(TT&VH) - Sự bùng nổ của internet và các thiết bị công nghệ cao như máy tính và điện thoại đã khiến Trung Quốc phải đối diện với một vấn nạn: ngày càng nhiều thanh thiếu niên ở quốc gia đông dân nhất thế giới quên mất cách cầm bút và viết một chữ cái hoàn chỉnh.
“Mù chữ” thời công nghệ cao
Giống như nhiều người Trung Quốc khác, từ khi bắt đầu cắp sách tới trường, Li Hanwei đã được dạy hàng chục ngàn chữ tượng hình phức tạp, đã tạo nên hệ thống chữ viết độc đáo của Trung Quốc. Tuy nhiên, giờ đây khi đã 21 tuổi và là sinh viên của một trường đại học ở Hong Kong, Li đột ngột nhận ra rằng mỗi khi cầm bút để viết một từ đơn giản như “bối rối”, cô cũng không biết phải viết từ đó ra sao. “Tôi có thể nhận ra hình dáng của chữ nhưng tôi không thể nhớ nổi việc phải viết chữ đó bằng những nét nào” - Li thổ lộ với phóng viên hãng tin AFP.
Luyện viết bằng bút được xem là biện pháp hiệu quả nhất để nghi nhớ chữ Hán
Zeng Ming, 22 tuổi, một thanh niên sống ở tỉnh Quảng Đông, cũng mắc bệnh giống Li. “Tôi nghĩ rằng đây là vấn đề giới trẻ hay gặp phải” - Zheng tâm sự. Anh dẫn ví dụ về một từ rất hay bị quên là “Thao Thiết”, tên riêng của một quái vật nổi tiếng tham lam, tới mức nó tự ăn chính mình. Từ này hiện vẫn được dùng như thành ngữ để chỉ thói háu ăn, giống như nhiều từ khác được lấy từ các điển tích, các câu truyện cổ ở Trung Quốc. “Việc quên cách viết các chữ như thế giống việc bạn đã quên mất một phần văn hóa vậy” - Zheng nói.
Các cuộc thăm dò mới đây cho thấy hiện tượng được đặt cho biệt danh “quên chữ viết” này đang lan rộng tại Trung Quốc. Một cuộc thăm dò do tờ Thanh niên Nhật báo tổ chức hồi tháng 4 cho thấy 83% trong số 2.072 người tham gia thăm dò thừa nhận họ gặp khó khăn khi viết chữ Hán, dù là dưới dạng giản lược. Hiện tượng này phổ biến đến nỗi người ta đã đặt một cái tên riêng cho nó là tibiwangz, có nghĩa là “cầm bút nhưng quên mặt chữ”.
Đi tìm nguồn cơn
Nguyên nhân do giới trẻ Trung Quốc thường sử dụng máy tính và điện thoại di động, với hệ thống nhập liệu sử dụng ký tự Latinh, thay vì các chữ tượng hình.
Để viết chữ Hán lên màn hình máy tính, người Trung Quốc sử dụng hệ thống nhập ký tự dựa trên “bính âm”, một phương pháp sử dụng chữ cái Latinh để thể hiện cách phát âm các chữ Hán trong tiếng phổ thông Trung Quốc. Người dùng sẽ nhập vào máy tính hoặc điện thoại phiên bản bính âm của một chữ tượng hình và thiết bị sẽ hiện lên một danh mục các chữ phù hợp. Người dùng phải nhận được mặt chữ và lựa chọn chữ thích hợp. Nhưng họ không cần phải viết chữ đó ra. Dần dần người ta đã quên đi cách viết một chữ tượng hình và phải lệ thuộc vào các thiết bị cá nhân như điện thoại.
“Khi không thể nhớ chữ nào đó, tôi sẽ rút điện thoại ra tìm kiếm rồi chép lại chữ đó” - Li kể.
Theo Siok Wai Ting, trợ lý giáo sư ngôn ngữ tại Đại học Hong Kong, hội chứng quên chữ xảy ra do hoạt động ghi nhớ, vốn rất quan trọng với việc học chữ tượng hình, đã được máy móc làm hộ. “Thông qua việc viết, chúng ta mới ghi nhớ mặt chữ. Trong tiếng Trung Quốc, viết và đọc gắn liền với nhau”- bà nói và nhấn mạnh rằng việc quên mất cách để viết về lâu dài sẽ ảnh hưởng tới khả năng đọc chữ.
Nghiên cứu của Siok còn phát hiện ra rằng việc đọc chữ Hán sẽ sử dụng một phần não bộ khác hẳn so với việc đọc các ký tự Latinh. Cụ thể, khi người ta bắt đầu viết chữ tượng hình, não bộ sẽ huy động khu vực gần với trung tâm điều khiển vận động. Thêm vào đó, chữ Trung Quốc cũng rất phức tạp, khó nhớ, tới mức lãnh tụ Mao Trạch Đông phải yêu cầu giản lược bớt nhiều chữ để phổ biến cho đại chúng. Vì lẽ đó, nếu không chịu khó luyện viết để ghi nhớ, người ta sẽ không thể nào nhớ nổi mặt chữ Hán.
Phát động cuộc thi viết chữ đẹp
Nhằm cải thiện tình hình, năm ngoái, Chính phủ Trung Quốc đã phát động cuộc thi viết chữ đẹp với 10 triệu người tham gia. Các nhà giáo dục cũng tổ chức hội thảo toàn quốc đầu tiên về vấn đề viết chữ. Một trong các giải pháp được thảo luận là yêu cầu sinh viên đại học làm bài tập bằng cách viết tay để vừa nhớ mặt chữ vừa hạn chế tình trạng sao chép thông tin từ internet.
Chính phủ cũng giới thiệu hệ thống nhập liệu Wubi, hiện mới chỉ xuất hiện trên một số máy tính hạn chế, trong đó cho phép việc viết chữ tượng hình bằng các nét, giống như dùng bút viết. Tuy nhiên, vấn đề nằm ở chỗ bản thân hệ thống này lại rất khó học, khó điều khiển nên cũng có có thể phổ biến đại chúng.
Theo Victor Mair, việc quên mặt chữ của giới trẻ Trung Quốc là kết quả hết sức bình thường của hoạt động “tiến hóa tự nhiên”, do những đặc điểm tự thân của chữ tượng hình. “Lý do vì sao các ký tự (Trung Quốc) bẩm sinh đã khó đi vào máy tính và điện thoại di có gốc rễ từ chính hệ thống chữ viết dựa trên chữ tượng hình” - Mair nhận xét - “ Hoàn toàn không có phép thần nào giúp việc viết những chữ đó trở nên dễ dàng hơn”.
Tại thành phố Đà Nẵng, Tập đoàn MICHELIN đã chính thức công bố danh sách các cơ sở ăn uống được tuyển chọn trong MICHELIN Guide Hà Nội, TP HCM và Đà Nẵng năm 2025.
Trong trận đấu đầy kịch tính tại sân Bung Karno, Indonesia đã xuất sắc vượt qua Trung Quốc với tỷ số tối thiểu 1-0 ở lượt trận thứ 9 bảng C vòng loại thứ ba World Cup 2026 khu vực châu Á, diễn ra tối 5/6/2025.
Thông tin về một số cơ sở đào tạo khối khoa học xã hội và nhân văn đồng loạt giảm mạnh hoặc loại bỏ tổ hợp khối C00 (Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý) trong mùa tuyển sinh đại học năm nay đã khiến các thí sinh hoang mang, lo lắng về việc mất cơ hội vào các ngành nghề và trường đại học yêu thích, vốn vẫn tuyển sinh theo khối C00 những năm trước.
Cập nhật kết quả bóng đá vòng loại World Cup 2026 khu vực châu Á – Lượt trận thứ 9 với các trận đấu tâm điểm Úc vs Nhật Bản, Indonesia vs Trung Quốc và Iraq vs Hàn Quốc.
Trong một trận bán kết đầy kịch tính tại Roland Garros 2025, Iga Swiatek, tay vợt số 5 thế giới, đã bất ngờ gục ngã trước hạt giống số 1 Aryna Sabalenka với tỷ số 7-6(1), 4-6, 6-0, chấm dứt chuỗi 26 trận thắng liên tiếp tại giải đấu này.
Lễ hội văn hóa - du lịch biển 2025 được tổ chức tại thành phố Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa) đã góp phần tạo nên sự sôi động cho địa phương trong dịp Hè với nhiều hoạt động phong phú, đa dạng, đặc sắc.
Tối 5/6/2025, tại Bảo tàng Hồ Chí Minh chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh, Ban tổ chức Kỷ niệm các ngày lễ lớn Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức chương trình nghệ thuật với chủ đề "Hành trình thế kỷ".
Ngày 4/6, tại trụ sở Liên hợp quốc (LHQ) ở New York (Mỹ) đã diễn ra Hội chợ văn hóa-ẩm thực quốc tế (UN International Bazaar) năm 2025 do Câu lạc bộ Phu nhân, Phu quân LHQ tổ chức.
Nhân chuyến thăm chính thức Cộng hòa Estonia, chiều 5/6/2025 (giờ địa phương), tại thủ đô Tallinn, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân đến tham quan cảng Tallinna Sadam.
Hòa chung không khí tự hào của cả nước kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và 135 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Ban điều hành diễn đàn PTTH Hà Nội niên khóa 1998 - 2001 đã tổ chức Giải Pickleball 98-01 lần thứ nhất vào ngày 01-06-2025 tại sân Pickleball Việt Hàn
Một thông tin đáng chú ý: Từ năm học 2025 - 2026 tới đây, gần 770 ngàn học sinh tiểu học tại Hà Nội sẽ được hỗ trợ bữa ăn trưa, với mức phí từ 20 ngàn tới 30 ngàn mỗi em, tùy theo từng địa bàn.
Manchester City đang tiến gần đến việc hoàn tất bản hợp đồng chiêu mộ hậu vệ trái Rayan Ait-Nouri từ Wolverhampton Wanderers. Đây là động thái mới nhất trong kế hoạch tăng cường lực lượng của HLV Pep Guardiola, nhằm tái thiết đội hình sau một mùa giải không danh hiệu và chuẩn bị cho FIFA Club World Cup 2025.
Trong chương trình thăm chính thức Cộng hòa Estonia, chiều 5/6/2025 (giờ địa phương), tại thủ đô Tallinn, Thủ tướng Phạm Minh Chính hội kiến Chủ tịch Quốc hội Estonia Lauri Hussar.
Trong một trận đấu nghẹt thở tại sân Optus Stadium, Perth, đội tuyển Australia đã xuất sắc đánh bại Nhật Bản với tỷ số 1-0 nhờ pha lập công ở phút cuối của Aziz Behich, qua đó gần như chắc chắn giành vé tham dự World Cup 2026.
Việc Liên minh châu Âu siết chặt quy định nhằm trấn áp nạn buôn lậu cổ vật và tác phẩm nghệ thuật bị đánh cắp đang khiến các nhà sưu tập và trưng bày lo ngại, cho rằng quy định này có thể ảnh hưởng đến hoạt động giao dịch.
Chiều 5/6, tại Hải Phòng, Ban tổ chức cuộc thi Hoa hậu Trái đất Việt Nam 2025 – Miss Earth Vietnam 2025 đã tổ chức họp báo toàn quốc, cung cấp các thông tin về cuộc thi.
Sau khi giành vé chính thức dự World Cup 2026, HLV Lionel Scaloni tính đến chuyện làm mới Argentina, trong đó có việc triệu tập “thần đồng” Franco Mastantuono.