Nhạc Việt một thời xa vắng: Con đường "mưa bụi"

Giai đoạn trên sân khấu bán chuyên nghiệp của Bảo Yến, Nhã Phương, Ngọc Bích, Ngọc Tân,…với dòng nhạc “Tình ca đỏ” đặc trưng… tạm lắng, nhường chỗ cho những ca sĩ có  khán giả trẻ và đông đảo hơn, “gu” thưởng thức ca nhạc sôi động hơn ,và sự hồi sinh một cách dè dặt, khá rụt rè của dòng nhạc trữ tình dễ nghe, đã phổ biến từ trước 1975. Lê Tuấn, Ngọc Sơn, Ngọc Ánh… với phong cách trẻ trung , gần gũi, đôi lúc có chút ủy mị, ướt át, và… gợi nhớ “nhạc vàng” bắt đầu được khán giả đón nhận.

Tuy nhiên, vẫn chưa rõ nét vì chưa có những “ngôi sao” thực sự, chưa có các công cụ quảng bá sâu rộng như băng đĩa nhạc, chưa có những studio kỹ thuật tốt và sự nhập cuộc rầm rộ của báo đài… các ca sĩ chủ yếu biểu diễn ở những tụ điểm  ngoài trời và một số sân khấu tỉnh. Giai đoạn đó, nếu muốn thưởng thức băng đĩa nhạc, vẫn phải nghe nhạc “hải ngoại” là chính, các ngôi sao, những “thần tượng” của số đông lúc đó là Ngọc Lan, Linda Trang Đài, Hương Lan…ở tận phương trời nào nhưng tiếng hát và hình ảnh của họ vẫn làm mưa làm gió khá mãnh liệt, vì những sản phẩm âm nhạc trong nước còn rất nghèo nàn.

Nhưng như trên đã nói, trời đã “chuyển mưa”…

Nghệ sĩ cải lương Tài Linh ghé qua và hát thử một đoạn “tân nhạc”. Chất giọng ngọt như mật ong của chị làm cho Hữu Minh, ông chủ trẻ của Kim Lợi hết sức chú ý. Tài Linh lúc ấy đang là một ngôi sao thực sự của sân khấu cải lương. Kim Lợi đang cần một nghệ sĩ dân ca và hát nhạc …mùi.

Thời đó, ngoài nghệ sĩ Thu Hiền có thể hát dân ca 3 miền nhuần nhuyễn và rất ăn khách (các album đầu tiên của Thu Hiền thực hiện ở Hãng Phim Trẻ dưới dạng băng cassette bắt đầu bán chạy), chưa có một giọng ca nào mới hơn. Hữu Minh quyết định mời Tài Linh thử nghiệm, hát thử một số ca khúc do chính anh viết (vì mới tập sáng tác nên Hữu Minh nhờ nhạc sĩ Vinh Sử, người được mệnh danh là “vua nhạc sến” ở Sài Gòn, biên tập và chỉnh lý theo dạng âm hưởng dân ca).Tài Linh hoàn toàn không có kỹ thuật hát nhạc nhẹ.

Cuộc hành trình thu âm rất cực khổ của Tài Linh bắt đầu. Chị làm quen với nhịp phách và tiết tấu của nhạc nhẹ qua sở trường và cách nhấn nhá, buông thả luyến láy mềm mại của cổ nhạc, những chị biết chắt lọc và làm mới giọng hát của mình, cộng hưởng với sự mày mò, sửa chữa, và xử lý tinh tế về kỹ thuật của phòng thu Kim Lợi. Tiếng hát đặc biệt của chị đã thuyết phục được ca sĩ Đình Văn, vốn là một giọng ca nam khá sáng giá lúc bấy giờ, kết hợp với chị thành một cặp song ca. Đình Văn – Tài Linh với bài hát đình đám đầu tiên Tùy hứng Lý qua cầu đã làm… nhúc nhích thị trường băng cassette, bắt đầu vươn lên, phá các kỷ lục của Ngọc Sơn, Thu Hiền… vượt qua con số 150.000 bản, làm rộn rang khắp trong Nam ngoài Bắc, từ thành phố đến tận miền quê thời kì đó.

Nhưng sau 2 số đầu tiên với lương băng video bán chạy không ngờ, Mưa bụi gặp phải những phản ứng khá gay gắt vì… “bình dân quá”,  “không xứng tầm”, không “sang” v.v…Những người thực hiện không có cách lý giải hay tự bênh vực, bèn bàn nhau …đổi tên chương trình.

Vậy là sau đó Mưa bụi trở thành Tình đã bay xa, một dấu ấn cũng đậm đà không kém, đặc biệt đã…bay xa hơn, có công đầu trong việc tiếp cận thị trường nhạc Việt ở hải ngoại,chinh phục lượng khán giả khó tính nhưng luôn mở lòng đón nhận những thay đổi tích cực của quê nhà.

Vì vậy, tôi viết lại câu chuyện này, muốn chia xẻ với các bạn, để trả lại  phần nào cho Mưa bụi những giá trị thật của nó. Showbiz Việt  đã có một dòng chảy lặng lẽ, không ồn ào chiêu trò nhưng đằm thắm và chững chạc, đó là dòng nhạc tạm gọi là trữ tình quê hương, với những ca sĩ đầu đàn và cả những ngôi sao, đáp ứng được thi hiếu và nhu cầu giải trí của rất đông khán giả.

(1).Trong câu chuyện thứ 1 (TT&VH Cuối tuần số 18).

(2) Trong câu chuyện thứ 2 (TT&VH Cuối tuần số 19).

(Còn nữa)