Iran “thuần hóa” máy bay tàng hình Mỹ

Hôm 22/4, tướng Amir Ali Hajizadeh, lãnh đạo đơn vị không gian trong lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran, đã tuyên bố trên truyền hình rằng chiếc máy bay không người lái (UAV) bị thu giữ là “ tài sản quốc gia” của Iran và các chuyên gia ở đây đã làm chủ được nó. 

Iran thông báo sự kiện bắt được chiếc Sentinel hồi năm ngoái

Thông tin bảo mật bị phơi trần

"Gần như chẳng có phần nào trong chiếc máy bay này ẩn náu được trước con mắt nghiên cứu của chúng tôi. Chúng tôi đã thu được một phần dữ liệu trước đó đã bị xóa đi. Có rất nhiều mật mã trong máy bay, nhưng chúng tôi đã giải mã được chúng nhờ sự rộng lượng của Thượng đế” -  Hajizadeh nói.

Ông cho biết toàn bộ hoạt động do chiếc máy bay thực hiện đã được ghi lại trong bộ nhớ, bao gồm cả lịch trình bảo dưỡng và thử nghiệm của nó. Theo Hajizadeh, chiếc UAV này đã bay qua nơi ông trùm khủng bố Osama Bin Laden ở Pakistan khoảng 2 tuần trước khi thủ lĩnh Al Qaeda bị giết chết tại đó vào tháng 5 năm ngoái, trong chiến dịch đột kích do đặc nhiệm SEAL của Hải quân thực hiện. Ông không giải thích vì sao các chuyên gia Iran biết được điều này.

Ngoài ra, chiếc UAV này từng ở California vào ngày 16/10/2010 để người ta thực hiện một số công việc liên quan tới kỹ thuật. Tháng 12/2010, nó tiếp tục được chuyển tới Los Angeles để thử nghiệm các cảm biến tại một nhà máy chuyên về hàng không - không gian. Tiếp đó, vào ngày 18/11/2010, nó đã được đưa tới Kandahar ở Afghanistan. Nó đã thực hiện các chuyến bay ở đây, nhưng dường như đã gặp một số vấn đề khi hoạt động mà các chuyên gia Mỹ không thể sửa được.

"Nếu chúng tôi không thể tiếp cận được với phần mềm và phần cứng của chiếc máy bay này, chúng tôi đã không thể có được những thông tin chi tiết nhường ấy. Các chuyên gia của chúng tôi đã hoàn toàn làm chủ từng phần và các chương trình trong chiếc máy bay này” - Hajizadeh nói - “Nếu không phải thế, dẫu có thể khiến chiếc máy bay này hạ cánh, chúng tôi cũng không thể thu hồi dữ liệu bên trong được”.

Nước này cũng đã trưng chiếc máy bay ra cho dư luận trong nước chiêm ngưỡng

“Quái thú Kandahar”

Thông tin về Sentinel được giữ trong vòng tuyệt mật. Nhưng các nhà báo phương Tây khi xem ảnh đã nói rằng RQ-170 có một số đặc điểm tàng hình giống các UAV thử nghiệm trước đây như RQ-3 DarkStar và Polecat. Nó là loại máy bay không đuôi, có ụ chứa cảm biến. Người ta ước tính sải cánh của nó dao động từ 20 mét tới 27 mét, khả năng sử dụng động cơ General Electric TF34 với trần bay 15km.  Mã RQ cho thấy Sentinel không mang theo vũ khí.

Tạp chí Aviation Week từng đánh giá chiếc máy bay này là “phương tiện mang tính chiến thuật nhằm phục vụ cho từng điệp vụ riêng của quân đội Mỹ, thay vì là thiết bị chuyên thu thập tin tình báo mang tính chiến lược”.

Theo Aviation Week, dù có hơi hướng tàng hình, mẫu thiết kế RQ-170 Sentinel thiếu khá nhiều đặc điểm quan trọng của kỹ thuật tàng hình, như các cạnh phản xạ radar và kỹ thuật che đậy ống xả nhiệt của máy bay. Tạp chí kết luận các yếu tố này cho thấy có thể nhà thiết kế đã cố tình giấu đi các “công nghệ nhạy cảm cao” vì biết rằng khả năng chiếc máy bay này bị rơi trong lúc hoạt động là rất lớn.

Cuối năm 2007, một bức ảnh sắc nét chụp lúc Sentinel đỗ gần sân bay Kandahar đã được tung lên mạng. Kể từ đó, chiếc máy bay này được mang biệt danh “Quái thú Kandahar". Liên quan tới sự kiện này, một đại tá trong USAF nói rằng RQ-170 hoạt động riêng biệt so với chương trình UAV MQ-X, vì thế sẽ không thay thế những chiếc máy bay trinh sát và tìm diệt MQ-1 Predator cùng MQ-9 Reaper.

4 tháng trước tháng 12/2011, lại rộ lên tin đồn Sentinel đang bay lượn tích trực trên bầu trời Iran. Ngày 4/12 năm đó, người Iran đã khiến Mỹ bất ngờ khi tìm cách thu được một chiếc Sentinel trong tình trạng gần như còn nguyên vẹn. Phía Mỹ ban đầu từ chối bình luận rằng đó là chiếc máy bay tuyệt mật của họ, chỉ xác nhận một mẫu UAV đã bị rơi “gần hoặc trong lãnh thổ Iran” khi đang hoạt động. Tới ngày 13/12, Tổng thống Mỹ Barack Obama họp báo nói rằng chính quyền ông đã đề nghị Iran trả lại chiếc RQ-170 bị thu giữ. Hiển nhiên Iran đã từ chối.

Cơn ác mộng lộ bí mật công nghệ

Hiện đang có những quan ngại trong Mỹ rằng Iran có thể sao chép ngược cấu trúc hóa học của lớp sơn phản xạ radar đặc biệt phủ lên thân máy bay, hoặc hệ thống quang học phức tạp, giúp người ta theo dõi tình hình diễn ra dưới mặt đất từ khoảng cách cả chục cây số trên cao.

Ngoài ra còn phải kể tới nỗi lo của Mỹ khi Nga và Trung Quốc đề nghị Iran chia sẻ thông tin liên quan tới chiếc UAV tuyệt mật. Đầu tháng 4 này, hãng thông tấn FARS của Iran đã làm gia tăng thêm nỗi sợ của Mỹ khi dẫn lời Ahmad Karimpour, cố vấn của Bộ trưởng Quốc phòng Iran, nói rằng Tehran đã nhận được đề nghị chia sẻ thông tin từ rất nhiều nước, trong đó Moskva và Bắc Kinh là các bên tích cực nhất.