Picasso và những mối tình khủng khiếp

(TT&VH) - Pablo Picasso không thể sống thiếu đàn bà. Ông có hàng chục, thậm chí là hàng trăm người tình. Nguồn năng lực đặc biệt mà ông dành cho hội họa và nghệ thuật điêu khắc nhiều hơn bất cứ nghệ sĩ nào trong lịch sử. Ông đã cho ra đời 25.000 tác phẩm nghệ thuật. Nhưng nguồn năng lực đặc biệt ấy của ông cũng được dành ra đáng kể để theo đuổi phụ nữ.

Cuộc triển lãm mới các tác phẩm của Pablo Picasso tại Bảo tàng Tate Britain cho thấy những người phụ nữ đó đã tác động tới quá trình sáng tạo của ông như thế nào, đặc biệt là 8 người tình gắn bó lâu dài với Picasso và cái giá mà họ phải trả khi đã trở thành “nàng thơ” của ông. Trong số đó có 2 người đã bị bệnh tâm thần và 2 người thì tự vẫn.

Pablo Picasso và người vợ thứ 2 – Jacquelline Picasso.

"Cướp" người yêu của bạn khiến bạn tự vẫn

Picasso là người có rất nhiều mâu thuẫn. Ông là người tốt bụng và nhạy cảm, nhưng ông cũng là người ích kỷ, bạo ngược và độc đoán. Patrick O’Brian, một nhà viết tiểu sử về Picasso, cho biết: “Tình cảm của Picasso đối với phụ nữ thường thay đổi một cách cực đoan, lúc thì rất âu yếm, lúc thì lại cực kỳ ghét".

 Picasso từng tuyên bố: “Với tôi chỉ có 2 loại phụ nữ - nữ thần và người đáng khinh”. 

Pablo Picasso sinh năm 1881 ở Malaga, Tây Ban Nha. Cha ông, Don José Ruiz, một nghệ sĩ và giáo viên nghệ thuật, người vào Chủ nhật thường tới nhà thổ. Cậu bé Pablo cũng có thú ăn chơi như cha và biết đến phụ nữ từ năm 13-14 tuổi. Quan niệm phụ nữ là nguồn khoái lạc tình dục không chỉ ăn sâu vào cuộc đời ông mà còn cả quá trình sáng tạo của ông.

Les Demoiselles d’Avignon, các bức tranh nổi tiếng vẽ 5 gái điếm khỏa thân, luôn được coi là minh chứng cho thái độ coi thường phụ nữ của ông. Tuy nhiên, Picasso rất ngưỡng mộ mẹ mình và cuối cùng đã lấy tên thời con gái của bà -  Picasso – để làm họ chứ không dùng họ Ruiz của cha.

Tài năng nghệ thuật của Picasso được thể hiện rất rõ ngay từ khi ông còn nhỏ. Sau khi học trường nghệ thuật ở Madrid, năm 1900, ở tuổi 19 ông rời Tây Ban Nha tới Paris cùng 2 họa sĩ đồng hương. Một trong số đó là Carlos Casagemas. Anh có người yêu tên là Germaine, nhưng do bất lực nên anh không thể giữ được tình yêu của mình. Picasso đã thế vào vị trí của bạn, ngủ với Germaine và việc đó đã khiến người bạn đau khổ của ông tự vẫn.

Bi kịch đó đã đưa Picasso vào Thời kỳ xanh (1901-1904) khi ông đã trút nỗi đau mất bạn vào một serie tranh thể hiện sự đau buồn. Năm 1904, ông định cư ở Paris, mở một studio trong một tòa nhà nằm trên bờ sông Seine. Ở đây, ông đã gặp Fernande Olivier, người mẫu của nhiều nghệ sĩ, người có mái tóc đỏ, đôi mắt hình trái hạnh đào và dáng người khêu gợi.

Picasso đã bị người phụ nữ đẹp và tự do đó mê hoặc. Trước đó, ông chỉ gặp những quý bà Tây Ban Nha ngoan đạo hoặc gái điếm. Còn Fernande lại hút hồn ông. Bà đã chuyển tới sống với Picasso trong studio nhỏ, bẩn thỉu của ông.

Đây cũng là lúc Picasso chấm dứt Thời kỳ xanh và bắt đầu Thời kỳ hồng (1905-1907) khi ông vẽ nhiều bức tranh đầy cuốn hút về người tình. Nhưng bà Fernande là người hết sức lười biếng, nên Picasso buộc phải làm việc nhà. Điều này trái ngược hẳn với những mối quan hệ trước của họa sĩ, khi những người phụ nữ phải "hầu hạ", chăm sóc ông. Tuy vậy, Picasso vẫn cảm thấy rất mãn nguyện khi sống với bà Fernande. Nhiều năm sau, ông chỉ vào tòa nhà xám xịt với tuyên bố: “Đó là nơi duy nhất tôi cảm thấy hạnh phúc”.

Năm 1909, Picasso rời studio nhỏ bé đó để tới một nơi tươm tất hơn. Lúc đó, ông đã có những người bảo trợ - các nhà sưu tầm nghệ thuật Mỹ giàu có Gertrude và Leo Stein – và tác phẩm của ông đã được đem triển lãm. Nhưng Fernande thì không chịu nổi tính tình của ông và năm 1912, bà rời bỏ ông để đến với một họa sĩ Italia. Picasso trả đũa bằng cách quan hệ với một người bạn của bà - Marcelle Humbert, một phụ nữ trẻ, yếu đuối, người mà ông gọi là Eva. Cuộc tình của họ rất mãnh liệt, nhưng điều đó cũng không ngăn cản được Picasso đến với những người phụ nữ khác.

Năm 1915, khi Eva bị bệnh lao, Picasso chăm sóc bà rất tận tình, nhưng trong những lần tới thăm bà, thì ông lại bí mật ngủ với một phụ nữ trẻ tên là Gaby. Sau khi Eva qua đời vào năm 1916, Picasso đã cố gắng tự an ủi mình bằng việc quan hệ với nhiều người tình, nhưng nỗi đau buồn khiến ông không thể sống chung với người phụ nữ nào.

Tán tỉnh bằng được rồi giũ bỏ bằng được

Picasso đã rời nước Pháp bị tàn phá do chiến tranh để tới thành Roma, nơi đoàn Ballets Russes đang lưu diễn. Picasso nhanh chóng đem lòng yêu một nữ nghệ sĩ ballet, một cô gái Nga tên là Olga Koklova.

Mê mẩn thân hình mềm mại, uyển chuyển của người phụ nữ này nhưng lại  tức bực với thái độ lạnh lùng xa lánh của cô, cuối cùng Picasso đã quyết định sở hữu cô bằng được. Sau này, Koklova đã mềm lòng và trở thành tình nhân của ông, rồi năm 1918 trở thành vợ Picasso.

Họ có một ngôi nhà ở Paris và ban đầu cuộc hôn nhân này rất hạnh phúc, mặc cho có những khác biệt giữa 2 người. Bà sinh cho ông cậu con trai – Paulo - mà Picasso rất yêu quý. Sự ra đời của cậu con trai tạo cho ông cảm hứng vẽ một serie tranh mang tên Maternité. Nhưng niềm hạnh phúc đó không kéo dài. Lúc đó, Picasso đã có khả năng kinh tế và thuê được người giúp việc, còn bà Koklova thì chẳng có việc gì để làm. Buồn chán và cay đắng khi mất cả sự nghiệp rồi đến khi phát hiện ra một loạt vụ ngoại tình của chồng, bà đã gần như phát điên. 

Thời gian này, tranh của Picasso bắt đầu mô tả những người phụ nữ trông kỳ cục, méo mó và ông tìm mọi cách để thoát khỏi Koklova. Năm 1927, ông gặp cô gái xinh đẹp, tóc vàng Marie-Thérèse Walter, trên một đường phố Paris.  Trong vòng 1 tuần, họ đã trở thành tình nhân của nhau. Mặc dù lúc đó, Picasso đã 46 tuổi, còn Thérèse Walter mới 17 tuổi.

Thérèse Walter là mối tình lâu dài nhất trong cuộc đời ông và có lẽ là người phụ nữ duy nhất khiến ông thực sự hạnh phúc. Thông minh nhưng không có học thức, Thérèse Walter là người dễ bảo và dễ tha thứ.

Năm 1928, Picasso đưa gia đình đi nghỉ ở khu resort Dinard và sắp xếp để Marie-Thérèse tham gia trại hè gần đó. Sáng nào ông cũng bỏ mặc vợ và con trai để đi “vui vẻ” với người tình trẻ trong một túp lều gần đó. Không chịu đựng thêm nổi thói trăng hoa của chồng, bà  Koklova đã đưa con tới miền Nam nước Pháp.

Năm 1935, Picasso có con gái với Marie-Thérèse và đặt tên con là Maya. Ông vui sướng tột độ, nhưng hạnh phúc đó không ngăn được ông đi tìm mối quan hệ khác. Lần này là Dora Maar, một nhiếp ảnh gia 29 tuổi có tài và xinh đẹp và lúc đó chỉ bằng gần nửa tuổi ông. Ban đầu, Picasso cố gắng không để 2 người tình của mình gặp nhau. Nhưng một ngày, họ tình cờ “đụng” nhau trong studio của ông. Và họa sĩ đã mô tả thời khắc đó trong bức tranh Birds In A Cage, trong đó mô tả một con chim bồ câu đen (Dora) chiến đấu với chim bồ câu trắng (Marie-Thérèse). Và chim bồ câu đen thắng. Dora chuyển tới sống với Picasso, còn Marie-Thérèse và con gái họ sống trong một căn hộ gần đó. 

Thời gian này, Picasso dành toàn bộ tình cảm cho người tình trẻ Françoise. Họ dành nhiều thời gian bên nhau ở khu nghỉ Antibes, thuộc Địa Trung Hải, nhưng hạnh phúc của họ không được trọn vẹn do sự xuất hiện thường xuyên của người vợ bị bỏ rơi – Koklova, lúc đó đang sống gần đấy.

Với tình trạng thần kinh không ổn định và không thể chấp nhận được thói ngoại tình của chồng, bà xộc vào nhà ông, tấn công và cào cấu Françoise.

Françoise sinh cho Picasso 2 con, là con trai Claude và con gái Paloma. Ông hạnh phúc lắm, nhưng Françoise nhanh chóng cảm thấy bực bội với công việc nội trợ và cuộc sống với 2 đứa con. Bà ghét tính mê gái của Picasso và chìm trong sầu muộn.

Thói trăng hoa lại đưa Picasso đến với một người phụ nữ trẻ khác. Geneviève Laporte, nhà thơ mà ông gặp lần đầu tiên khi bà còn là một nữ sinh trong thời chiến ở Paris, trước khi trở thành người tình của ông vào năm 1951.

Buồn chán, Picasso lang thang khắp các câu lạc bộ đêm ở Cote d’Azur với hy vọng tìm thấy người yêu. Cùng năm đó, Françoise cũng đã bỏ ông để đi theo một người đàn ông Hy Lạp. Đau khổ vì bị bỏ rơi, Picasso lao vào công việc. Lúc đó, một trong những người làm mẫu cho ông là Jacqueline Roque, cô gái 27 tuổi có vẻ đẹp kỳ lạ. Cô gọi ông là “Chúa Trời”, hôn lên đôi tay ông và tôn thờ họa sĩ. Ban đầu, Picasso rất dửng dưng, nhưng  rất nhanh sau đó họ yêu nhau. Năm 1961, Picasso cưới Roque (người vợ đầu là Koklova đã chết vì bệnh ung thư hồi năm 1954). Tuy nhiên, ham muốn tình dục của ông không hề giảm và Picasso vẫn tiếp tục tìm kiếm những người tình khác.

Sống ẩn dật về cuối đời

Tháng 4/1973, Picasso trút hơi thở ở tuổi 92, bên ông có bà Roque. Khi chôn cất họa sĩ, một bức tượng Marie Thérèse – có lẽ là tình yêu lớn nhất của Picasso - được đặt trên mộ ông. 4 năm sau, bà Marie Thérèse đã treo cổ tự vẫn vì bà không thể sống nổi khi Picasso không còn nữa. Còn bà Roque trở nên nghiện rượu và năm 1986 đã tự sát bằng súng.