(TT&VH) - Chiều ngày 9/9 tới, tại Nhà triển lãm Viet Art Centre, 42 Yết Kiêu, Hà Nội, nhà sưu tập Phạm Đức Sĩ lại tiếp tục triển lãm tiếp bộ sưu tập tư nhân lớn nhất từ trước đến nay về tranh dân gian Hàng Trống gồm 149 bức.
1. Phạm Đức Sĩ được biết đến với tên gọi là Sĩ “Mộc” vì anh từng làm thợ mộc chuyên đóng khung tranh, làm bục tượng cho các bài thi tốt nghiệp và những triển lãm khác ở Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam. Nhưng “ông thợ mộc” này luôn gây bất ngờ, khi vào tháng 10 năm ngoái, cũng tại 42 Yết Kiêu, ông bày bộ sưu tập đặc biệt về tranh thờ Việt Nam được tuyển chọn từ gia tài khoảng 400 bức. Lần này, anh trưng bày 22 bộ tranh (83 bức) và 66 bức tranh lẻ đều là tranh Hàng Trống.
Nhà sưu tập Phạm Đức Sĩ
Khác với tranh Đông Hồ được “phục sinh” rộng rãi, lâu nay, số tranh Hàng Trống được biết đến khá ít ỏi. Vậy nguồn tranh 149 bức nói trên từ đâu ra? “Theo báo cáo điều tra của EFEO (Viện Viễn đông Bác cổ của Pháp) mà Mawrice Durand trích dẫn, đăng trong Imagerie populare Vietnamienne (Tranh dân gian Việt Nam) in năm 1960 tại Paris thì: vào dịp Tết Nguyên đán năm 1957 có tới 300.000 bức tranh đơn và 2.000 bộ tranh bán ra trên thị trường tranh ở Hà Nội và các vùng lân cận” (Phan Ngọc Khuê).
Chắc rằng, trong số 30 vạn bức tranh dân gian thống kê năm 1957 ấy, không chỉ có nguyên dòng tranh “phố” Hàng Trống, mà có lẽ còn cả dòng tranh Đông Hồ. Chỉ mới cách đây nửa thế kỷ “thị trường tranh” còn nhộn nhịp như thế. Vậy mà giờ đây, không còn một nhà nào làm tranh ở trên phố Hàng Trống. Nghệ nhân tranh dân gian còn làm việc cuối cùng là ông Lê Đình Nghiên (cán bộ Bảo tàng Mỹ thuật) thì “dạt” ra ở tận gần phố Lý Nam Đế, ngay dưới đường tàu chạy qua, ngày ngày còn túc tắc làm một ít tranh với bộ ván còn lại. Xem thế mới thấy việc “xóa sổ” cả một nền đồ họa dân gian đã từng rất thịnh hành nó khắc nghiệt như thế nào.
Tranh Hàng Trống trong sưu tập của Sĩ “mộc”
Khắc khoải với sự mất mát không gì cưỡng lại ấy - đó không chỉ là sự mất đi của một dòng tranh đặc sản Hà Nội, mà là sự mất đi cả một lớp nền tảng đời sống tinh thần của Hà Nội hào hoa ngày xưa - nhiều nhà sưu tập đã âm thầm đi lùng lại những bộ tranh Hàng Trống quý giá. Phạm Đức Sĩ là một trong số những nhà sưu tập đáng nể đó. Gần 10 năm đi tìm lại dòng tranh “niên họa” Hàng Trống phục vụ nhu cầu trang trí, chúc lành chúc phúc năm mới hoặc đốt thờ cúng cho người âm, làm bùa “trấn trạch” trong nhà của người thị thành.
Ông đã cất công tìm và gom lại được hàng chục bộ tranh trang trí vẽ theo các tích truyện (Chiến quốc, Sơn hậu, Tam quốc, Hán Sở tranh hùng, Chiêu Quân cống Hồ...). Những tranh thờ Đạo giáo của người thiểu số đặt hàng thợ Hàng Trống chế tác (Tam Thanh - Tày Nùng; Hành say - Dao Tiền). Ngoài ra, còn rất nhiều những tranh lẻ vẽ các ông Hoàng, bà Mẫu để phục vụ tín ngưỡng đạo Mẫu (Ông Hoàng cưỡi cá; Ông Hoàng cưỡi lốt; Bà Chúa thượng ngàn; Bà Chúa thượng thiên...), tranh “trấn trạch” dán ở cửa và trong nhà để trừ tà ma. Và rất quý là những bức tranh Hàng Trống như nhật ký thời gian ghi lại cuộc sống của Hà Nội nửa đầu thế kỷ 20 (Hội Tây; Duyệt binh...). Lần này tuy ông chỉ trưng bày một phần trong số tranh sưu tập, nhưng cũng đủ làm người xem hình dung về cả một nền đồ họa Hàng Trống từng phong phú và hoành tráng như thế nào! Việc làm này càng có ý nghĩa khi người xem được thưởng thức bộ sưu tập này sát ngày diễn ra Đại lễ kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội.
2. Phạm Đức Sĩ (SN 1967) hiện là chủ xưởng mộc đóng khung tranh danh tiếng tại Trường Mỹ thuật Hà Nội - 42 Yết Kiêu. Khoảng từ năm 1999, ông bắt đầu sưu tập đồ gốm cổ, đến năm 2001, bắt đầu chuyển sang sưu tập tranh.
Cho đến nay, ông đã có một bộ sưu tập khá dày dặn gồm 3 bộ sưu tập nhỏ: Bộ sưu tập gốm Đông Sơn, gốm Hán; Bộ sưu tập tranh cổ động trong thời kỳ chiến tranh; Bộ sưu tập tranh thờ cúng Đạo giáo - Phật giáo của một số dân tộc Việt Nam và tranh Hàng Trống. Tháng 10/2009, ông đã in sách và cho ra mắt triển lãm Bộ sưu tập Tranh thờ cúng Đạo giáo - Phật giáo Việt Nam.
XSTV 3/10: Xổ số Trà Vinh được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Trà Vinh quay thưởng vào lúc 16h20 ngày thứ Sáu hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
XSVL 3/10: Xổ số Vĩnh Long được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Vĩnh Long quay thưởng vào lúc 16h10 ngày thứ Sáu hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN được cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
XSBD 3/10: Xổ số Bình Dương được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Bình Dương quay thưởng vào lúc 16h10 ngày thứ Sáu hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN được cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
Ngày 3/10, tại Ninh Bình, Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam tổ chức hội thảo “50 năm chặng đường đổi mới của Nghệ thuật sân khấu Việt Nam (1975 - 2025)” với sự tham gia của các tác giả, đạo diễn, nghệ sỹ biểu diễn, đại diện đơn vị cùng các nhà nghiên cứu lý luận sân khấu.
Trong cuộc họp Hội đồng FIFA mới đây, tổ chức này đã chính thức đưa ra thông điệp quan trọng: sẽ không áp dụng bất kỳ án phạt nào đối với Israel tại vòng loại World Cup 2026.
XSMN 3/10: Xổ số miền Nam ngày 3/10/2025 gồm các xổ số Vĩnh Long, Bình Dương và Trà Vinh. Theo dõi kết quả XSMN hôm nay thứ Sáu ngày 3/10 trên Thethaovanhoa.vn.
Dư âm của trận bán kết MB Vietnam Cup 2025 đã lan rộng ra cộng đồng mạng, khi vợ của Lý Hoàng Nam – Nguyễn Huỳnh Phương Trinh – bất ngờ đăng đàn chỉ trích đàn em Trương Vinh Hiển "thiếu tinh thần thể thao" và "ăn gian".
Trong hành trình gìn giữ và phát huy giá trị di sản, Văn Miếu - Quốc Tử Giám đang chuẩn bị bước vào dấu mốc kỷ niệm 950 năm Quốc Tử Giám (1076 - 2026) với chuỗi hoạt động tôn vinh đạo học có ý nghĩa sâu rộng.
Trận bán kết đơn nam giữa Lý Hoàng Nam và Trương Vinh Hiển tại giải PPA Tour Asia - Vietnam Cup 2025 diễn ra sáng 3/10 đã trở thành tâm điểm chú ý không chỉ bởi chất lượng chuyên môn mà còn bởi những tranh cãi gay gắt xoay quanh các quyết định của trọng tài.
Ngày 3/10, Thượng tướng Phùng Sĩ Tấn, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam đã ký Công điện số 5681/CĐ-TM về việc khẩn trương khắc phục hậu quả bão số 10 và mưa lũ sau bão.
Ngày 2/10, Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản phối hợp với công ty FPT Japan và Hiệp hội Chuyển đổi số Việt Nam tại Nhật Bản (VADX) tổ chức Tọa đàm "Hợp tác Nhà nước – Nhà khoa học – Doanh nghiệp, thúc đẩy nghiên cứu phát triển công nghệ chiến lược – Chip Edge AI".
Dù không thể triệu tập 7 cầu thủ nhập tich đang bị FIFA cấm thi đấu, ĐT Malaysia vẫn bổ sung 2 tân binh gốc nước ngoài, cùng với bộ khung cũ với những gương mặt quen thuộc trước đây.
HLV Cristiano Ronald vừa công bố danh sách sơ bộ 30 cầu thủ của đội tuyển U17 Việt Nam tập trung chuẩn bị cho vòng loại U17 châu Á 2026, lần này không có cầu thủ Việt kiều.
Theo dự báo của Cơ quan khí tượng thủy văn, bão MATMO diễn biến phức tạp khi vào Biển Đông. Để tìm hiểu rõ hơn diễn biến của bão, phóng viên TTXVN đã có cuộc trao đổi với Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia Mai Văn Khiêm về vấn đề này.
Sáng ngày 3/10, thực hiện chỉ đạo của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Báo Văn hóa đã chính thức phát động Chương trình Bảng xếp hạng "Khách sạn tiêu biểu không thuốc lá" lần thứ I – năm 2025.
Sáng 3/10/2025, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì họp Thường trực Chính phủ với các bộ, ngành và trực tuyến đến 12 địa phương để triển khai các giải pháp cấp bách khắc phục hậu quả bão số 10 và phương án ứng phó với các tình huống trong thời gian tới.
Ngay sau khi được HLV Kim Sang Sik triệu tập lên U23 Việt Nam, Đinh Xuân Tiến đã nhanh chóng chứng minh phong độ ấn tượng bằng bàn thắng gỡ hòa cho Thể Công Viettel trước Ninh Bình ở vòng 6 V-League 2025/26.
Facundo Garces trở thành cầu thủ nhập tịch thứ hai, sau Rodrigo Holgado, có mặt tại Malaysia để hỗ trợ giải quyết vấn đề giấy tờ dẫn đến án treo giò một năm từ FIFA.
UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch triển khai Nghị quyết số 24/2025/NQ-HĐND ngày 10/7/2025 của HĐND thành phố về tổ chức và hoạt động của Trung tâm công nghiệp văn hóa trên địa bàn.
Dự án xây dựng Nhà hát Opera Hà Nội và công viên văn hoá nghệ thuật tại Quảng An (phường Tây Hồ) mở ra một quần thể hiện đại trên mặt nước Hồ Tây, với điểm nhấn là nhà hát do kiến trúc sư huyền thoại Renzo Piano thiết kế. Công trình được kỳ vọng trở thành biểu tượng văn hoá mới của Thủ đô, vừa mang tầm vóc quốc tế, vừa khắc họa rõ nét chiều sâu lịch sử - văn hoá Hà Nội.