Thanh lọc, thải độc cơ thể sau Tết: Chuyên gia gan mật khẳng định vô cùng nguy hiểm và phản khoa học

Khi phát hiện cơ thể có dấu hiệu "xuống sức" và nặng nề, bạn cần nhanh chóng lên kế hoạch thực hiện việc thanh lọc cơ thể. Song, không phải hướng dẫn nào trên Internet cũng hợp khoa học.

Sau thời gian dài dịp Tết mọi người đều ăn uống quá độ, ngủ nghỉ không đúng giờ khiến cho cơ thể mệt mỏi và tích tụ nhiều năng lượng dư thừa. Cũng bởi vậy mà ngay trước khi đi làm, nhiều chị em mách nhau cách thải độc, thanh lọc cơ thể để giảm cân, làm đẹp da. Tuy nhiên, phương pháp detox (thải độc) với nước hoa quả, sinh tố, nước hoặc nhịn ăn đều không phải là hình thức detox dành cho tất cả mọi người, đôi khi nó còn khá nguy hiểm nếu bạn thực hiện không đúng hoặc quá vội vã.

Chia sẻ về vấn đề này trên SK&ĐS, PGS.TS Trịnh Thị Ngọc - Nguyên Trưởng khoa Truyền nhiễm, BV Bạch Mai cho biết, con người có thể bị nhiễm độc bởi rất nhiều tác nhân từ môi trường, không khí, thực phẩm, hay việc sử dụng thuốc để điều trị bệnh cũng gây độc cho cơ thể. Bên cạnh đó còn có một nguyên nhân nữa là nguyên nhân nội sinh, khi chất độc vào cơ thể quá nhiều tích tụ ở gan, khiến gan không thải độc được và cũng tiết ra những chất gây độc cho cơ thể.

Có nhiều loại ngộ độc như ngộ độc thuốc, rượu, nấm độc hoặc hóa chất thường là ngộ độc cấp tính, nặng sẽ gây suy đa phủ tạng. Để cứu sống bệnh nhân, bác sĩ thường phải tiến hành nhiều biện pháp cấp cứu như rửa ruột, lọc máu... So với ngộ độc cấp tính, ngộ độc mạn tính khó phát hiện hơn do triệu chứng bệnh rất âm thầm như bệnh nhân chỉ mệt mỏi, chán ăn, đau bụng, mất ngủ....

Hiện nay trên mạng và các diễn đàn mạng xã hội, có rất nhiều thông tin quảng cáo tuyên truyền về việc giải độc cơ thể như nhịn ăn, uống nước hoa quả…là vô cùng nguy hiểm và phản khoa học.

Thậm chí, gần đây, nhiều trang mạng còn tuyên truyền về cách thải độc phòng ngừa ung thư. PGS Ngọc cho biết, không có một cách tuyệt đối nào thải độc để phòng được tất cả các loại ung thư, vì ung thư có nhiều nguyên nhân, mà có nhiều bộ phận khác nhau có nguy cơ mắc ung thư. Chỉ riêng về gan, viêm gan virus B và C là nguyên nhân hàng đầu dẫn tới ung thư gan. Để ngăn ngừa ung thư phải dựa vào nguyên nhân gây ung thư. Hiện nay có thể một số thuốc thải độc để ngăn chặn quá trình ung thư diễn biến nhanh hơn, đối với các bệnh về gan có các thuốc giải độc gan, nhưng cần có sự chỉ định của bác sĩ.

Cũng bàn về vấn đề thải độc cơ thể, Ths Lê Thị Hải, Nguyên Giám đốc Trung tâm dinh dưỡng quốc gia lý giải, khi nhịn ăn có thể gây mất nước, rối loạn điện giải, cơ chế bù trừ của cơ thể khiến cơ thể cạn kiệt dinh dưỡng, ảnh hưởng đến nhiều chức năng hoạt động của cơ thể. Hay khi chúng ta chỉ uống nước chanh, nước hoa quả để thanh lọc cơ thể, giải độc, nếu uống lúc đói và thời gian dài có nguy cơ bị viêm loét dạ dày… Do đó, những phương pháp thải độc không đúng, phản khoa học không những không thải được độc tố mà còn mang tới những hậu quả khôn lường cho sức khỏe.

Detox như thế nào cho đúng?

Để thải độc cơ thể sau dịp Tết, các chuyên gia khuyên chị em nên tìm những cách thanh lọc nhẹ nhàng, làm sạch cơ thể từ từ và có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, như việc uống nước chanh pha muối biển vào mỗi sáng kết hợp với luyện tập thể thao, ngủ sớm và đủ giấc... để giúp cơ thể thải độc nhanh chóng.

Mỗi sáng, uống từ một đến hai cốc nước có pha chút muối biển và nước cốt chanh. Nước đóng vai trò quan trọng trong việc giải độc cho cơ thể.

Trước khi tắm, dùng bàn chải mềm, chà toàn bộ phần da trên cơ thể, bắt đầu từ bàn chân, di chuyển dần lên phía trái tim. Điều này sẽ kích thích hệ bạch huyết (là một mạng lưới gồm các mô và cơ quan) để loại bỏ chất thải và tẩy da chết, nhờ đó làm sạch lỗ chân lông.

Trong khi tắm, bạn nên chuyển đổi linh hoạt giữa nước nóng và lạnh. Tắm 30 giây nước nóng, sau đó chuyển sang 30 giây nước lạnh. Thực hiện liên tục trong khoảng 5 phút hoặc hơn, tùy sức chịu đựng của cơ thể, sẽ giúp kích thích hệ bạch huyết và tăng cường hệ thống thần kinh.

Hạn chế các sản phẩm vệ sinh cá nhân trong lúc bạn detox. Hầu hết các loại nước hoa và mỹ phẩm đều chứa chất gây hại.

Ngoài ra, giới hạn uống một cốc cafe một ngày hoặc thay thế bằng trà xanh. Các loại trà gừng, bạc hà, cam thảo... khi uống giữa các bữa ăn cũng giúp thải độc rất tốt.

Quá trình này thực hiện kéo dài trong khoảng hai tuần, có tác dụng từ từ và thích hợp với nhiều người.

Thực phẩm trong quá trình làm sạch cơ thể

Chỉ ăn thực phẩm hữu cơ: Việc ăn thực phẩm hữu cơ là vô cùng quan trọng trong quá trình detox. Nếu thực phẩm có chứa độc tố, hóa chất... sẽ khiến hệ thống bị tắc nghẽn.

Loại bỏ gluten, sữa, đậu nành và ngô ra khỏi thực đơn trong quá trình detox. Những thực phẩm này có khả năng gây kích ứng cao do người dùng dị ứng với protein trong đó, dẫn đến viêm đường tiêu hóa.

Nên chọn trái cây có chỉ số đường huyết thấp như dâu, táo, lê...

Một số lưu ý khi detox

Mỗi ngày nên uống ít nhất một loại nước quả để làm sạch cơ thể. Bồ công anh, củ cải, gừng, ớt cay, me, tỏi và chanh đặc biệt có lợi trong việc thanh lọc cơ thể nhẹ nhàng. Tuy vậy, bạn cần tránh xa các loại nước ép trái cây nguyên chất.

Bên cạnh việc detox, bạn cần hoạt động cơ thể hàng ngày bằng cách đi bộ, đạp xe, tập yoga hoặc pilates... Hệ thống bạch huyết của bạn không hoạt động giống như máy bơm, nó lưu thông chất thải khi chúng ta di chuyển (hoặc khi chúng ta tắm nước lạnh hoặc nóng, chà xát da...). Nếu quá bận rộn, bạn chỉ cần đi bộ mỗi ngày 20 phút là đủ.

Hầu hết mọi người không nhận ra, nhưng cách chúng ta thở cũng là một hình thức detox. Mỗi ngày, dành 5 phút hoặc hơn, hít thở đều và sâu để thanh lọc cơ thể. Mục đích là hít thở sâu hoặc thở bằng cơ hoành.

Thường xuyên xông hơi hoặc tắm hơi để cơ thể toát mồ hôi nhiều hơn. Đổ mồ hôi là một bước quan trọng trong quá trình detox.

Cơ thể bạn cũng có thể tự sửa lại các "lỗi" khi bạn ngủ. Nó thực hiện điều này bằng cách đẩy nhanh tăng trưởng hormon. Các hormon hoạt động mạnh nhất trong khoảng thời gian từ 22h tới 2h đêm. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, giấc ngủ trước lúc nửa đêm có tác dụng mạnh mẽ hơn gấp hai lần so với giấc ngủ sau 12h đêm.

Xử trí thế nào khi bị ngộ độc

PGS Trịnh Thị Ngọc cho rằng có nhiều cách để giải độc cho bệnh nhân, tùy trường hợp ngộ độc cấp tính hay ngộ độc mạn tính để có hướng xử trí phù hợp. Với ngộ độc cấp tính như đã nói ở trên, người bệnh bị ngộ độc do ăn phải thực phẩm nhiễm độc, hoặc do uống rượu, có thể gây nôn cho bệnh nhân. Nếu nặng phải đưa bệnh nhân đi cấp cứu ở các cơ sở y tế. Tại các cơ sở y tế, bác sĩ có thể tiến hành các biện pháp cấp cứu như rửa ruột, truyền dịch, lọc máu…

Tại gia đình, khi có người bị ngộ độc, các biện pháp đơn giản nhất có thể làm để sơ cứu cho bệnh nhân như gây nôn, uống nước lọc hoặc nước chanh gừng với những người say rượu, có khả năng dẫn tới ngộ độc rượu.

Uống nước lọc hay nước hoa quả cũng là cách giúp đào thải chất độc ra khỏi cơ thể, bảo vệ gan khỏi bị tác động của rượu. Trong cơ thể có nhiều cơ quan có chức năng đào thải chất độc ra khỏi cơ thể như da, thận, phổi, gan…. trong đó gan là bộ phận quan trọng hàng đầu, nó được ví như "nhà máy hóa chất" thải các chất độc hại ra khỏi cơ thể. Chính vì vậy bảo vệ gan là bảo vệ cơ quan xử lý các chất độc hại đi vào cơ thể.

Bên cạnh việc bảo vệ gan, hiện nay các nhà khoa học còn phát hiện ra một chất là glutathione - chống ôxy hóa tế bào rất tốt. Glutathione được mệnh danh là chất chống ôxy hóa mạnh nhất của cơ thể, tuy nhiên từ tuổi 25 trở lên, glutathione trong cơ thể chúng ta bị giảm đi, khiến con người dễ mắc bệnh, lúc đó chúng ta cần bổ sung thêm glutathione cho cơ thể.

PGS Ngọc cho rằng, có nhiều phương pháp thải độc tùy vào tình trạng bệnh, cơ thể của mỗi người, quan trọng là phải loại trừ các nguyên nhân gây ngộ độc, hoặc nếu không may bị nhiễm độc thì cần xác định do nguyên nhân nào mà có hướng xử trí thích hợp, nhẹ có thể tự sơ cứu tại nhà, nặng thì người bệnh cần phải đi gặp bác sĩ để được cấp cứu kịp thời. Cách tốt nhất, đơn giản và hiệu quả nhất để thải độc là ăn uống đầy đủ, vệ sinh sạch sẽ, tập thể dục, có thể tập yoga, và áp dụng biện pháp thải độc kép ở gan và thải độc tế bào, PGS Ngọc khuyên.