Lou Reed qua đời: Vĩnh biệt cha đẻ dòng nhạc punk

(Thethaovanhoa.vn) - Lou Reed, thành viên trụ cột kiêm ca sĩ chính của Velvet Underground và là một trong những nhà soạn ca khúc có ảnh hưởng nhất trong thế hệ của mình, đã qua đời hôm 27/10 ở tuổi 71.

Khi còn sống, Reed được coi là “cha đẻ” của indie rock, người sáng lập ra dòng punk, new wave và các trào lưu alternative rock của những năm 1970, 1980… Ông đã tạo ảnh hưởng tới nhiều thế hệ nghệ sĩ, từ  David Bowie, R.E.M. tới Talking Heads và Sonic Youth. Reed và ban nhạc Velvet Underground đã đưa nhạc rock đến với sân khấu thử nghiệm, nghệ thuật, văn học và điện ảnh.

Ghét học, yêu rock

Là con trai của một kế toán, Louis Alan Reed sinh ra ở Brooklyn, New York, vào ngày 2/3/1942 và lớn lên ở thành phố Freeport, Long Island. Reed ghét chuyện học hành, nhưng yêu thích rock ‘n’ roll. Reed đã đấu tranh với cha mẹ và từng công kích họ trong một ca khúc bởi họ nghĩ ông bị mắc chứng trầm cảm nặng, buộc ông phải chữa bệnh bằng sốc điện. 

Trong những năm đầu, Reed tham gia các ban nhạc trong trường trung học, gồm Pasha, The Prophets, LA, The Eldorados và The Shades. Năm 1957, Reed thu âm ca khúc đầu tiên, So Blue, viết về nỗi đau buồn của lứa tuổi vị thành niên.

Trong đầu những năm 1960, Reed đã phát triển mối quan tâm âm nhạc của mình tại trường Đại học Syracuse, nơi ông tổ chức một chương trình nhạc jazz trên đài phát thanh của trường. Reed không muốn đi lính và khi ở Quân đoàn huấn luyện sĩ quan dự bị, ông đã tìm cách ra khỏi đây và trốn 2 năm nghĩa vụ quân sự bằng việc dọa bắn sĩ quan chỉ huy của mình.

Khi theo học Văn học và Triết học hiện đại tại Trường Đại học Syracuse, Reed đã chịu ảnh hưởng của nhà thơ, nhà phê bình Delmore Schwartz. Những bài viết của Schwartz đã trở thành mô hình văn học cho tính thích tự do của Reed.

Sau khi tốt nghiệp đại học vào năm 1964, Reed làm việc tại hãng thu âm Pickwick Records, sáng tác và thu âm những bài hát ngắn rồi bán rẻ tại các siêu thị. Năm 1965, ông cùng nghệ sĩ viola John Cale, nghệ sĩ guitar Sterling Morrison và nghệ sĩ trống Maureen Tucker thành lập ban nhạc Velvet Underground, được đặt theo tên một cuốn tiểu thuyết khiêu dâm.

Đưa đề tài cấm kỵ vào dòng nhạc chủ đạo

Những ca khúc như Walk On The Wild Side, nằm trong album thứ 2 của ông mang tựa đề Transformer, do David Bowie sản xuất hồi năm 1972 và là ca khúc duy nhất của Reed lọt vào Top 20 trong bảng xếp hạng, đã chỉ trích ma túy, vấn đề mại dâm nam, quan hệ tình dục qua đường miệng và chuyển đổi giới tính. Thời điểm đó, ca khúc này được phát rộng rãi trên đài phát thanh và nhờ thế, những chủ đề cấm kỵ đó đã đi vào dòng nhạc chủ đạo.

Mặc dù ban nhạc Velvet Underground chưa bao giờ gặt hái được thành công lớn về thương mại, song tiếng đàn guitar và những giai điệu do Reed thể hiện vẫn lôi cuốn người nghe.

Reed chỉ thu âm 3 album cùng Velvet Underground trước khi rời ban nhạc vào năm 1970. Sau đó, Reed thực hiện một số màn diễn tái hợp cùng Velvet Underground và năm 1990 tái hợp với Cale xúc tiến Drella, chương trình tôn vinh Warhol.

Trong những năm 1990, ông tiếp tục nhận được nhiều lời ca ngợi và sau khi tung ra những album như Set The Twilight Reeling và Ecstasy, ông tiếp tục có những thử nghiệm mới, như năm 2002 thực hiện album mang tính thử nghiệm về Edgar Allan Poe (nhà văn, nhà viết kịch, nhà phê bình, nhà thơ Mỹ; 1809-1849), mang tựa đề The Raven. Năm 2011, ông hợp tác với ban nhạc Metallica làm album Lulu.

Khao khát làm nghệ thuật

Là người nghiện rượu và ma túy trong nhiều năm, năm nay Reed đã trải qua một cuộc phẫu thuật gan tại bệnh viện Cleveland. Hồi tháng 6, vợ ông, bà Laurie Anderson, cho biết: “Bệnh tình của Reed rất nặng. Anh ấy đang dần tới cõi chết”. Cái chết của ông được cho là do hậu quả của cuộc phẫu thuật.

Mặc dù bệnh tình như vậy, song Reed vẫn luôn thể hiện khao khát làm nghệ thuật và từng có dấu hiệu phục hồi nhanh sau khi phẫu thuật. “Tôi là một thành tựu lớn của y học hiện đại” - Reed viết như vậy trên trang web của mình vài tuần sau khi phẫu thuật - “Tôi đang mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Tôi nóng lòng được đứng trên sân khấu trình diễn, sáng tác thêm nhiều ca khúc để kết nối được với trái tim và tinh thần của các bạn”.

VIỆT LÂM (tổng hợp)
Thể thao & Văn hóa