“Người phụ nữ dũng cảm nhất Mexico” phải sang Mỹ lánh nạn?

(TT&VH) - Báo chí Mexico hôm 5/3 đưa tin Marisol Valles Garcia - bà mẹ trẻ dũng cảm nhận công việc lãnh đạo lực lượng cảnh sát thị trấn Praxedis – có khả năng vừa phải bỏ chạy sang Mỹ vì tính mạng của cô và gia đình bị tội phạm ma túy đe dọa.

Marisol Valles Garcia thu hút sự chú ý của báo chí toàn cầu hồi tháng 10 năm ngoái, khi cô đảm trách vị trí lãnh đạo lực cảnh sát ở Praxedis G Guerrero, nằm trên biên giới với bang Texas, Mỹ.

Người dũng cảm nhất cũng tháo chạy?

“Người phụ nữ dũng cảm nhất Mexico” trong một buổi làm việc ở Praxedis.

Gustavo de la Rosa Hickerson, người phụ trách ủy ban nhân quyền thành phố Ciudad Juarez sau đó xác nhận rằng chính ông đã chứng kiến Valles đi qua trạm kiểm soát nằm giữa biên giới Mỹ - Mexico. Tuy nhiên ông này không nói rõ liệu Valles đi một mình hay cùng với gia đình.

Thị trấn nhỏ Praxedis nơi Valles làm việc là một trong những địa điểm nguy hiểm nhất Mexico, với vô số các vụ bắt cóc, tấn công và ám sát xảy ra. Người tiền nhiệm của Valles, vì không chịu cộng tác với tội phạm, đã bị bắt cóc và sát hại. Những kẻ xấu còn chặt đầu ông và vứt bên ngoài đồn cảnh sát của Praxedis hồi tháng 8/2009. Trong 17 sĩ quan ông chỉ huy, 15 người đã bị sát hại trong các vụ tấn công khác nhau.

Vì lẽ đó khi Valles lên nắm ghế lãnh đạo lực lượng cảnh sát thị trấn, báo chí Mexico đã không ngần ngại tung hô cô là “người phụ nữ dũng cảm nhất nước”. Còn Valles, hiện đang là sinh viên ngành tội phạm học tại thành phố Ciudad Juarez, nói rằng bản thân chỉ chấp nhận ngồi ghế nóng vì “quá mệt mỏi với sự sợ hãi”.

“Ở Mexico tất cả chúng tôi đều đang sợ hãi. Nhưng chúng tôi không thể để nỗi sợ đánh bại mình. Tôi đón nhận các rủi ro vì tôi muốn con trai tôi được sống trong một cộng đồng khác với những gì tôi đang trải qua hôm nay. Tôi muốn người ta ai cũng có thể ra ngoài đường mà không còn sợ hãi nữa”- Valles nói sau khi tuyên thệ nhậm chức hồi năm ngoái.

Chiến thuật mềm dẻo

Để chống lại tình trạng tội phạm ở Praxedis, Valles đã sử dụng chiến thuật mới. Cô để việc đối đầu trực tiếp với tội phạm cho lực lượng cảnh sát liên bang và quân đội lo. Cùng với đội ngũ cộng sự 13 cảnh sát, gồm 9 nữ giới, Valles sử dụng chiến thuật mềm dẻo, phi bạo lực để chống tội phạm.

Theo đó, họ sẽ tuyên truyền, vận động, giúp người dân nâng cao các giá trị truyền thống gia đình. Họ cũng triển khai các chương trình giáo dục ở các khu dân cư và tại trường học nhằm lấy lại bầu không khí an ninh trong vùng. Những cá nhân trong nhóm sẽ đi từng nhà để kêu gọi cư dân khôi phục các hoạt động thường nhật của họ như đưa con tới chơi ở các khu vực công cộng trong thị trấn và tái xây dựng không khí cộng đồng.

Thông qua việc giáo dục tuyên truyền, Valles kỳ vọng rằng cô sẽ nhận được sự hợp tác từ dân cư Praxedis và họ sẽ đóng vai trò lực lượng tiền phương theo dõi, ngăn chặn hoạt động của tội phạm. Phát ngôn viên thị trấn Praxedis, Andres Morales, nói rằng nhờ các biện pháp tích cực của Valles, tình trạng phạm tội nghiêm trọng ở thị trấn đã giảm đi đáng kể.

Một cuộc chiến khó khăn

Trong bối cảnh tình hình Praxedis đang biến chuyển tích cực như vậy, việc Valles đột ngột bỏ chạy đã khiến dư luận không khỏi bất ngờ, nhưng nhanh chóng thông cảm với cô gái trẻ. Thực tế Valles không phải là người phụ nữ duy nhất lãnh đạo lực lượng cảnh sát ở một cộng đồng dân cư nguy hiểm, nơi chiếc ghế họ ngồi có thể khiến họ mất mạng. Tại thị trấn Guadalupe gần đó, Erika Gandara là viên cảnh sát duy nhất còn sót lại, cho tới khi cô bị bắt cóc trước Giáng Sinh vừa qua. Theo văn phòng công tố viên bang Oaxaca, một nhóm các tay súng chưa rõ danh tính đã tấn công vào nhà riêng Gandara. Trước khi lôi cô đi, chúng đã châm lửa thiêu cháy ngôi nhà.

Tất cả các đồng nghiệp của Gandara đều đã từ chức hoặc bị sát hại trong cuộc chiến chống buôn bán ma túy trong vùng. Vì thế, khi trở thành cảnh sát duy nhất của thị trấn Guadalupe từ tháng 6/2010, một mình cô đã phải tuần tra thị trấn rộng lớn với khoảng 9.000 dân. “Không ai muốn làm cảnh sát ở đây cả và ngân sách cũng thiếu thốn”, Gandara từng nói trong cuộc phỏng vấn hồi đầu năm 2010. Cho tới nay người ta vẫn chưa nghe thấy tin tức gì của cô.

Bi thảm hơn, Hermila Garcia Quinones, nữ cảnh sát trưởng của thị trấn Meoqui thuộc bang Chihuahua, đã bị sát hại khi đang trên đường đi làm hồi cuối tháng 11 năm ngoái. Báo chí Mexico nói rằng các tay súng đi trên 2 xe tải đã truy đuổi và bắn chết Garcia, 38 tuổi, tại một địa điểm gần nhà cô. Cô Garcia được bổ nhiệm làm người đứng đầu lực lượng cảnh sát gồm 90 thành viên ở Meoqui, cách thủ phủ của bang Chihuahua 70km, từ ngày 9/10 năm ngoái, qua đó trở thành người phụ nữ đầu tiên nắm giữ vị trí này ở Meoqui.

Những cái chết và mất tích của các đồng nghiệp là lời cảnh báo mạnh với Valles nên nếu như cô run sợ và chạy trốn, đó cũng là điều dễ hiểu. Song chiều ngày 5/3, ông Andres Morales đã bác bỏ tin tức của báo chí về sự trốn chạy của Valles. Theo Morales, Valles chỉ xin nghỉ vài ngày để sang Mỹ chăm sóc đứa con trai độc nhất đang bị ốm và cũng không có hiện tượng nào cho thấy cô đang bị tội phạm ma túy gây sức ép. "Chúng tôi kỳ vọng cô sẽ trở lại làm việc vào đầu tuần tới”- ông tuyên bố.

Tường Linh