(TT&VH) - Chiều ngày 4/12, tại Viet Art Centre (42 Yết Kiêu, Hà Nội) sẽ diễn ra triển lãm sơn mài sắp đặt của một họa sĩ khá đặc biệt. Đó là triển lãm cá nhân đầu tay với 33 tác phẩm sơn mài khổ lớn, sáng tác công phu của họa sĩ kiêm thầy thuốc Phạm Huy Hùng. Sinh năm 1968 tại Vân Sơn, Triệu Sơn, Thanh Hóa, người họa sĩ đã tốt nghiệp Trường ĐH Mỹ thuật HN này có quá trình 10 năm ‘’ẩn dật’’ để bốc thuốc, dạy học và vẽ...
Phạm Huy Hùng
1. Cách đây nhiều năm, tôi có đọc được một bài tản văn rất thú vị của nhà văn Nguyễn Khải in trên báo Văn nghệ. Tiêu đề của bài viết là “Hào kiệt xứ Thanh’’. Quả thật là khi ra đời, được chu du vào vùng Thanh Nghệ, gặp nhiều nhân tài ở xứ này thì mới hiểu thêm xứ này. Tỉnh Thanh Hóa rộng thứ 6 trên cả nước, dân số đứng thứ ba (chỉ sau Hà Nội và TP.HCM), một làng Thanh Hóa rộng bằng cả xã ngoài đồng bằng Bắc Bộ. Nếu Hà Nội là trái tim thì vùng Thanh Nghệ là chót đầu xương sống của đất nước. Riêng tôi rất tâm đắc với một kiến giải của một học giả xứ này: Tổng kết lại lịch sử thì thời nào giữ được vùng Thanh Nghệ là giữ được nước, mất xứ này là mất nước...
Ở nơi đó núi hiểm, sông sâu, biển rộng, đồng bằng lớn, địa linh tất sinh nhân kiệt, đời nào cũng có. Cả nước biết các cụ già chống gậy ăn cháo. Nhưng cả nước cũng đều biết chỉ ở Thanh Hóa mới có các cụ già bắn rơi máy bay. Cố họa sĩ Bùi Xuân Phái có một bức vẽ lão ngư Thanh Hóa cởi trần vâm váp, xem rất khỏe khoắn và xúc động.
Ở Hà Nội, trong giới mỹ thuật, chẳng ai không biết đến mấy “hào kiệt xứ Thanh’’ nổi tiếng, lớp trước như thư gia quá cố Lê Xuân Hòa, họa sĩ Phan Bảo, nhà điêu khắc Tạ Quang Bạo, Lê Đình Quỳ... lớp sau có họa sĩ, thư pháp gia trẻ Lê Quốc Việt và nhóm tài nhân xứ Thanh...
2. Trông sức vóc và tướng mạo, dễ nhận thấy họa sĩ Phạm Huy Hùng cũng là một “hào kiệt xứ Thanh’’ như thế. Dáng anh hàm én, đầu báo, lưng hổ, tay gấu... tiếng nói cười sang sảng kim khí. Nhìn họa sĩ, dễ tin rằng thời trước đã có những tráng sĩ hai tay ghìm sừng hai con trâu đang húc nhau đẩy ra.
Họa sĩ từ trẻ lúc nào cũng được trời phú cho tính tình vui vẻ điềm đạm nhưng oai vệ như một võ sư, nên trong giao tiếp ai cũng quý mến kính nể. Dễ để hiểu người như vậy thì ý chí độc lập tự chủ rất cao, không chịu ở dưới người hay nạp thân vào một cái cơ chế nào. Phiêu bạt giang hồ một thời gian trước khi đỗ vào trường mỹ thuật năm 26 tuổi. Ngoài ba mươi mới tốt nghiệp, con người có dáng vẻ “như một võ sư’’ ấy lại nuôi một cái chí rất buồn cười, giống như các nhà nho xưa, tiến vi quan, thoái vi sư : Phạm Huy Hùng tự mở trường, bốc thuốc, dạy học và... vẽ tranh. Chỉ trong gần 10 năm, số học sinh luyện vẽ từ “lò thầy Hùng’’ thi đỗ vào các trường mỹ thuật tại Hà Nội đã lên tới hàng trăm, bằng sinh viên cả vài khóa ở một trường nghệ thuật. Có người đùa mà thật rằng họa sĩ đáng được trao “Huy chương vì sự nghiệp giáo dục mỹ thuật Việt Nam’’ mới đúng.
Tranh Phạm Huy Hùng
Về cái nghề thuốc của anh, cũng lắm chuyện kỳ khôi. Trước khi thi vào Trường mỹ thuật, anh từng thi đỗ Trường ĐH Y Hà Nội, Trường ĐH An ninh, Trường nhạc... Nhưng duyên phận thế nào đều bỏ không học. Họa sĩ có cái say mê y học cổ truyền, tìm đủ loại sách, đọc ngấu nghiến như người ta đọc sách văn học. Hỏi thì anh bảo, sách thuốc cổ cũng là một cách khác để lý giải con người, mà lại lý giải trên sự cân bằng tự nhiên chứ không “dao kéo và hóa học” như Tây y nên đọc thấy khoái. Mới đầu chỉ là đọc và hỏi chuyện các thầy thuốc, sau vài lần thử bốc thuốc cho người thân và cho chính mình thấy hiệu nghiệm. Thế rồi học trò, bạn bè, người quen đến nhờ cắt thuốc để họa sĩ tự nhiên trở thành thầy lang một cách tự nguyện... bất đắc dĩ!!!
3. Cũng dễ hiểu sao họa sĩ lại chọn ngay sơn mài để làm chất liệu cho sáng tác của mình. Đó là vàng son tự nhiên, là chất quý thật, và phải kiên trì mới nắm được bí mật của chất liệu hội họa đã từng được nhiều bậc thầy kinh qua, làm cho nó trở thành truyền thống này. Tự làm mới không khó bằng là làm mới cái cũ. Vì sơn mài đã trở thành truyền thống, khó thay đổi.
Phạm Huy Hùng cố gắng vượt qua cái bước đã được xác định mà rất nhiều họa sĩ nổi tiếng đã từng đi qua và vấp phải với tranh sơn mài, ở cả hai mảng tranh có hình và trừu tượng. Họa sĩ còn tìm ra cho mình một cái độc đáo không ai có là anh phối những kiến thức về y học, về văn hóa cổ truyền tự hun đúc được trong mình để giải nghĩa những sáng tác sơn mài. Trong đó yếu tố chủ đạo được họa sĩ chú ý vẫn là sự cân bằng tâm sinh thái, sinh lý của con người đối với tự nhiên... Bức tranh như một yếu tố để họa sĩ tu tập, chiêm nghiệm, có khi kết quả cuối cùng cũng chẳng quan trọng.
4. Cũng cách đây ít lâu, tôi được một nhà Hán học đọc bức thư pháp của một thư pháp gia Đài Loan. Bức tranh chữ như sau : “Nam nhi chí tứ hải. Cổ nhân tích thốn âm”. Đọc xong, ông khen tấm tắc người viết có thần bút, nghĩa tứ sâu xa. Tôi không hiểu lắm thư pháp, chỉ thấy viết nguệch ngoạc như người mới biết viết. Nhà Hán học này giảng rằng, mấy người mới biết viết chữ ở ta cứ thích lòe loẹt, chữ như “phượng múa rồng bay” là hỏng. Chữ nghĩa nó phải có nội lực, trông ngây ngô thế thôi nhưng khí chất là của cao thủ.
Về với truyền thống là để đi nhanh tới hiện đại. Điều ấy đơn giản mà không dễ, nhiều họa sĩ trẻ có tài năng, nhưng vẫn vẽ vời nhẹ bỗng như “bánh ga - tô”, rất to, rất ngọt mà ăn không no được. Họa sĩ Phạm Huy Hùng đã qua cái tuổi “tứ thập nhi bất hoặc” mới trình bày những sáng tác đầu tay nhiều nghĩ ngợi của mình. Chắc chắn họa sĩ thừa hiểu rằng ước vọng tự hoàn thiện nhân cách và học vấn cao hơn nhiều việc vẽ một bức tranh đẹp để treo tường. Ấy thế nhưng vẫn phải công phu, phải chăm chút cho tranh, giống như chữa cho con bệnh lâu năm vậy...
Văn phòng Chính phủ có văn bản số 401/TB-VPCP ngày 6/8/2025 thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo tại Hội nghị trực tuyến sơ kết 6 tháng đầu năm 2025 Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải (phiên họp thứ 19) và sơ kết đợt thi đua cao điểm "500 ngày đêm thi đua hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc".
Chuyên gia chuyển nhượng uy tín Fabrizio Romano đã xác nhận thương vụ chuyển nhượng tiền đạo Benjamin Sesko từ RB Leipzig sang Manchester United bằng câu nói quen thuộc: “Here we go!”.
Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính vừa ký ban hành Quyết định số 1669/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Kết luận số 156-KL/TW ngày 21/5/2025 của Bộ Chính trị khóa XIII về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 9/6/2014.
Lượt trận mở màn Giải vô địch bóng đá nữ Đông Nam Á 2025 tại Thái Lan đã chứng kiến những kết quả đầy bất ngờ. Đội tuyển nữ Myanmar tạo cơn địa chấn khi đánh bại U23 Úc 2-1, trong khi Philippines thể hiện sức mạnh vượt trội với chiến thắng hủy diệt 7-0 trước Đông Timor, khẳng định tham vọng lớn tại giải đấu năm nay.
Ngày 7/8, Phòng Cảnh sát giao thông, Công an Thành phố Hồ Chí Minh đã có thông tin cảnh báo người dân về hình thức lừa đảo mới liên quan nộp phạt vi phạm giao thông qua Cổng dịch vụ công quốc gia.
Tạp chí danh tiếng France Football vừa chính thức công bố danh sách 30 đề cử cho giải thưởng Quả bóng vàng 2025, sự kiện vinh danh những cá nhân xuất sắc nhất của mùa giải 2024/25.
Chiều 7/8, tại Đà Nẵng, Bảo tàng Mỹ thuật Huế phối hợp với Bảo tàng Mỹ thuật Đà Nẵng tổ chức khai mạc triển lãm chuyên đề "Nét đẹp di sản văn hóa Huế qua nghệ thuật ký họa".
Chiều 7/8, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Tô Lâm đã tiếp bà Obuchi Yuko, Hạ nghị sĩ Quốc hội Nhật Bản, Chủ tịch Liên minh nghị sĩ hữu nghị Nhật – Việt nhân dịp bà Obuchi Yuko và Đoàn đại biểu Liên minh nghị sĩ hữu nghị Nhật – Việt sang thăm Việt Nam.
Tối 7-8-2025, đội tuyển bóng chuyền nữ U21 Việt Nam đã có màn ra quân ấn tượng tại Giải vô địch bóng chuyền U21 thế giới 2025, khi đánh bại đội chủ nhà U21 Indonesia với tỷ số 3-0 (25-15, 25-16, 25-18).
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 6/8 thông báo áp thuế cao hơn đối với hàng hóa nhập khẩu từ Ấn Độ do nước này tiếp tục mua dầu từ Nga, mở ra một mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại đang cản trở đà tăng trưởng kinh tế toàn cầu.
Bảng xếp hạng "Những điểm đến thu hút du khách quay lại phổ biến nhất châu Á" do Agoda vừa công bố cho thấy Đà Nẵng được đánh giá là thành phố hấp dẫn nhất châu Á.