(TT&VH) - Trong SGK Tiếng Việt lớp 2, tập 1 (bộ mới), nhà văn Phong Thu có một mẩu truyện ngắn, in vừa vặn một trang sách. Truyện mang tên Người thầy cũ, kể về một người học trò cũ, nghịch ngợm leo lên cửa sổ lớp nhưng chỉ bị thầy nhắc nhở chứ không bị phạt, nhưng qua ánh mắt rất buồn của thầy, cậu học trò đã hối hận và nhớ mãi để không bao giờ lặp lại hành vi ấy nữa…
Đến bây giờ, những nhân vật trong truyện đều đã lên lão, còn “người thầy cũ” là “lão này đây chứ ai!” - nhà văn Phong Thu trễ mắt kính, trỏ ngón tay vào chính mình, nói.
Từng làm “khổ” thầy dạy văn bằng những bài văn
Nhà văn Phong Thu thời trẻ
Năm 24 tuổi, nhà văn Phong Thutheo học Trường Sư phạm miền núi T.Ư. Trong số các thầy dạy ông, có một thầy dạy văn, hơn ông 7 tuổi, rất quý ông. Mỗi lần chấm văn cho lớp xong, người thầy này vẫn thường phải gặp riêng ông “nhắc nhở” về cách làm văn:
“Bài của anh viết hay lắm, văn chương thì đẹp lắm, thế nhưng nó không phải văn trường ốc. Văn ở trong nhà trường không phải văn để đăng báo. Anh có tài thật, có năng khiếu văn chương thật nhưng viết văn như anh chỉ hợp với văn đăng báo thôi. Thế nhưng cho anh điểm 4 thì không nỡ, mà cho anh điểm 5 thì phá cách, vậy nên, tôi cho anh điểm 5 (tương đương điểm 10 bây giờ), nhưng mà là 5 trừ (5-).
Nhà văn Phong Thu kể: “Thầy giáo dạy văn mỗi khi gặp tôi đều bảo, chấm văn của cậu tôi... mệt lắm. Tôi hỏi sao văn em lại làm thầy mệt thì ông bảo, cậu dẫn chứng mới quá, sách người ta vừa in xong, cảm giác hãy còn nguyên mùi mực cậu cũng dẫn vào bài làm văn. Cậu đã dẫn chứng vào bài rồi thì đương nhiên để “kiểm tra thông tin” có chính xác hay không, buộc tôi lại phải đi tìm mua sách để đọc”. Mà đúng thật, ngày ấy, tôi mê sách lắm, cứ ra hiệu sách mà thấy có cuốn mới ra là thể nào cũng xoay tiền mua bằng được. Trong khi làm bài tập làm văn, nhất là văn học sử, nếu tôi thấy cuốn nào hợp là “tương luôn” vào bài làm văn của mình. Có lần thầy “dọa”, lần sau nếu cậu mà còn dẫn những thông tin ở sách mới vào là tôi hạ điểm cậu. Cậu dẫn nhiều thì tôi phải mua sách nhiều,... mệt lắm”.
Minh họa truyện Người thầy cũ của nhà văn Phong Thu trong SGK
Người thầy luôn “bị mệt” mỗi khi chấm văn của nhà văn Phong Thu hiện vẫn còn sống, tên là Lương Gia Ninh, hiện ở số 5 phố Tràng Thi, Hà Nội. Nhà văn Phong Thu cho biết, trước đây cả thầy lẫn trò còn khỏe thường vẫn hay chạy qua, chạy lại thăm hỏi nhau, nhưng giờ già yếu như nhau rồi thì chịu, muốn biết tình hình của nhau chỉ còn cách gọi điện hoặc... biên thư. Cho đến tận bây giờ, nhà văn Phong Thu vẫn còn lưu giữ rất nhiều lá thư viết tay của thầy Ninh gửi ông từ năm nảo, năm nào...
… đến cậu học trò giờ là đại tá
Năm 1957, nhà văn Phong Thu làm hiệu trưởng một trường cấp 1 ở một xã miền núi huyện Kỳ Sơn, tỉnh Hòa Bình.
Tuy là hiệu trưởng nhưng ông vẫn phải dạy lớp 4 (thời ấy, lớp 4 đã là lớp cuối cấp như lớp 5 thời bây giờ). Lớp 4 mà nhà văn Phong Thu dạy “đầu trái mái hè” với lớp 3, hai lớp chỉ cách nhau một tấm liếp nứa tạm bợ, lớp này nói, lớp bên cũng nghe thấy. Lớp 3 bên cạnh có một cậu học sinh rất nghịch ngợm, bướng bỉnh và thường làm cho rất nhiều thầy cô giáo... “nóng mặt”.
Một trong số rất nhiều những bài văn đạt điểm tuyệt đối của nhà văn Phong Thu do thầy Lương Gia Ninh chấm từ những năm 1960
Nhà văn Phong Thu kể: “Tôi ngày ấy giảng bài, nói lại to nên hầu như lớp bên cạnh đều nghe thấy. Một hôm tôi giảng bài có nói về một cậu bé ở trên thuyền, do nghịch quá mà rơi xuống sông. Tôi chưa kịp hỏi học trò lớp mình thì cậu ta từ bên kia liếp thò đầu qua nói rất to: “Ngã xuống sông thì... ch...ế...t!”. Tôi bực quá, quyết định đình chỉ học cậu bé 2 ngày, không được đến trường. Sau hai ngày “thụ án” xong, cậu bé lại quay lại trường nhưng tôi đã thấy cậu ăn mặc gọn gàng hơn, lễ phép hơn, chăm học hơn và ngoan ngoãn hơn...”.
Thế rồi cậu bé ấy cứ thế lớn lên, rồi trở thành anh bộ đội, rồi biết tôi làm ở báo Thiếu niên Tiền phong nên anh ta cũng viết bài gửi đăng báo. Sau năm 1975, anh ta xuất ngũ, về làm ở báo Hậu cần, sau chuyển qua báo Quân đội nhân dân. Trước khi về hưu, cậu ta phụ trách tờ báo Quân đội nhân dân cuối tuần, giờ mang quân hàm đại tá, tên là Phạm Quang Đẩu.
“Hàng năm, cứ đến ngày Hiến chương các nhà giáo 20/11, Đẩu vẫn tìm đến chúc tết thầy, còn bình thường, một hai tháng Đẩu vẫn qua đây chơi. Tôi bảo Đẩu gọi tôi là anh thôi vì tôi hơn cậu ấy có 12 tuổi chứ mấy... nhưng Đẩu không nghe! Đấy, cậu học trò lớp 3 năm xưa bị tôi phạt đuổi học 2 ngày chính là đại tá Phạm Quang Đẩu bây giờ đấy”.
*
Người thầy cũ (SGK Tiếng Việt lớp 2, tập 1 - Bộ mới) của nhà văn Phong Thu chính là sự pha trộn của những ký ức về người thầy giáo dạy văn đến cậu học trò giờ mang quân hàm đại tá, cộng với kỷ niệm về những ngày còn đứng trên bục giảng của ông. Nhà văn Phong Thu cho biết: “Khi viết, tôi phải tạo ra tình huống để cảm hóa người đọc, mà ở đây là các em thiếu nhi. Chẳng hạn như, trong truyện có chi tiết học trò bị thầy giáo phạt nhưng học trò không oán thầy mà vẫn nhớ thầy, kính thầy.”
Kỳ sau (Chủ Nhật, 30/8): Việt Nam chưa có nền “văn học nhà trường”
XSAG 14/8: Xổ số An Giang phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết An Giang quay thưởng vào lúc 16h10 ngày thứ Năm hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
XSTN 14/8: Xổ số Tây Ninh được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Tây Ninh quay thưởng vào lúc 16h10 ngày thứ Năm hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
XSBTH 14/8: Phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Bình Thuận quay thưởng vào lúc 16h10 ngày thứ Năm hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
XSMN 14/8: Xổ số miền Nam ngày 14/8/2025 gồm các xổ số Tây Ninh, An Giang và Bình Thuận. Theo dõi kết quả XSMN hôm nay thứ Năm ngày 14/8 trên Thethaovanhoa.vn.
Sau thành công của Giải bóng đá 7 người Vô địch Quốc gia Bia Saigon Dragon Cup 2025, Giải bóng đá 7 người quốc tế Bia Saigon Dragon Cup 2025 sẽ lần thứ ba được tổ chức và lần đầu tiên diễn ra tại TP.HCM. Giải diễn ra từ ngày 15 đến 17 tháng 8, với sự góp mặt của chủ nhà Việt Nam cùng 2 khách mời Thái Lan và Malaysia.
Việc hợp tác giữa Văn Lang Empire T&T Golf Club và Nhà thiết kế Lê Thanh Hòa trong dự án thời trang golf tới đây được xem như bước đi chiến lược, kết hợp yếu tố thẩm mỹ, giá trị di sản và bản sắc thương hiệu
Nhóm 24 nhà nghiên cứu ở châu Âu cho biết nhiệt độ trong đợt nắng nóng gần đây ở Bắc Âu cao hơn khoảng 2 độ C so với trung bình, chủ yếu do tác động của biến đổi khí hậu gây ra bởi các hoạt động của con người.
Sáng 14/8, Thành ủy - HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội tổ chức gặp mặt gần 400 cán bộ lão thành cách mạng, người có công tiêu biểu, nguyên lãnh đạo thành phố các thời kỳ.
Cựu HLV trưởng đội tuyển quốc gia Indonesia, Shin Tae Yong, sẽ trở lại xứ vạn đảo nhưng lần này trong vai trò đối thủ. Ông sẽ dẫn dắt U23 Hàn Quốc dự vòng loại U23 châu Á 2026 diễn ra tại Sidoarjo (Đông Java) từ ngày 3 đến 9/9/2025.
Sáng 14/8, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác của Trung ương đã làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Tuyên Quang về về tình hình triển khai thực hiện các nghị quyết, kết luận của Trung ương gần đây; việc sắp xếp tổ chức bộ máy của địa phương; công tác quốc phòng, an ninh; thực hiện nhiệm vụ tăng trưởng kinh tế và công tác bảo đảm an sinh xã hội.
Trong bối cảnh người tiêu dùng cũng như các công ty cắt giảm chi tiêu du lịch, hội nghị và tiệc chiêu đãi, nhiều khách sạn hạng sang ở Trung Quốc đã tìm cách bù đắp doanh thu thông qua việc đưa các món ăn làm nên thương hiệu của mình ra bày bán tại các quầy hàng rong.
Sáng 14/8, tại Trụ sở Trung tâm Thông tấn quốc gia (số 5 Lý Thường Kiệt, Hà Nội), Đoàn công tác của Thường trực Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật Trung ương do Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Ngọc, Phó Chủ tịch Hội đồng làm Trưởng đoàn đã làm việc với Thông tấn xã Việt Nam.
Giáo sư Bae Yang Soo, sinh năm 1959 tại thành phố Iksan, Hàn Quốc, là Tiến sĩ chuyên ngành Văn học Việt Nam (khoa Ngữ văn, trường Đại học Sư phạm Hà Nội), Giáo sư trường Đại học Ngoại ngữ Busan, Hàn Quốc.
Một trong những điểm nhấn ấn tượng trong concert "Tổ quốc trong tim" vừa diễn ra trên sân vận động Mỹ Đình tuần qua là màn xuất hiện của 68 quân nhân từng sải bước tại lễ duyệt binh ở Quảng trường Đỏ (Nga).
Trung tâm Chuyển đổi số Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa phát động Cuộc thi sáng tạo video/clip "Ấn tượng Du lịch Việt Nam". Đây là dịp để người dân, doanh nghiệp và du khách cùng tham gia vào công cuộc quảng bá du lịch, tạo nên sức mạnh lan tỏa lớn.
Từ ngày 13 - 17/8/2025, tại Tòa thị chính thành phố Brussels (Bỉ) diễn ra Lễ hội Hoa Brussels 2025 với chủ đề "Nơi hoa dệt gấm thêu hoa". Lễ hội đã thu hút hơn 30 nghệ nhân đến từ Bỉ và quốc tế.
Liên đoàn Bóng đá Đông Nam Á (AFF) thông báo áp dụng công nghệ hỗ trợ trọng tài VAR tại các trận bán kết và chung kết Giải bóng đá nữ vô địch Đông Nam Á 2025. Đây là lần đầu tiên VAR được sử dụng ở một giải bóng đá nữ cấp khu vực Đông Nam Á.