Ra mắt phim về người ám sát hụt Hitler: Suýt xoay chuyển lịch sử bằng một vụ nổ bom

(Thethaovanhoa.vn) - Một bộ phim vừa được công bố ở Đức trong tháng này đã cho thấy lịch sử thế giới đã suýt thay đổi cùng Georg Elser - người thợ mộc 36 tuổi từng ám sát hụt trùm phát xít Adolf Hitler trong thời kỳ đầu Thế chiến thứ hai.

Trong ngày 8/11/1939, Adolf Hitler đọc bài phát biểu thường niên tại một quán bia ở Munich.

Bom nổ chậm mất 13 phút

Sự kiện nhằm tưởng niệm các cuộc đấu tranh trong thời kỳ đầu của Đảng Quốc xã hội những năm 1920. Lần này, Hitler sử dụng lễ tưởng niệm để chế giễu các kẻ thù của mình trên thế giới và khoe khoang về thành công ban đầu của Đức trong cuộc thế chiến đẫm máu.

Nhưng cả Hitler lẫn giới lãnh đạo hàng đầu của Đức Quốc xã đều không biết rằng chỉ cách nơi ông ta đứng chừng 1 mét là một quả bom sắp phát nổ. Người chế ra quả bom là Georg Elser đã triệt tiêu tiếng ồn của đồng hồ hẹn giờ bằng cách để nó trong hộp cách âm làm từ mùn gỗ ép. Tự tay ông đã lắp và bí mật cài quả bom vào quán bia. Elser đã bắt đầu lên kế hoạch giết Hitler từ năm 1939, sau khi tin rằng dưới thời nhân vật này, chiến tranh là điều "không thể tránh".

Georg Else, người ám sát Hitler vì lo ngại ông ta sẽ lôi nước Đức vào chiến tranh

Hitler đã đọc bài phát biểu như mọi năm. Nhưng lần đó, ông ta lại vội vã cùng các tướng lĩnh trở về Berlin. 13 phút sau, quả bom phát nổ, khiến 8 người thiệt mạng và gây thiệt hại nặng cho quán bia. Trần quán bia đã sập xuống đúng chỗ Hitler đã đứng. Hitler đã sống sót và dẫn nước Đức tiến sâu vào chiến tranh thêm 5 năm nữa, đúng như dự đoán của Elser. Ông ta cũng giết hại hàng triệu người Do Thái ở châu Âu.

Chính quyền phát xít hẳn đã tiếp tục tồn tại nếu không có Hitler, ít nhất là về mặt ngắn hạn. Nhưng các sử gia tin rằng cái chết của Hitler trong năm 1939 sẽ giảm bớt thời gian diễn ra chiến tranh và có thể còn ngăn chặn nạn diệt chủng Do Thái.

Muốn ngăn màn đổ máu lớn hơn

Vậy vì đâu Elser đã tiến hành màn ám sát của ông? Elser đã bị bắt không lâu sau khi quả bom phát nổ, lúc đang tìm cách vượt biên sang Thụy Sĩ với nhiều chứng cứ để trong áo cho thấy ông đã tiến hành vụ đánh bom.

Lực lượng Gestapo đã tiến hành thẩm vấn Elser và biết được động cơ của ông. Bản sao các cuộc thẩm vấn kéo dài nhằm vào Elser đã được phát hiện trong những năm 1960, cho thấy ông đã khai hết với Gestapo về việc mình đã làm.

Theo đó, Elser bắt đầu thử nghiệm với chất nổ khi đang làm việc cho một công ty vũ khí gần quê nhà ông ở thị trấn Swabia. Tiếp đó ông bắt đầu việc lắp đặt quả bom ở quán bia Buergerbraeuhaus tại Munich, nơi Hitler có bài phát biểu thường niên.

Hitler phát biểu tại quán bia Buergerbraeuhaus, không hề biết quả bom nằm ngay gần đó

Trong hơn 30 đêm, ông đã tới quán bia để ăn tối muộn rồi náu mình ở bên trong. Ông lặng lẽ chui ra và làm việc xuyên đêm, khi mọi người đã rời khỏi quán bia. Do giỏi nghề mộc, ông đã đào rỗng bên trong một cột nhà gần sân khấu để có không gian che giấu quả bom. Tất cả mọi việc đều diễn ra hết sức thận trọng.

Elser khai với Gestapo rằng trong đêm, ngay cả những tiếng động nhỏ nhất cũng trở nên rất lớn. Vì thế, ông thường làm những công việc gây tiếng động lớn nhất vào thời điểm các nhà vệ sinh của quán bia tự động xả trước trong khoảng 10 phút. Ông cũng thu gom hết các hạt mùn cưa, để đảm bảo không ai phát hiện âm mưu ám sát.

Gestapo tin rằng Elser đã làm việc cho một nhóm lớn hơn như tình báo Anh hay tình báo các nước khác. Nhưng thực tế thì Elser chỉ là một người Đức bình thường, xuất thân từ tầng lớp lao động, đã tự mình ra tay và không nhờ bất kỳ ai cả".

Dù có quan hệ trong một thời gian ngắn với một nhóm cánh tả, ông lại không thể hiện quan điểm chính trị. Thay vì thế, ông đã đắm chìm trong cảm giác cần phải thực thi công lý. Ông cũng quan tâm tới các vấn đề mà người lao động phải đối mặt dưới thời phát xít Đức cầm quyền. Những năm 1930, sau khi Hitler thôn tính Áo cùng một phần Séc và Slovakia, ông đã lo sợ Hitler có thể đẩy nước Đức vào chiến tranh.

Ông biết rằng quả bom của mình có thể giết chết nhiều người, nhưng vẫn quyết định hành động. "Thông qua hành động của mình, tôi muốn ngăn một cuộc đổ máu lớn hơn" - ông nói với Gestapo.

Sự thừa nhận muộn màng

Sau khi bị bắt, Elser vẫn là một nhân vật bí ẩn, gây tranh cãi trong hàng thập kỷ. Thay vì bị tử hình ngay lập tức do âm mưu sát hại Quốc trưởng, ông bị giam giữ trong trại tập trung và chỉ bị hành quyết vào năm 1945. Điều này làm dấy lên các phỏng đoán rằng ông đã hợp tác với tình báo nước ngoài. Có kẻ còn cho rằng ông chỉ là một quân bài mà Đảng Quốc xã sử dụng để tăng uy tín cho Hitler.

Có một thực tế là gia đình Elser đã bị đuổi khỏi quê nhà trong nhiều thập kỷ. "Tất cả những người chống lại phát xít Đức đều bị xem là kẻ phản bội, không chỉ ở dưới thời Đức Quốc xã mà còn ở cả nước Đức thời hậu chiến" - Johannes Tuchel, người đồng viết tiểu sử về Elser cho biết.

Một âm mưu ám sát Hitler khác cũng nổi tiếng không kém. Đó là vụ đánh bom Hang sói, nơi Hitler đặt đại bản doanh chỉ huy các hoạt động quân sự, do Claus von Stauffenberg thực hiện. Ông thuộc về một nhóm các sĩ quan quân sự và chính trị gia ngấm ngầm chống đối, muốn loại bỏ Hitler.

Nhưng các hành động phản kháng ở cấp thấp hơn, ví dụ như do những người cánh tả thực hiện, lại ít được ghi nhận. Phải tới năm ngoái, Thủ tướng Đức Angela Merkel mới thừa nhận Elser là một người hùng trong hoạt động chống phát xít.

Johannes Tuchel hy vọng bộ phim mới sẽ khiến người ta biết và hiểu nhiều hơn về Elser, rằng trong những thời khắc đen tối nhất của nước Đức, vẫn có những cá nhân không ủng hộ chủ nghĩa phát xít.

Tường Linh (Theo BBC)
Thể thao & Văn hóa