Tiana Thanh Nga: "Tôi là học trò Lý Tiểu Long"

26/09/2009 18:02 GMT+7 | Phim

Tiana ngoài đời trẻ hơn nhiều so với tuổi ngấp nghé 50
(TT&VH) - Tối 24/9, bộ phim tài liệu nhựa dài 78 phút Từ Hollywood đến Hà Nội được trình chiếu tại rạp Hanoi Cinematheque (Hà Nội). Bộ phim đoạt nhiều giải thưởng tại các LHP quốc tế: Venice, Sundance, Cannes... là hành trình đi tìm cội nguồn của đạo diễn Việt kiều Tiana Thanh Nga, người được ví như “Công chúa karatedo” của huyền thoại võ thuật Lý Tiểu Long.

Trong phim, chị đã phỏng vấn Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Thủ tướng Phạm Văn Đồng... và nhiều nhân vật tên tuổi khác. TT&VH đã có cuộc trò chuyện với Tiana ngay sau buổi giao lưu của chị với khán giả.

* Chị về VN từ năm 1988. Sau hàng chục chuyến đi “Từ Hollywood đến Hà Nội” hoàn thành vào năm 1993. Bằng cách nào chị đã liên tục đi đi, về về và phỏng vấn được các nhà lãnh đạo VN hồi bấy giờ?
- Đúng là không dễ dàng gì nếu như không muốn nói là rất khó khăn, vì hồi đó chính sách cấm vận của Mỹ còn hiệu lực. Chúng tôi phải xin visa từ Mỹ qua Pháp rồi mới sang VN. Một nhà làm phim ở Pháp giới thiệu chúng tôi với giáo sư Hà Văn Lâu, lúc đó đang công tác ở ĐSQ VN tại Pháp. May nhờ có ông hết lòng giúp đỡ...

Năm 1988, nước mình còn nghèo, một tuần chỉ có một chuyến bay lên Điện Biên Phủ mà nhiều khi còn bị trì hoãn vì sương mù. Nhưng may mắn cho tôi khi nhiều thứ lúc đó còn chưa bị thời gian làm cho phai phôi. Tôi còn nhìn thấy cả giày dép của lính Pháp và dép cao su của bộ đội mình. Bà con ở đó thấy máy quay phim thì sợ hãi và... bỏ chạy. Chúng tôi không đổi được tiền USD ở Điện Biên vì không ai biết đồng USD...

* Khó khăn như vậy, nhưng bằng cách nào chị gặp được Đại tướng Võ Nguyên Giáp, ông Lê Đức Thọ...?
- Bố tôi là học trò của Đại tướng Võ Nguyên Giáp khi ông còn là thầy giáo dạy môn lịch sử... Tôi gửi thư xin gặp các bác. Sau khi đọc thư, các bác cho mời tôi đến... Khi ở Mỹ lúc đó, tôi không dám nói về Việt Nam sẽ gặp ai, vì nói ra, có thể một số đối tượng sẽ... nướng tôi trong chảo!

Thế giới đã thay đổi rất nhiều... Hồi năm 1970, tôi đi học võ karatedo vì hay bị tụi bạn học ở trường ăn hiếp. Lúc đó, chúng cứ nghĩ vì tôi - người Việt Nam - mà cha chúng, rồi nhiều người Mỹ chết trận... (Sự thật thì chính người Mỹ đã gây ra chiến tranh Việt Nam). Vì vậy, tôi phải tìm sách đọc để hiểu thêm về quê hương mình và càng thôi thúc tôi trở về VN...

* Chị học võ để tự vệ chứ không phải để đóng phim?
- Đúng, tôi là học trò Lý Tiểu Long, nhưng sau này khi gặp chồng tôi thì tôi mới tham gia đóng phim ở Hollywood...

* Chị tiếp tục làm phim về VN chứ?
- Tôi còn hơn 1.000 giờ phim đã quay trong suốt 20 năm qua. Chuyến về VN lần này cũng để dựng một số tư liệu trong đó thành từng bộ phim, chẳng hạn phim về Đại tướng Võ Nguyên Giáp, về nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, về nhạc sĩ Văn Cao... Hơn 30 nhân vật trong bộ phim Từ Hollywood đến Hà Nội không còn nữa. Tôi muốn thế hệ trẻ hiểu biết về cha ông mình. Tôi mong các bạn trẻ học về văn hóa, lịch sử dân tộc chính từ những người thân và dành thời gian quan tâm đến mọi mặt trong đời sống!

Nhân đây, nhờ quý báo giúp tôi chuyển lời mời đến các bạn trẻ yêu thích công việc dựng phim có thể cùng tôi làm phim từ các tư liệu tôi đã có thông qua e-mail: tianaalexandra@me.com. Tôi tin người trẻ có cách nhìn mới sẽ đem đến những bộ phim thú vị.


Tiana sinh năm 1961 tại TP.HCM. Lên 3 tuổi, chị cùng gia đình sang định cư ở Mỹ. Chị theo học võ thuật của huyền thoại Lý Tiểu Long và là học trò nữ duy nhất mà Lý Tiểu Long thu nhận để truyền dạy môn Tiệt quyền đạo. Sau này, Tiana gặp người bạn đời của chị - nhà biên kịch lừng danh của Hollywood Stirling Silliphant. Ông là tác giả của nhiều phim nổi đình đám như Route 66, Naked City... và là chủ nhân của giải Oscar năm 1968 với In The Heat Of The Night, giải Địa cầu Vàng năm 1968 và 1969 cho hai kịch bản In The Heat Of The Night và Charly. Stirling Silliphant đã đưa Tiana đến với nghệ thuật thứ bảy. Ông dành tình cảm đặc biệt cho VN từ trước khi gặp Tiana và đã cùng cô về VN nhiều lần. Ông đã qua đời vì căn bệnh ung thư và Tiana đã thực hiện ước nguyện của chồng là mang tro cốt về rải xuống sông Sài Gòn, sông Hương và vịnh Hạ Long

Năm 1988, Tiana chuyển sang làm phim tài liệu, và Từ Hollywood đến Hà Nội là bộ phim đầu tay của chị. Ngoài làm đạo diễn, đóng phim, Tiana còn viết kịch bản, quay phim và tổ chức sản xuất phim. Ngay sau cuộc trò chuyện với TT&VH, chị đã nhận lời đến trường quay VTV4 để ghi hình chương trình Talk Vietnam.

* Theo chị, có gì mới mẻ trong những thước phim đã quay?
- Nhiều lắm. Chẳng hạn, bác Phạm Văn Đồng nói tiếng Pháp. Bác nói hay lắm. Tôi còn nhớ bác dùng hình ảnh con chim trước khi chết quay đầu về tổ... để nói về những chuyến trở về của người Việt xa xứ. Tôi đã quay nhiều cảnh ở Hà Nội, Sầm Sơn, Vinh từ 1988... Người trẻ bây giờ đâu biết Hà Nội hồi đó toàn người đi xe đạp. Mới hơn 20 năm mà nhiều thứ đã trở thành xưa cũ...

* Chị sẽ phát hành các bộ phim này ra sao?
- Phim tài liệu phát hành rất khó nên phải chọn những phân đoạn thị trường phù hợp, như chiếu cho sinh viên các trường đại học hay phục vụ công tác nghiên cứu, sưu tầm... Tôi không có ý định thu lợi từ những thước phim này nên chuyện phát hành có lẽ ít phức tạp hơn.

* Trong buổi chiếu phim vừa rồi, chị giới thiệu bộ phim ngắn về chuyến đi “gặp” Michel Jackson và chị nói, chị sẽ tiếp tục đề tài này ở VN?
- Tôi đang tìm hình ảnh và tư liệu về “Michel Jackson ở VN”. Tôi vừa được giới thiệu một người có thể nhảy múa và hát như “Vua nhạc Pop” nên rất nóng lòng muốn gặp... Ở Mỹ, sau khi Michel mất đã rộ lên cơn sốt về những gì liên quan đến ông. Và nhiều người giàu lênnhanh chóng nhờ việc bán những thông tin, hình ảnh này... Khoảng một thángnữa, bộ phim tài liệu về ông mà hãng Sony mua bản quyền sẽ phát hành trên khắp thế giới với giá 60 triệu USD thì lợi nhuận mà hãng này kiếm được phải trên 100 triệu USD.

* Xin cảm ơn chị và mong sớm được xem bộ phim mới của chị!

Hải Đông (thực hiện)

Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm