Ngày 21 tháng 12 năm 2024, sân vận động Việt Trì (Phú Thọ) dường như quá nhỏ để chứa đựng cảm xúc mãnh liệt. Gần 17.000 cổ động viên áo đỏ hòa mình vào một nhịp đập chung khi Nguyễn Xuân Son ra mắt đội tuyển quốc gia Việt Nam, mang trên ngực niềm hy vọng của cả một dân tộc.

Kịch bản không thể hoàn hảo hơn: chiến thắng 5-0 trước Myanmar, với hai bàn thắng và hai pha kiến tạo của tiền đạo này. Đó là màn ra mắt của một giấc mơ mà anh chưa từng dám mơ tới. Hay đúng hơn, là giấc mơ mà Nguyễn Xuân Son, cậu bé từ Pirapemas, vùng sâu vùng xa của Maranhão, chưa từng nghĩ có thể thành hiện thực. Tại đây, một trong những câu chuyện kỳ diệu và cảm động nhất của bóng đá châu Á bắt đầu được viết nên.

"Người hùng" ngã xuống trên sân cỏ

Câu chuyện cổ tích, tuy nhiên, nhanh chóng chuyển thành bi kịch. Là thần tượng của cả đất nước, được nhập quốc tịch theo kỳ vọng của người dân, Nguyễn Xuân Son dẫn dắt đội tuyển Việt Nam trong trận chung kết AFF Cup. Đối đầu với Thái Lan, đội tuyển Việt Nam có lợi thế 2-1 từ trận lượt đi, với bảy bàn thắng của anh trong giải đấu.

Phút 32, khi tỷ số đang là 1-1, cầu thủ mang áo số 12 bứt tốc bên cánh phải, vượt qua hậu vệ và tạt bóng mạnh mẽ. Nhưng khi đặt chân trụ, mặt cỏ phản bội anh. Xương chày và xương mác gãy trong một tiếng động khô khốc. Cả sân vận động lặng đi. "Người hùng" ngã xuống trước hàng triệu ánh mắt.

"Tôi đã ăn mừng chức vô địch trong bệnh viện. Tôi xem trận đấu cùng vợ, chỉ mong nó kết thúc nhanh để chúng tôi trở thành nhà vô địch", Nguyễn Xuân Son nghẹn ngào nhớ lại.

Việt Nam thắng 3-2 và nâng cao chiếc cúp thứ ba trong lịch sử giải đấu. Nhưng với nhiều người, hình ảnh không thể nào quên không phải là vòng vinh quang, mà là giọt nước mắt của Nguyễn Xuân Son trên cáng, được đưa thẳng đến bệnh viện.

Tám tháng sau, tại Salvador, giữa các buổi vật lý trị liệu và tập luyện nhẹ, Nguyễn Xuân Son trò chuyện với ESPN để lần lại từng bước của hành trình.

"Khi mới đến, tôi khá sợ hãi. Tôi đến một đất nước mà bóng đá chưa phát triển mạnh. Sân bãi tệ hại, hậu cần thì rất phức tạp. Ban đầu, tôi nghĩ mình sẽ không ở lại lâu".

Anh đến Việt Nam vào cuối năm 2019, được CLB Thép Xanh Nam Định chiêu mộ. Khi đó mới 23 tuổi, nhưng Nguyễn Xuân Son đã mang trên mình nhiều vết sẹo của cuộc đời. Là sản phẩm của lò đào tạo Bahia, anh lớn lên ở Vitória. Anh từng chịu nỗi đau từ cáo buộc gian lận tuổi tác không công bằng, sau này được minh oan.

Anh đến Nhật Bản để chơi cho Vegalta Sendai, học tính kỷ luật, nhưng một chấn thương gãy xương bàn chân thứ năm khiến anh nghỉ cả mùa giải. Anh trải qua cái lạnh khắc nghiệt ở Đan Mạch khi chơi cho Naestved, và cảm giác bị từ chối bởi thời tiết.

Thay đổi để đón nhận và được người dân Việt Nam ôm lấy

Việt Nam xuất hiện như một cuộc phiêu lưu. Và rồi, nó trở thành định mệnh.

"Ai muốn thì phải thích nghi. Không phải Việt Nam phải thích nghi với chúng ta, mà chúng ta cần thích nghi với Việt Nam".

Câu nói này không chỉ tóm gọn việc thay đổi nơi sinh sống, mà còn thể hiện tư duy đã biến Nguyễn Xuân Son thành một phần của đất nước này.

Ở Việt Nam, bóng đá không chỉ là niềm đam mê mà còn là bản sắc. Vết thương từ những cuộc chiến tranh vẫn còn âm ỉ đây đó nhưng người dân luôn trân trọng sự đoàn kết.

"Đây là một đất nước rất đoàn kết. Khi nói về lòng yêu nước, tôi nói về sự gắn bó giữa họ. Bất cứ điều gì bạn làm cho Việt Nam, cho người dân Việt Nam, bạn sẽ được họ dang tay chào đón".

Nguyễn Xuân Son sớm hiểu được logic này. Anh học tiếng Việt, làm quen với ẩm thực, và mở lòng với văn hóa. Giờ đây, trên những con phố Nam Định, anh cảm nhận được sức nặng của việc không chỉ là một cầu thủ.

"Đôi khi tôi cảm thấy như mình sinh ra ở đó", anh thú nhận.

Thành công của anh đến ngay lập tức, ngay cả trong đại dịch COVID-19, dù thời gian đầu ở Nam Định khá ngắn ngủi. Sau đó, anh khoác áo SHB Đà Nẵng và Topenland Bình Định, trước khi trở lại Nam Định, nơi anh đang chơi hiện tại.

Tổng cộng, anh ra sân 120 trận tại giải VĐQG Việt Nam, ghi 90 bàn và có 15 pha kiến tạo. Những con số của một tay săn bàn hàng đầu, đưa anh vào danh sách những ngoại binh xuất sắc nhất lịch sử giải đấu.

Những năm gần đây, V.League ngày càng thu hút nhiều cầu thủ nước ngoài, đặc biệt là từ Brazil. Theo CIES Football Observatory, 80 cầu thủ Brazil đã đến Việt Nam từ 2020 đến 2025.

Không còn nghi ngờ gì nữa, thành công của Nguyễn Xuân Son đã góp phần vào xu hướng này, cùng với mức lương hấp dẫn. Các CLB như Thép Xanh Nam Định, được hỗ trợ bởi những doanh nhân giàu có, trả lương tương đương với giải VĐQG Brazil – dù mức trung bình của giải đấu tương đương với Série B.

Hôm nay, Nguyễn Xuân Son không chỉ là một cầu thủ. Anh là cha của hai bé trai, hai và bốn tuổi. Anh trở thành người nổi tiếng trên đường phố Nam Định, dù vẫn giữ tính cách rụt rè.

Tháng Ba vừa qua, anh được vinh danh: trước sự chứng kiến của nhiều người tại Nhà Hát Lớn Hà Nội, Nguyễn Xuân Son được trao danh hiệu "VĐV của năm".

"Sự công nhận này chính là tất cả những gì tôi đã cống hiến cho đất nước, cho bóng đá Việt Nam. Họ đáp lại tôi mỗi ngày, khi tôi đi siêu thị, đi trung tâm thương mại. Họ luôn cảm ơn, nói ‘cảm ơn vì những gì anh đã làm cho đất nước tôi’. Điều đó khiến tôi rất hạnh phúc".

Mục tiêu giành vé dự World Cup 2030

Trở lại tập luyện ở Nam Định, Nguyễn Xuân Son biết rằng thử thách lớn nhất vẫn đang chờ phía trước: đưa Việt Nam lần đầu tiên trong lịch sử đến với World Cup.

"Mục tiêu lớn nhất của chúng tôi là giành vé dự World Cup 2030".

Hợp đồng gia hạn đến năm 2031 là bảo chứng rằng giấc mơ này vẫn còn tồn tại và rằng anh có thời gian để biến nó thành hiện thực. Một giấc mơ bắt đầu từ vùng quê Maranhão và vượt qua đại dương.

Hôm nay, giữa những đĩa Bún Chả và tô Phở nghi ngút khói, Nguyễn Xuân Son chia sẻ thời gian giữa vai trò người cha, vận động viên và tiêu biểu quốc gia.

"Người dân Việt Nam đã ôm tôi vào lòng. Tôi rất hạnh phúc ở đây, đất nước này mãi mãi trong trái tim tôi. Tôi yêu Việt Nam rất nhiều".

Và người Việt Nam, gắn kết bởi lịch sử kiên cường của chính mình, cũng yêu Nguyễn Xuân Son.