Nghệ thuật mượn cầu thủ

(TT&VH Cuối tuần) - Bên cạnh những vụ chuyển nhượng “tiền tấn” đình đám khắp làng bóng đá châu Âu và thế giới, những phi vụ mượn cầu thủ cũng đáng để bàn ra, tán vào. Không phải cứ các đội bóng thiếu tiền mới đi mượn người từ những “ông lớn”.   

Cuối tháng 1/2011, khi thị trường chuyển nhượng mùa Đông của bóng đá châu Âu sắp sửa đóng cửa, Real Madrid thở phào nhẹ nhõm khi Man City gật đầu cho mượn tiền đạo Emmanuel Adebayor. Cuộc tìm kiếm người thay thế Gonzalo Higuain, phải phẫu thuật điều trị chấn thương đầu gối và nghỉ thi đấu dài ngày, của huấn luyện viên Jose Mourinho cuối cùng cũng cho ra một cái tên xứng đáng. Chân sút đắt giá được Man City mua về từ Arsenal lại chỉ “ăn không ngồi rồi” ở City of Manchester, thế nên cả bên mượn lẫn bên cho mượn và đối tượng chính trong vụ này đều nhanh chóng tìm được tiếng nói chung.

Được Man City cho Real Madrid mượn, Adebayor (trái) có cơ hội ra sân thường xuyên và còn đá ở cả Champions League - Ảnh Getty

Man City - đội bóng giàu nhất thế giới - cho Real Madrid - đội bóng “hoành tráng” nhất thế giới - mượn một chân sút cũng thuộc hàng đắt nhất thế giới! Vụ Adebayor từ Man City sang Real Madrid mùa Đông vừa qua chỉ là ví dụ điển hình về những hợp đồng cho mượn, vốn đang là một phần không thể thiếu trong cách làm bóng đá thời nay. Trở về quá khứ, bóng đá Anh có một câu chuyện đã cũ nhưng gắn liền với hình thức cho mượn cầu thủ thời sơ khai. Carlisle United là một đội bóng nghiệp dư được thành lập vào năm 1904. Họ bất ngờ được tận hưởng một mùa vô cùng đáng nhớ ở giải hạng Nhất vào giữa những năm 1970. Nhưng ngày đó, hầu hết các cầu thủ khoác áo Carlisle United đều không thuộc sở hữu của đội bóng này.

Chuyện thú vị khác ở Carlisle còn xảy ra hơn 10 năm về trước. Thủ môn Jimmy Glass gia nhập đội bóng này theo một hợp đồng mượn khẩn cấp từ Swindon vào tháng 4/1999 khi họ đang chơi ở giải hạng Ba và bất ngờ phát hiện ra rằng họ thiếu một thủ môn khi thời hạn được phép chuyển nhượng đã qua. Họ chỉ còn lại 3 trận đấu trong tay khi đang ở trong khu vực có nguy cơ xuống hạng cao và đứng trước khả năng bị giải thể. Glass giúp Carlisle giành được 2 trận hòa nhưng chừng đó vẫn chưa đủ để quyết định số phận. Chỉ một chiến thắng trước Plymouth Argyle tại Brunton Park trong ngày thi đấu cuối cùng của mùa giải mới cứu vớt được Carlisle.   

Tỷ số là 1-1 khi thời gian thi đấu chỉ còn lại chừng 10 giây ở phút đá bù. Carlisle được hưởng một quả đá phạt góc và Glass dâng cao, tham gia không chiến cùng các đồng đội trong vòng cấm của Plymouth. Thủ môn của Plymouth đã đẩy được một cú đánh đầu từ cầu thủ bên phía Carlisle nhưng không cản được cú vô-lê bồi của Glass. Chiến thắng nghẹt thở 2-1 dành cho Carlisle và Glass trở thành người hùng. Nhưng đó cũng là trận đấu cuối cùng mà Glass khoác áo Carlisle. Mùa giải tiếp theo, anh trở lại Swindon. Glass không chỉ là cầu thủ nổi tiếng nhất trong lịch sử Carlisle mà còn là một ví dụ sống động về thành công của các bản hợp đồng cho mượn ngắn hạn.   

Nhưng những ngày tháng vinh quang kiểu đó đã lùi vào quá khứ. Trước đây, việc cho mượn cầu thủ là khá hiếm hoi. Nhưng bây giờ, mọi chuyện đã khác. Hiện tại, Arsenal có tới 19 cầu thủ đang thi đấu tại các đội bóng khác theo hợp đồng cho mượn, từ Lincoln City vô danh đến Juventus lẫy lừng. Man City có 10 người trong diện này, Tottenham Hotspur có 14 mà 2 trong số đó, những tiền đạo tuổi teen Paul-José Mpoku và Harry Kane, vừa cùng đội bóng hạng Nhì Leyton Orient cầm chân Arsenal 1-1 ở vòng 5 FA Cup hôm Chủ nhật vừa qua, buộc “The Gunners” phải đá lại vào tuần tới. Chelsea đang cho mượn 13 cầu thủ, còn Liverpool có 10 người nhưng đang chơi bóng ở bên ngoài sân Anfield.   

Một vài thống kê trên đủ cho thấy phạm vi hoạt động rộng lớn của các đội bóng hàng đầu nước Anh. Đó là con đường mà họ dùng để duy trì lực lượng và tìm kiếm các ngôi sao mới từ dàn cầu thủ trẻ. Trong một số trường hợp, ngoài việc gửi quân đi rèn luyện tài năng, các hợp đồng cho mượn cầu thủ cũng mang lại một khoản lợi nhuận đáng kể cho đội bóng chủ quản. Một số cầu thủ già lại được mang cho mượn nhằm giảm bớt gánh nặng quỹ lương trả cho những ngôi sao đã hết thời. Đội bóng chủ quản có thể chấp nhận trả 3/4 khoản lương này, nhưng như thế vẫn còn đỡ hơn là phải thanh toán toàn bộ số kinh phí nói trên cho những người không còn giá trị chuyên môn. 

Với một chuyên gia giỏi, một đội bóng hạng dưới vẫn có thể đạt được thành tích phi thường dựa vào các cầu thủ cho mượn, những người được mời đến vừa để chơi bóng, vừa để học hỏi hoàn thiện bản thân mình. Vào thời điểm hiện tại, Cardiff City và Leicester City đều có 5 cầu thủ đi mượn trong đội hình và họ đang cạnh tranh quyết liệt để giành quyền thăng hạng, thoát khỏi Championship và lên chơi ở Premier League. Trong số những cầu thủ được mượn về này, nhiều người vẫn là niềm mơ ước của không ít đội bóng đang đá tại chính Premier League.   

Craig Bellamy, tiền đạo - tuyển thủ quốc gia người Wales từ Man City và Aaron Ramsey cùng Jay Emmanuel-Thomas từ Arsenal, đó là những ngôi sao của Leicester. Nhưng chưa dừng lại ở đó, huấn luyện viên Sven-Goran Eriksson còn dụ dỗ thêm Yakubu Ayegbeni từ Everton, Kyle Naughton từ Spurs, Ben Mee từ Man City, và 2 ngôi sao nhỏ từ Chelsea, Jeffrey Bruma và Patrick van Aanholt. Với lực lượng “khủng” như thế, Leiscester hoàn toàn có thể ngắm đến cái đích thăng hạng, lên chơi ở Premier League.   

Eriksson là mẫu huấn luyện viên rất thành công với chiến lược mượn cầu thủ kiểu này. Một huấn luyện viên trẻ và thiếu kinh nghiệm, không có những đầu mối liên lạc cần thiết, từng gặp tình huống bất lợi là Darren Ferguson. Ông đã mượn 2 cầu thủ từ bố của mình, Alex Ferguson ở Man United và 2 người khác từ Tony Pulis trong khi dẫn dắt Preston North End. Khi Darren bị sa thải vào dịp Giáng sinh, Ritchie De Laet và Matthew James cũng ngay lập tức được Man United triệu hồi trong khi Danny Pugh và Michael Tonge lên chuyến tàu sớm nhất để trở về Stoke. Sự vắng mặt của họ đã ảnh hưởng rất nhiều đến thành tích của Preston.   

Không phải mọi cầu thủ được cho mượn đều hứng thú với việc cống hiến cho đội bóng mới. Nhiều người bị đẩy xuống hạng dưới đã vô cùng ngán ngẩm và chỉ mong sao cho hết hợp đồng, hoặc bị triệu hồi, để nhanh chóng được hít thở không khí bóng đá “5 sao” tại các giải đấu hạng cao như Premier League hay Liga BBVA.