Mikel Oyarzabal xứng danh người hùng áo vải của xứ đấu bò

Rạng sáng qua, Mikel Oyarzabal là cầu thủ hay nhất của đội tuyển Tây Ban Nha trong chiến thắng 4-0 ngay trên sân Georgia ở vòng loại World Cup 2026, với 2 bàn và 1 kiến tạo. Đó đã là những bàn thắng thứ 12, 13, 14 anh góp dấu giày chỉ trong 8 trận gần nhất cho La Roja.

Khi người ta nói về đội tuyển Tây Ban Nha, ánh đèn sân khấu dường như luôn có chủ. Đó là sự bùng nổ hoang dại của Lamine Yamal, là những bước chạy xé gió của Nico Williams, là sự điềm tĩnh vương giả của Rodri hay Pedri nơi tuyến giữa. Trong "đám ồn ào" đó, có một cái tên vẫn lặng lẽ làm công việc của mình: Ghi bàn, kiến tạo, ghi bàn, rồi lại kiến tạo. Anh là Mikel Oyarzabal.

Vị vua không ngai

Sự thật là Oyarzabal không hề "thầm lặng". Anh là đội trưởng, là biểu tượng ở CLB của mình. Anh đang là cỗ máy tấn công hiệu quả nhất của đội tuyển quốc gia. Nhưng bằng một cách nào đó, anh luôn bị "bỏ qua". Tên anh không xuất hiện trên các dòng tít với tần suất dày đặc như những người đồng đội trẻ tuổi. Nhưng Oyarzabal không quan tâm. Anh chỉ cần trái bóng, mành lưới, và màu áo "Txuri-Urdin" của Real Sociedad hay màu đỏ của La Roja.

Hãy để những con số nói lên sự thật. Trong khi báo chí mải mê phân tích tiềm năng của Yamal, Oyarzabal đang mang đến một thứ hữu hình hơn: Hiệu suất. Nhìn vào phong độ của anh trong 8 trận đấu gần nhất cho đội tuyển Tây Ban Nha, người ta có thể phải giật mình. Đó không phải là phong độ của một cầu thủ bình thường, mà là thống kê của một siêu sao ở đỉnh cao.

Hãy bắt đầu từ trận gặp Hà Lan ở Nations League, nơi anh bùng nổ với 2 bàn thắng trong chiến thắng 4-3. Ngay sau đó, anh tiếp tục nổ súng trong các trận gặp Bồ Đào Nha (1 bàn), Bulgaria (1 bàn) và Georgia (3 bàn trong 2 trận). Khi không tự mình lập công, anh dọn cỗ cho đồng đội, như 3 pha kiến tạo trước Thổ Nhĩ Kỳ hay 2 đường chuyền thành bàn trong trận gặp Pháp (bán kết Nations League).

Tổng cộng, 8 bàn thắng và 6 kiến tạo trong 8 trận, trận nào cũng có tên. Hiệu suất và sự ổn định khủng khiếp mà không cầu thủ tấn công nào khác của Tây Ban Nha sánh được trong cùng giai đoạn. Oyarzabal rõ ràng là một điểm tựa đáng tin cậy trên hàng công của La Roja.

Từ "số 10" chạy cánh đến sát thủ trung tâm

Sự nghiệp ban đầu của Oyarzabal định hình anh là một cầu thủ chạy cánh trái cổ điển. Với cái chân trái ma thuật, anh thường bó vào trung lộ, thực hiện những cú cứa lòng hoặc những đường chuyền mở ra cơ hội. Anh là một "số 10" chơi dạt biên.

Nhưng dưới thời HLV Imanol Alguacil tại Real Sociedad, và cũng bởi nhu cầu của chính đội tuyển, Oyarzabal đã có một cuộc chuyển mình vĩ đại. Khi CLB thiếu những trung phong cắm đáng tin cậy, Alguacil đã đẩy người đội trưởng của mình vào chơi ở vị trí cao nhất.

Và đó là lúc một Oyarzabal phiên bản 2.0 ra đời. Anh không phải là một "số 9" truyền thống; anh không vạm vỡ, không dùng sức mạnh để "bắt nạt" các trung vệ. Anh chơi bóng bằng tư duy. Anh là một "số 9 ảo" điển hình, người thường xuyên lùi sâu để kết nối lối chơi, kéo dãn hàng thủ đối phương, và tạo khoảng trống cho các vệ tinh xung quanh (như Takefusa Kubo ở Real Sociedad hay Yamal, Williams ở đội tuyển).

Nhưng khác với nhiều "số 9 ảo" khác, Oyarzabal lại sở hữu bản năng của một "số 9" thật. Anh di chuyển thông minh để có mặt ở những điểm nóng và không bỏ lỡ cơ hội. Thống kê sự nghiệp của anh (theo Transfermarkt) cho thấy sự dịch chuyển rõ rệt: 220 trận ở vị trí tiền vệ cánh trái, nhưng đã có tới 82 trận ở vị trí trung phong. Và ở vị trí mới này, hiệu suất ghi bàn của anh tăng vọt. Điển hình như 5 bàn thắng và 2 kiến tạo trong 12 trận La Liga mùa này, với tỉ lệ 0,43 bàn/trận.

Luis de la Fuente, HLV trưởng tuyển Tây Ban Nha, đã tận dụng triệt để phiên bản Oyarzabal này. Anh trở thành lời giải cho bài toán trung phong mà La Roja tìm kiếm mệt mỏi kể từ sau thời đại của David Villa và Fernando Torres. Anh là người mang lại sự cân bằng hoàn hảo: Một cầu thủ vừa biết liên kết lối chơi của tiki-taka, vừa biết cách kết liễu đối thủ.

Định nghĩa khác biệt về vinh quang

Để hiểu tại sao Oyarzabal bị "ngó lơ", có lẽ phải nhìn vào chính sự nghiệp của anh. Trong một thế giới bóng đá mà các cầu thủ liên tục tìm kiếm bến đỗ lớn hơn hay trở thành tâm điểm chú ý, Oyarzabal là một "dị nhân".

Anh sinh ra ở Eibar, xứ Basque, và dành toàn bộ sự nghiệp chuyên nghiệp của mình cho Real Sociedad. Anh là đội trưởng, là biểu tượng, là linh hồn của sân Anoeta và anh chưa bao giờ có ý định thay đổi điều đó. Đã bao lần những lời đề nghị béo bở được đặt lên bàn. Athletic Bilbao, đối thủ truyền kiếp ở xứ Basque, từng đưa ra một lời đề nghị khổng lồ, nhưng Oyarzabal đã từ chối. Barcelona, Real Madrid hay những ông lớn như Man City, Arsenal cũng đã từng liên hệ, nhưng câu trả lời vẫn là "không".

Anh gia hạn hợp đồng đến năm 2028. Vinh quang của anh có một định nghĩa khác. Đó là đêm tháng 4 năm 2021, trong trận chung kết Cúp nhà Vua 2020 (bị hoãn vì dịch) mang tính lịch sử. Real Sociedad đối đầu với kình địch Athletic Bilbao. Oyarzabal, với tư cách đội trưởng, bước lên chấm 11m và thực hiện cú sút quyết định, mang về chiếc cúp lớn đầu tiên cho CLB sau 34 năm. Đó mới là vinh quang của anh.

Oyarzabal không cần truyền thông tung hô. Anh tìm thấy tất cả những gì mình cần ở Real Sociedad. Chính sự trung thành và tính cách khiêm nhường đó đã vô tình khiến anh bị gạt ra khỏi những cuộc tranh luận về "ngôi sao lớn nhất". Nhưng điều đó không quan trọng. Khi La Roja cần một bàn thắng, khi thế trận bế tắc, đừng nhìn vào những cậu bé vàng. Hãy nhìn vào người đội trưởng xứ Basque. Anh sẽ ở đó, làm công việc của mình, và đưa Tây Ban Nha đến chiến thắng - dù cho ngày mai, dòng tít báo chí lại thuộc về một người khác.