“Người thầy của nhiều thế hệ người thầy”

(TT&VH) - Sáng qua, 6/9, nhân dịp 100 năm ngày sinh của GS, Nhà giáo Nhân dân, Anh hùng lao động Trần Văn Giàu (6/9/1911 - 2011), tại quê hương ông, tỉnh Long An, UBND tỉnh đã trọng thể tổ chức lễ phát hành bộ tem bưu chính “Kỷ niệm 100 năm sinh Trần Văn Giàu”.

Bộ tem, được Bộ TT&TT ký quyết định phát hành vào ngày 1/9 theo đề xuất của CLB Sưu tập tem - Viet Stamp TP.HCM. Ủy ban Giải thưởng Trần Văn Giàu cũng công bố tác phẩm đoạt giải trong năm nay.

Bộ tem về Trần Văn Giàu

GS, Nhà giáo Nhân dân, Anh hùng lao động Trần Văn Giàu

Nền tem là lá cờ Tổ quốc đỏ thắm đang tung bay cùng di tích lịch sử căn cứ Xứ ủy và Ủy ban Hành chính kháng chiến Nam bộ thời kỳ 1946 - 1949 tại xã Nhơn Hòa Lập, huyện Tân Thạnh, tỉnh Long An - nơi in đậm dấu ấn của GS trong thời kỳ hoạt động cách mạng tại Nam bộ.

Trên cao của bộ tem là tấm Huân chương Hồ Chí Minh - phần thưởng cao quý mà GS Trần Văn Giàu đã nhận được vì những đóng góp to lớn cho sự nghiệp cách mạng trong hơn 80 năm hoạt động cách mạng của ông.

Nhân dịp bộ tem phát hành, chiều cùng ngày, Ủy ban Giải thưởng Trần Văn Giàu đã tổ chức buổi họp mặt tại Bảo tàng LLVT Miền Đông Nam bộ (247, Hoàng Văn Thụ, Q.Tân Bình, TP.HCM). Đông đảo quan khách, học trò và gia đình GS Trần Văn Giàu đã ôn lại những câu chuyện về cuộc đời hoạt động cách mạng và nghiên cứu khoa học của GS.

Sinh thời GS Trần Văn Giàu (1911 - 2010) từng là Chủ tịch danh dự Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Khoa học Xã hội TP.HCM. Trước Cách mạng tháng Tám, GS làm Bí thư Xứ ủy Nam Kỳ, Chủ tịch Ủy ban kháng chiến Nam bộ trong thời Kháng chiến chống Pháp. GS Trần Văn Giàu được đánh giá là “một nhà cách mạng tiêu biểu, một học giả lớn của Việt Nam trong thế kỷ 20, người thầy của nhiều thế hệ người thầy”.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã gửi lẵng hoa chúc mừng buổi họp mặt. BTC buổi họp mặt đã tặng gia đình GS bức tranh phóng lớn bộ tem “Kỷ niệm 100 năm sinh Trần Văn Giàu”.

Trao Giải thưởng Trần Văn Giàu lần thứ 6

Ngày 10/9 tới đây, tại Viện nghiên cứu Phát triển TP.HCM, Giải thưởng Trần Văn Giàu lần 6 - 2011 sẽ được trao. Đoạt giải thưởng Trần Văn Giàu lần này là tác phẩm Lịch sử Tây Nam bộ kháng chiến do GS Đặng Phong và Nguyễn Thị Vân chủ biên, NXB Chính trị Quốc gia ấn hành năm 2010.

Tác phẩm Lịch sử Tây Nam bộ kháng chiến được bắt đầu khởi thảo từ hơn 15 năm trước, dưới sự chỉ đạo của ông Vũ Đình Liệu, nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng. Sau khi ông Vũ Đình Liệu qua đời, ông Võ Văn Kiệt, nguyên Bí thư Khu ủy Tây Nam bộ, nguyên Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo.

Tác phẩm này gồm 3 tập được hoàn tất sau 3 lần biên soạn, lần biên soạn thứ 3 trở thành đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ. Ủy ban Giải thưởng Trần Văn Giàu đã tổ chức nghiên cứu, đánh giá và mời Thiếu tướng, Nhà giáo Nhân dân Huỳnh Nghĩ, PGS-TS Nguyễn Đức Cường tham gia phản biện về Lịch sử Tây Nam bộ kháng chiến. Ngày 15/7, Ủy ban Giải thưởng đã họp phiên toàn thể và bỏ phiếu kín. Kết quả, các thành viên trong Ủy ban Giải thưởng đã nhất trí tặng Giải thưởng Trần Văn Giàu lần 6 - 2011 cho tác phẩm Lịch sử Tây Nam bộ kháng chiến với nhận định công trình đạt loại Khá.

Giải thưởng Trần Văn Giàu được thành lập ngày 15/1/2002, thể theo nguyện vọng của GS Trần Văn Giàu, dành cho hai lĩnh vực Lịch sử và Lịch sử tư tưởng ở vùng đất Nam bộ và Cực Nam Trung bộ, được trao vào tháng 9 hàng năm. Trong 9 năm qua, đã có 5 Giải thưởng Trần Văn Giàu được trao vào các năm 2004, 2005, 2006, 2009 và 2010 đều thuộc lĩnh vực Lịch sử.

Giải thưởng Trần Văn Giàu có giá trị hiện kim rất lớn lấy từ tiền lãi của 1.000 lượng vàng do GS bán nhà riêng gửi ngân hàng để trao giải hàng năm. Như năm 2010, công trình Lịch sử Nam bộ kháng chiến chống Mỹ đã đoạt Giải thưởng với 200 triệu đồng.

Năm 2011 này, Giải thưởng Trần Văn Giàu đã nhận được 4 tác phẩm dự giải, nhưng căn cứ theo điều lệ giải thì có 2 tác phẩm không hợp lệ. Tác phẩm Lịch sử Tây Nam bộ kháng chiến đoạt giải lần này trùng với sinh nhật lần thứ 100 của GS Trần Văn Giàu.

Thanh Kiều