Texas "cắt" bữa ăn cuối của tử tù

(TT&VH) - Tiểu bang Texas của Mỹ vừa thực hiện một động thái chưa có tiền lệ là chấm dứt việc cung cấp cái gọi là "bữa ăn cuối cùng theo yêu cầu" của tử tù. Nguyên nhân do một số bữa ăn như thế quá mức sang trọng và đã có những ý kiến phàn nàn rằng các tử tù không xứng đáng để hưởng thụ chúng.

Quyết định của tiểu bang Texas được đưa ra sau khi tử tù Lawrence Brewer, 44 tuổi, yêu cầu bữa ăn cuối đời vô cùng thịnh soạn gồm: 2 phần gà rán cỡ lớn chan nước sốt ngon và hành tây cắt lát; bánh kẹp với pho mát và thịt nguội; trứng rán phô mai và thịt bò xay ăn kèm với cà chua, hành tây, ớt chuông và tiêu jalapenos Mexico; một bát đậu bắp okra rang trộn sốt cà chua; nửa cân thịt nướng barbecue và nửa ổ bánh mỳ trắng; ba suất thịt nướng fajitas kiểu Mexico; một chiếc pizza nhiều nhân thịt; một ly kem Blue Bell loại hảo hạng; một thanh kẹo mềm phết bơ lạc; ba ly bia cỡ lớn.

Vấn đề là y lại chẳng đụng dao dĩa sau khi người ta mang đồ ăn tới.

Không cần đối xử "đặc biệt" với tử tù

Brewer là một kẻ phân biệt chủng tộc, đã bị kết án tử vì tội buộc nạn nhân James Byrd Jr, người vùng Đông Texas, vào sau chiếc xe hơi của y và kéo lê khắp thị trấn Jasper, khiến anh này thiệt mạng.

Vụ sát hại diễn ra hồi năm 1998 này đã gây chú ý của dư luận quốc tế và dẫn tới việc chính phủ liên bang cùng chính quyền Texas phải tăng cường các đạo luật chống phân biệt chủng tộc.

Lawrence Brewer, nhân vật đã khiến chính quyền Texas huỷ bỏ
quyền được ăn bữa cuối theo lựa chọn của tử tù.

Bữa ăn được chuẩn bị tại bếp nhà tù Huntsville, nơi Brewer đang bị giam giữ, trước khi y bị hành quyết vào ngày 21/9. Tuy nhiên tới phút cuối y lại quyết định không ăn. Việc này đã khiến nghị sĩ John Whitmire của bang Texas nổi giận. Ngay sau khi Brewer bị hành quyết, ông đã gửi một lá thư tới cho Brad Livingston, giám đốc điều hành các nhà tù trong bang, yêu cầu chấm dứt ngay việc cung cấp những bữa ăn cuối đời cho tử tù.

"Hắn ta là kẻ xấu và tôi tin rằng chính quyền bang không cần phải trao cho y bất kỳ ân huệ đặc biệt nào cả" - ông Whitmire nói về Brewer trong một cuộc phỏng vấn với tờ Los Angeles Times hôm 23/9.

Theo Whitmire, từ lâu ông đã không chấp nhận việc Texas cung cấp bữa ăn cuối đời theo yêu cầu cho tù nhân. Và việc Brewer không ăn bữa cuối đời "khổng lồ" giống giọt nước làm tràn ly. Whitmire nói rằng gã tử tù đã lạm dụng chính sách nhân đạo của Texas bằng cách yêu cầu được hưởng một bữa ăn với lượng thực phẩm đủ cho gia đình 4 người ăn no trong 1 tuần liền. “Điều duy nhất tôi hối tiếc là mình đã không làm việc này sớm hơn" - Whitmire thổ lộ - "Thẳng thắn mà nói, tôi nghĩ rằng ai đó cần phải bị kỷ luật. Tại sao không ai ngăn chặn chuyện vớ vẩn này lại".

Muôn vẻ những bữa ăn cuối cùng

Theo lịch sử, bữa ăn cuối cùng dành cho tử tù ở Mỹ là một biểu tượng của sự chấp nhận số phận. Nó như một sự đảm bảo với công chúng rằng công lý đã được thực thi và bằng việc chấp nhận ăn bữa cuối, tử tù ngầm hứa sẽ không trở lại và ám ảnh những người đã săn đuổi đưa anh ta tới chỗ chết.

Song theo thời gian, khi ý nghĩa chính trị của bữa ăn cuối cùng này giảm dần, nhiều tử tù đã biến nó thành dịp để đánh chén no say. Đơn cử như Miguel Flores, kẻ bị nhà chức trách Texas kết án tử vì tội giết một phụ nữ 20 tuổi hồi năm 1989, đã ăn 3 suất bánh ngô cuộn thịt, rau và nước sốt kèm thịt bò, hành tây; một bát cơm Tây Ban Nha trộn jalapenos; một suất khoai tây chiên; một chiếc bánh kẹp phô mai; một tô lớn mayonnaise; một tô lớn sốt cà; một tô sốt salsa; một ly kem tươi; một quả chuối và 4 chiếc bánh quesadilla tráng miệng.

Bữa ăn cuối của Brewer đã được các đầu bếp tại nhà tù Huntsville chuẩn bị

Trong bữa ăn cuối tại Oklahoma vào năm 1995, Thomas Grasso đã yêu cầu một chiếc bánh kẹp phô mai cỡ đại có sốt mù tạt, mayonnaise, xà lách và cà chua; một đĩa mì spaghetti nấu kiểu Pháp-Mỹ với thịt băm viên; một quả xoài; nửa chiếc bánh bí ngô phết kem tươi; sinh tố dâu tây trộn sữa. Tuy ăn nhiều như vậy song cho tới khi bị hành quyết, y vẫn gào lên: "Tôi không được ăn món spaghetti như yêu cầu. Tôi muốn báo chí biết chuyện này".

Tử tù Jeffrey Dillingham, trước khi bị hành quyết ở Texas hồi năm 2000, đã yêu cầu một chiếc bánh kẹp phô mai với 3 loại phô mai khác nhau, nhưng không có sốt mayonnaise, sốt mù tạt hay hành tây; một đĩa lớn khoai tây chiên; một bát lớn phô mai macaroni; mì ống nướng lasagne kèm hai lát bánh mì bơ tỏi; hai thanh quế lớn; 5 quả trứng chiên và 8 ly sôcôla sữa.

Có những tử tù lại đưa ra những đề nghị "hổng giống ai". Năm 1990, ít giờ trước khi chết, tử tù James Edward Smith đã xin một nhúm đất. Nhưng nhà chức trách Texas nói rằng đất không phải thực phẩm nên đã mang tới cho y một cốc sữa chua. Timothy McVeigh, kẻ gây ra vụ đánh bom ở Oklahoma làm chết 168 người và bị thương nhiều người khác, chỉ ăn hai ly kem sôcôla trước khi bị tiêm thuốc độc. Sát thủ hàng loạt John Wayne Gacy, kẻ đoạt mạng 33 thanh niên, đã yêu cầu một xô gà rán KFC và nửa cân dâu tây. Kẻ giết người hàng loạt Ted Bundy không yêu cầu bữa ăn đặc biệt. Y được phục vụ thịt bít tết và trứng theo truyền thống nhưng không ăn.

Philip Workman, nhân vật đã bắn chết một cảnh sát, không yêu cầu bữa cuối cho bản thân mà đặt một chiếc pizza gửi tới cho một người vô gia cư ở Nashville. Giới chức nhà tù đã không chấp nhận yêu cầu này, nhưng hàng trăm nhà chứa người vô gia cư trên khắp nước Mỹ đã nhận được rất nhiều bánh pizza từ những người muốn tôn trọng và thực hiện ước nguyện cuối của y.

Một quyết định không sai lầm?

Được biết trước sức ép của Whitmire, ông Livingston đã phải đồng ý chấm dứt "truyền thống" đã khởi nguồn từ cuộc hành quyết đầu tiên của bang bằng ghế điện hồi năm 1924. Hiện chưa rõ liệu các bang khác của Mỹ có bắt chước Texas hay không.

Một số bang ở Mỹ hiện giới hạn chi phí cho bữa ăn cuối của tử tù. Ví dụ như Florida chỉ cho phép chi 40 USD cho bữa ăn này và đồ ăn phải làm từ thực phẩm của địa phương. Các bang khác không thừa nhận việc có bữa ăn cuối cùng của tử tù, hoặc họ cho phép tù nhân lựa chọn việc không công bố thông tin về bữa ăn này.

Theo sau quyết định của Texas, Kathryn Kase, giám đốc điều hành Texas Defenders, một tổ chức phi lợi nhuận chuyên đào tạo và hỗ trợ các luật sư đại diện cho tử tù, nói rằng quyết định chấm dứt bữa ăn cuối đời của bang là "thiếu sự cảm thông cho tử tù".

Nhưng Whitmire, người đã nhận được nhiều lá thư điện tử yêu cầu bản thân phải thể hiện thái độ nhân đạo hơn nữa với tử tù, đã khẳng định bản thân không có gì sai trái. “Anh ta không hề cho nạn nhân của mình được quyền lựa chọn" - Whitmire nói về Brewer, gương mặt ông đanh lại - "Và nạn nhân của anh ta cũng không được hưởng đặc ân ăn bữa cuối đời".

Tường Linh