Tỷ lệ tật khúc xạ ngày càng tăng, Bộ Y tế kêu gọi bảo vệ, chăm sóc đôi mắt sáng, khỏe cho trẻ

Ngày 7/10, tại Trường Tiểu học Hoàng Diệu (Hà Nội), Lễ phát động Chương trình vì sức khỏe cộng đồng "Mắt khỏe ngời sáng tương lai" đã diễn ra với sự tham dự của các đại biểu là đại diện lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ Y tế, Sở Y tế thành phố Hà Nội... và hơn 1.200 em học sinh của Trường Tiểu học Hoàng Diệu, Trường Mầm non Hoa Hướng Dương cùng phụ huynh học sinh.

Trên 50% trẻ em ở thành phố lớn bị tật khúc xạ

Phát biểu tại Lễ phát động, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Liên Hương, Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh, trong những năm qua, cùng với các cấp, các ngành, Bộ Y tế luôn dành sự quan tâm, chăm lo đặc biệt tới công tác chăm sóc sức khỏe cho trẻ em. Trên cả nước, 100% trẻ em dưới 6 tuổi được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí và gần 100% trẻ em đến độ tuổi được tiêm chủng đầy đủ. Đời sống tinh thần, vui chơi giải trí, môi trường giao tiếp xã hội của trẻ em ngày càng phong phú, đa dạng, được các cấp, các ngành và cả xã hội quan tâm, chăm lo.

"Tuy nhiên, theo khảo sát về tình trạng mắc tật khúc xạ ở trẻ em trên một số trường tiểu học và trung học cơ sở năm 2000 tại Hà Nội và năm 2023 tại Thành phố Hồ Chí Minh cho thấy: Tại Hà Nội có 51% trẻ mắc tật khúc xạ, trong đó cận thị chiếm 37,5%, viễn thị chiếm khoảng 8% và loạn thị là 5%. Tại Thành phố Hồ Chí Minh, tỷ lệ trẻ mắc tật khúc xạ lên tới hơn 75%, trong đó số trẻ bị cận thị chiếm gần 53%", Thứ trưởng Bộ Y tế nêu rõ.

Đánh giá cao Chiến dịch cộng đồng "Mắt khỏe ngời sáng tương lai", Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương cho rằng, đây là chương trình truyền thông được tổ chức với mục tiêu truyền thông lan tỏa thông điệp về vai trò quan trọng của việc bảo vệ đôi mắt khỏe, qua đó cùng chung tay với các bậc phụ huynh và nhà trường trong việc bảo vệ và chăm sóc sức khỏe đôi mắt cho trẻ thơ.

Giám đốc Trung tâm Truyền thông - Giáo dục sức khỏe Trung ương Vũ Mạnh Cường cho biết, Chương trình là hoạt động thực hiện Kế hoạch Chương trình sức khỏe Việt Nam giai đoạn 2021-2025 của Bộ Y tế được ban hành theo Quyết định số 5924/QĐ-BYT ngày 29/12/2021. Một trong những chỉ tiêu về chăm sóc sức khỏe trẻ em và học sinh được đề ra là tăng tỷ lệ học sinh được tầm soát phát hiện giảm thị lực, được kê đơn kính và được hướng dẫn rèn luyện thị lực lên 40% tới năm 2025.

Chăm sóc mắt miễn phí cho hàng chục nghìn học sinh

Theo kế hoạch, Chương trình sẽ tổ chức chăm sóc mắt miễn phí cho hàng chục nghìn học sinh tại 20 trường tiểu học và mầm non trên địa bàn Thủ đô Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.

Đánh giá về hoạt động này, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cho rằng, đây là hoạt động thiết thực, có ý nghĩa lớn, không chỉ giúp khám và phát hiện các bệnh về mắt sớm cho trẻ em mà quan trọng hơn Chương trình sẽ chia sẻ các kiến thức, hướng dẫn phụ huynh và các em có thêm các kỹ năng, các thông tin về lợi ích, hiệu quả của chăm sóc, nuôi dưỡng đôi mắt trẻ. Qua đó, vận động và kêu gọi người dân tích cực hưởng ứng và thực hành theo các khuyến cáo của chuyên gia và hướng dẫn của Bộ Y tế về các biện pháp bảo vệ đôi mắt khỏe, tránh được các tật khúc xạ và phát hiện các bệnh lý về mắt của trẻ.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương kêu gọi các bậc phụ huynh hãy quan tâm tới các biện pháp tổng thể để chăm sóc sức khỏe của thế hệ tương lai, trong đó có việc đảm bảo cho các em những đôi mắt sáng, khỏe.

Chia sẻ tại Lễ phát động, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Ngọc Đông, Phó Giám đốc Phụ trách, quản lý, điều hành Bệnh viện Mắt Trung ương cho biết, theo các nghiên cứu gần nhất tỷ lệ cận thị ở trẻ ngày càng tăng, đặc biệt là ở các thành phố, thậm chí có lớp trên 50% học sinh trong lớp bị cận thị.

"Giới khoa học chưa xác định được nguyên nhân chính xác dẫn đến cận thị. Tuy nhiên có một số yếu tố nguy cơ làm gia tăng cận thị như nhìn gần quá nhiều trong không gian hẹp, hạn chế chơi ngoài trời, thời gian đọc sách nhìn gần quá nhiều, sử dụng các thiết bị điện tử… Khi mắc cận thị nói riêng và các bệnh về mắt nói chung làm hạn chế khả năng học tập của trẻ. Nếu không được phát hiện sớm, can thiệp sớm, quá trình tiến triển cận thị nhanh lên làm trẻ bị cận thị nặng hơn. Việc can thiệp sẽ hạn chế biến chứng do cận thị gây ra", Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Ngọc Đông thông tin.

Theo chuyên gia, để phòng các tật khúc xạ ở trẻ em, cha mẹ cần lưu ý tăng cường cho trẻ chơi ngoài trời, cho trẻ không gian mở, hạn chế sử dụng các thiết bị có màn hình. Thời nay, trẻ con không thể không có máy tính, điện thoại…, vấn đề là chúng ta làm sao điều tiết thời gian sử dụng của trẻ, trẻ tìm kiếm thông tin chứ không phải chơi game. Đồng thời, các bậc phụ huynh cần nhắc nhở trẻ tuân thủ nguyên tắc 20-20-20, nghĩa là cứ sau 20 phút nhìn màn hình thiết bị điện tử, trẻ nghỉ ít nhất 20 giây và tập trung mắt vào một vật cách xa hơn 20 bộ (khoảng 6m).

Hình thành thói quen chăm sóc sức khỏe mắt ở trẻ

Tại Lễ phát động, Trung tâm Truyền thông - Giáo dục sức khỏe Trung ương, Bệnh viện Mắt Trung ương và các đơn vị phối hợp thực hiện chương trình chính thức giới thiệu tài liệu hướng dẫn nuôi dưỡng và bảo vệ sức khỏe mắt cùng công thức 2-3-4 giúp phụ huynh và các bé có thêm cách thức tối ưu để bảo vệ đôi mắt. Bộ tài liệu được thực hiện bằng các hình ảnh trực quan, sinh động nhằm khơi dậy hứng thú và hình thành thói quen chăm sóc sức khỏe mắt ở trẻ.

Trong thời gian tới, Chương trình sẽ được lan tỏa thông qua nhiều hoạt động đa dạng như "Ngày hội mắt khỏe" kết hợp khám mắt, tổ chức trò chơi và hội thảo cho học sinh, phụ huynh tại 20 trường mầm non và tiểu học trên địa bàn Thủ đô Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.

Trong khuôn khổ Chương trình, Ban Tổ chức phát động cuộc thi "Bác sĩ vì sức khỏe đôi mắt trẻ em" nhằm mục đích cổ vũ cộng đồng cùng chung tay và tạo ý thức nuôi dưỡng, bảo vệ đôi mắt trẻ em...

Chiến dịch cộng đồng "Mắt khỏe ngời sáng tương lai" do Trung tâm Truyền thông - Giáo dục sức khỏe Trung ương (Bộ Y tế) phối hợp với Bệnh viện Mắt Trung ương tổ chức, với sự đồng hành của thương hiệu Kun Doctor - Công ty Cổ phần Sữa Quốc tế LOF nhằm hưởng ứng Ngày thị giác Thế giới 10/10/2024 với chủ đề "Nâng cao chăm sóc mắt trẻ em", tập trung sự chú ý của cộng đồng thế giới vào tầm quan trọng của việc chăm sóc mắt và truyền cảm hứng cho trẻ em trên khắp thế giới biết yêu đôi mắt của mình.