quá trình thu thập tài liệu mất mấy năm trời. Đổi lại ông đã có trong tay bản thiết kế của Ontario và nhiều tài liệu quan trọng khác. Cho dù vậy cả hai ông cũng phải mất tới 3 năm lùng sụng tích cực trên khu vực hồ rộng gần 19.000 km2 trước khi tìm thấy con tàu vào đầu tháng này.

Sau khi xác định vị trí con tàu bằng thiết bị quét sóng âm, cả hai sử dụng tàu ngầm điều khiển từ xa xuống kiểm tra và xác nhận xác tàu, đồng thời ghi lại hình ảnh Ontario trong một đoạn video dài 80 phút.

Khi xem đoạn video này, Arthur Britton Smith đã nói : "Nếu không tính tới những con hà bám vào thành tàu, trông giống như nó vừa chìm vào tuần trước". Ông cho rằng chính làn nước tối và lạnh của hồ Ontario đã trở thành môi trường bảo quản hoàn hảo. Ở độ sâu 150m, hoàn toàn không có chút ánh sáng cũng như khí oxy nào lọt xuống dưới để đẩy nhanh quá trình phân rã tàu. Cũng ít có sinh vật nào ở độ sâu đó sinh sống bằng cách gặm nhấm các mảnh gỗ thân tàu. Vì thế xác tàu đã được bảo quản nguyên vẹn.