Những người trẻ giữ “Rồng lửa” Việt Nam

(TT&VH) - Tên lửa S-300PMU1 được mệnh danh là “rồng lửa” đang là loại tên lửa hiện đại tối tân bậc nhất bảo vệ bầu trời Việt Nam. Đoàn Tên lửa 64 (Sư đoàn phòng không 361) là một trong những đơn vị hoả lực của Quân chủng Phòng không - Không quân được giao trọng trách quản lý, khai thác, làm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu với S-300PMU1.

Đây là một trong những đơn vị có những cá nhân xuất sắc của lực lượng tên lửa hiện nay. Phần lớn cán bộ, kỹ sư, kỹ thuật viên đều là những gương mặt trẻ ưu tú được tuyển chọn ở các trung đoàn tên lửa trong Quân chủng Phòng không - Không quân đưa đi đào tạo chuyển loại khí tài S-300 ở nước ngoài.

Người trẻ làm chủ khí tài hiện đại

Đây là đơn vị “trẻ”, Đoàn tên lửa 64 thuộc Sư đoàn phòng không 361 được thành lập ngày 20/9/2005. Trẻ tuổi nhưng rất tự tin và năng động, Thiếu tá Nguyễn Quốc Văn - Đoàn trưởng, Thiếu tá Nguyễn Trần Luyện - Đoàn phó là những người như vậy. Ngay lần gặp đầu tiên các anh đã tạo cho chúng tôi một ấn tượng mạnh về phong cách chỉ huy, điều hành trong huấn luyện và chiến đấu.

Dáng người chắc đậm, giọng nói khoẻ khoắn, Thiếu tá Nguyễn Quốc Văn khoe với chúng tôi: “Trình độ của các kíp chiến đấu đơn vị khá đồng đều bởi trong số đó phần lớn cán bộ, kỹ sư, kỹ thuật viên được huấn luyện chuyển loại khí tài S-300 ở Liên bang Nga, số còn lại được huấn luyện ngay ở đơn vị và được tiếp cận thường xuyên với khí tài nên trình độ chuyên môn không ngừng được nâng lên”. Vị Đoàn trưởng cũng cho hay, mỗi cá nhân được lựa chọn đi chuyển loại khí tài hiện đại này cũng phải là những người giỏi về chuyên ngành tên lửa và sử dụng thành thạo từ 1 đến 2 ngoại ngữ (tiếng Nga, tiếng Anh). Cán bộ, chiến sỹ của đơn vị hoàn toàn đáp ứng các yêu cầu nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu của cấp trên yêu cầu.

Các sỹ quan trẻ của Đoàn Tên lửa 64

Chống máy bay, tên lửa đạn đạo

Chúng tôi tham quan nội dung luyện tập cơ động chiếm lĩnh trận địa và triển khai chiến đấu, mặc dù đã được tìm hiểu và nghe giới thiệu về loại khí tài này nhưng tôi thực sự bị “ngợp” khi được tận mắt nhìn thấy tổ hợp tên lửa nói trên.

Không giống như các loại tên lửa phòng không thế hệ cũ, tất cả trung tâm điều khiển, ra - đa, bệ đạn tên lửa... đều được đặt trên những cỗ xe khổng lồ, sẵn sàng cơ động khi có lệnh.

Hồi kẻng báo động vang lên, bộ đội ở các vị trí thường trực nhanh chóng cơ động về vị trí chiến đấu, mỗi người một nhiệm vụ nhịp nhàng, mau lẹ và chính xác tuyệt đối.

Tiếng máy xe gầm rú vang động một vùng, chưa đầy 5 phút tất cả các xe khí tài đã cơ động chiếm lĩnh xong trận địa và triển khai công tác chiến đấu. Những cánh ra-đa từ xe khí tài tự động nhô lên cao, những cột sóng ăng-ten căng vút trên nền trời, xe chứa đạn tên lửa cũng ở tư thế sẵn sàng... nhả đạn. Từ lúc này đơn vị có thể tiến hành bắt và tiêu diệt được mục tiêu.

Triển khai sẵn sàng chiến đấu

Chúng tôi có mặt tại xe điều khiển, đây là bộ não chỉ huy của tổ hợp S-300. Đoàn trưởng Nguyễn Quốc Văn chỉ tay về màn hiện sóng và giới thiệu về các tốp máy bay đang xuất hiện màn hình, trong đó hình ảnh của các máy bay hàng không dân dụng hiện lên khá rõ...

Thiếu tá Nguyễn Quốc Văn cho biết, không như những đơn vị phòng không khác, việc huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của tên lửa S-300PMU1 hoàn toàn tự động trên hệ thống máy tính và theo một vòng tròn khép kín. Tổ hợp tên lửa S-300 là loại khí tài đã được cải tiến một số tính năng, kỹ chiến thuật phù hợp với điều kiện Việt Nam. Đây là tên lửa phòng không đất đối không tầm xa, đa kênh, với tên lửa điểu khiển, có khả năng chống lại các cuộc tập kích đường không với các loại máy bay, tên lửa hành trình. Tên lửa này có thể tiêu diệt các mục tiêu bay với vận tốc từ 1.800 đến 2.800m/s, tên lửa đạn đạo chiến thuật - chiến dịch ở trong dải độ cao và điều kiện nhiễu phức tạp.

Đặc biệt, loại tên lửa này có khả năng theo dõi 300 mục tiêu và quản lý chặt 72 mục tiêu trong số đó, đồng thời cùng một lúc tấn công 6 mục tiêu, thời gian chuyển từ hành quân sang chiến đấu và ngược lại chỉ mất 5 phút, từ trực sẵn sàng chiến đấu sang chiến đấu là 40 giây.

Cận cảnh một cuộc diễn tập sẵn sàng chiến đấu

Một trong những ưu việt của loại khí tài tên lửa S-300 là khả năng cơ động, triển khai tác chiến nhanh nên việc khai thác và làm chủ kỹ, chiến thuật khí tài là một trong những yêu cầu hàng đầu. Vừa qua, tôi vinh dự được tham gia cuộc cơ động diễn tập đối với tổ hợp tên lửa S-300PMU1 nhằm kiểm tra khả năng làm chủ khí tài của Đoàn tên lửa 64.

Cuộc diễn tập có sự tham gia của gần nửa quân số của Đoàn cùng với hơn 10 loại xe máy, 7 khí tài trang bị, trong đó có các khí tài tên lửa hiện đại lần đầu tiên hành quân xa. Để chuẩn bị cho cuộc diễn tập này, tại trận địa dã chiến, ngoài việc triển khai đào hầm hào công sự, Đoàn 64 đã tổ chức đóng hàng ngàn bao cát, chuẩn bị hàng chục tấm lưới nguỵ trang, mô hình giả nghi binh... để dựng trận địa.

Chiếm lĩnh trận địa

Khi hoàng hôn buông xuống và thành phố thấp thoáng ánh đèn, cuộc hành quân của  Đoàn 64 bắt đầu. Xuất phát từ Đoàn 64, đội hình cơ động qua phía Nam Hà Nội để đến Trường bắn TB-1. Ở những tuyến giao thông trọng yếu của Thủ đô, luôn có sự hỗ trợ của cảnh sát giao thông, có điểm dù đã 1-2 giờ sáng nhưng cảnh sát giao thông vẫn túc trực để làm nhiệm vụ cảnh giới, hộ tống đoàn xe khí tài đi qua.

Đến gần 3 giờ sáng Đoàn xe khí tài đã cơ động đến điểm tập kết an toàn và đúng kế hoạch đề ra. Ngay lập tức các bộ, chiến sỹ nhanh chóng chuẩn bị hầm, hào công sự, kết nối thông tin liên lạc, tổ chức nguỵ trang nghi binh trận địa, đưa xe máy, khí tài vào vị trí cất giấu.

Sau khi ổn định đội hình, vị trí chiến đấu, song song với việc lực lượng phòng không thực hành bắn đạn thật, Đoàn 64 tổ chức bắt các mục tiêu tại Trường bắn TB-1 và thực hành bắn mục tiêu bằng tên lửa điện tử.

Tại sở chỉ huy, ra-đa nhanh chóng phát hiện các tốp mục tiêu đang bay vào khu vực bảo vệ. Chỉ huy bắn, thiếu tá Nguyễn Quốc Văn yêu cầu kíp đài ra-đa thiết lập quỹ đạo đường bay, xác định các tham số về độ cao, vận tốc, phương vị, cự ly của mục tiêu. Sau hiệu lệnh bắn của chỉ huy, sĩ quan phóng nhấn nút điều khiển, hai quả tên lửa điện tử rời bệ phóng lao đi với vận tốc 1.900m/giây, tiêu diệt ngay mục tiêu trên không.

Trao đổi với chúng tôi, Đại tá Nguyễn Quang Tuyến - Sư đoàn trưởng Sư đoàn Phòng không Hà Nội cho biết: “Đây là đợt diễn tập lớn nhất của Đoàn Tên lửa 64 từ trước tới nay. Qua cuộc diễn tập này bộ đội sẽ rút ra nhiều kinh nghiệm quý báu, kịp thời bổ sung hoàn thiện các phương án chiến đấu, làm chủ vũ khí khí tài, bảo vệ vững chắc bầu trời Tổ quốc”.

Bài và ảnh: Nguyễn Thành Trung