(TT&VH Cuối tuần) - Mạc Ngôn thừa nhận nhờ ngôn ngữ, ông đã được đổi đời từ nông dân trở thành một nhà văn. Và cũng nhờ các dịch giả trong và ngoài nước, ông trở thành một nhà văn nổi tiếng khắp thế giới. Trả lời phỏng vấn, nhà văn chia sẻ một kinh nghiệm thú vị trong việc tìm đường đến với độc giả quốc tế.
* Tác phẩm đầu tiên của ông được dịch ra tiếng nước ngoài là cuốn nào? Năm bao nhiêu?
- Đó là tiểu thuyết Cao lương đỏ. Lúc đó là năm 1988. Thời đó rất ít tiểu thuyết Trung Quốc được dịch ra tiếng nước ngoài.
* Hiện tại tác phẩm nào của ông được dịch ra nhiều thứ tiếng nhất?
- Các tác phẩm như Cao lương đỏ, Báu vật của đời, Tửu quốc… đều được dịch nhiều, hầu hết đã được dịch ra tất cả các ngôn ngữ chính ở châu Âu và châu Á như Anh, Pháp, Tây Ban Nha, Đức, Ý, Nhật…
* Các tác phẩm của ông đến với độc giả nước ngoài bằng con đường nào? Họ tự tìm đến ông để xin mua bản quyền, hay do các NXB ở Trung Quốc chủ động giới thiệu tác phẩm của ông ra nước ngoài?
- Thời gian đầu là do các dịch giả Trung Quốc, tiếp đó là những người đại diện mua bản quyền của các NXB nước ngoài. Tôi gặp gỡ các độc giả nước ngoài phần lớn tại các cuộc họp báo giới thiệu tác phẩm, các buổi diễn thuyết hoặc ký tặng tác phẩm. Cũng có một số độc giả viết thư cho tôi hoặc tới Trung Quốc tìm tôi để làm luận văn.
* Ông nhìn nhận thế nào về vai trò và vị trí của dịch giả?
- Họ là những người quan trọng nhất. Một dịch giả xuất sắc không chỉ cần ngoại ngữ giỏi mà tiếng mẹ đẻ cũng phải giỏi. Tiếng mẹ đẻ có giỏi, họ mới truyền tải hết tinh thần trong các tác phẩm của tôi khi dịch sang tiếng nước khác.
* Dịch giả ở Trung Quốc có được coi trọng không và đời sống của họ có được đảm bảo bằng nghề không?
- Các dịch giả ở Trung Quốc thường làm việc chuyên nghiệp cho một cơ quan cụ thể. Cơ quan đó sẽ trả lương, phân nhà, giải quyết những vấn đề chủ yếu trong cuộc sống của họ. Nếu chỉ dựa vào việc dịch sách, cuộc sống của họ vẫn bảo đảm, tuy nhiên phần lớn cuộc sống của các dịch giả vẫn rất kém.
* Ông đánh giá ra sao về văn học Trung Quốc đương đại?
- Tôi cho rằng trong vòng 30 năm trở lại đây, văn học Trung Quốc đương đại đã đạt những thành tựu huy hoàng. Như tiểu thuyết của tôi chẳng hạn, cũng không thua kém gì các tiểu thuyết của phương Tây. Tôi cho rằng văn học của tôi đã trở thành một bộ phận của văn học thế giới. Tôi đã viết ra những tiểu thuyết mang đậm nét đặc sắc của văn hóa Trung Hoa, dù có một số nhà phê bình Trung Quốc chuyên trị đả kích tôi. Nhưng trái lại điều đó lại minh chứng được tầm quan trọng của tôi.
* Sách Trung Quốc được dịch ra khá nhiều thứ tiếng, đặc biệt là sách văn học, theo ông, đó là nhờ đâu?
- Thời gian đầu, phim ảnh có tác dụng rất to lớn. Chẳng hạn như tiểu thuyết Cao lương đỏ của tôi gây được sự chú ý của văn đàn thế giới là bởi bộ phim chuyển thể từ tiểu thuyết này được giải quốc tế. Trong mấy năm gần đây, sách của tôi được dịch ra các ngôn ngữ khác nhiều là bởi do đề tài và phong cách độc đáo, đặc biệt, gây nên sự chú ý của các nhà phiên dịch và sự yêu thích của độc giả phương Tây.
* Ông có đọc sách văn học nước ngoài không, ông thích văn học của nước nào, tác giả nào?
- Thực ra số tác phẩm văn học nước ngoài được tôi yêu thích quá nhiều. Rất nhiều người cho rằng tôi thích văn hóa châu Mỹ - Latin. Kỳ thực tôi thích nhất văn học Nga, chẳng hạn các tác phẩm: Chiến tranh và hòa bình, Tội ác và trừng phạt, Sông Đông êm đềm…
* Ông có biết tới văn học Việt Nam hoặc nhà văn Việt Nam nào không?
- Vô cùng tiếc. Vì tôi vẫn mong có cơ hội gặp gỡ độc giả Việt Nam nhưng tới giờ vẫn chưa có điều kiện. Tôi cũng hy vọng được đọc các cuốn văn học Việt Nam đã được chuyển ngữ sang tiếng Hoa, nhưng cho tới giờ vẫn chưa thấy có cuốn nào. Hay là có thể có mà tôi tìm chưa ra.
* Xin ông cho biết kế hoạch trong năm mới 2010?
- Tôi sẽ viết một vở kịch mới, đồng thời cũng chuẩn bị cho việc viết tiểu thuyết mới.
Chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), VTV đã đầu tư và thực hiện chuỗi chương trình đặc biệt với nội dung và hình thức thể hiện công phu.
Với những tiết mục đặc biệt từ Lady Gaga, Missy Elliott, Charli XCX và Darkside, lễ hội Coachella 2025 mang tới cảm giác đây là phiên bản sống động nhất của nó.
Dù đến năm 2020 thì Nhà hát Kịch Sân khấu nhỏ TP.HCM (5B) mới ra mắt kịch thiếu nhi, nhưng vẫn được xem là quyết định trách nhiệm, vì bối cảnh khó khăn chung của các sân khấu.
Câu đố là những "câu văn vần mô tả người, vật, hiện tượng... một cách lắt léo hoặc úp mở, dùng để đố nhau" ("Từ điển tiếng Việt", Trung tâm Từ điển học, NXB Đà Nẵng, 2020). Ngay từ khi ngồi ghế trường phổ thông, chúng ta đã làm quen với câu đố. Đây là một thể loại văn học dân gian rất độc đáo.
Bóng chuyền nữ Việt Nam đã ghi dấu ấn đáng kể trên đấu trường châu Á thông qua AVC Women's Champions League – giải đấu cấp câu lạc bộ nữ danh giá nhất khu vực do Liên đoàn Bóng chuyền châu Á (AVC) tổ chức.
Harriet Dart khiến người hâm mộ tennis phản ứng khi yêu cầu trọng tài nhắc đối thủ dùng lăn khử mùi trong trận thua tan tác tại Open de Rouen. Hành động này đã tạo nên làn sóng tranh cãi và cả một pha "troll" hài hước từ đối thủ.
XSMB 16/4: Kết quả Xổ số miền Bắc hôm nay thứ Tư ngày 16/4/2025 quay thưởng lúc 18h10 được trực tiếp cập nhật nhanh nhất, chính xác nhất trên Thethaovanhoa.vn.
Trong những ngày tháng 4 lịch sử, nhiều địa điểm du lịch, tuyến đường ở phố núi Đà Lạt (Lâm Đồng) phủ kín những lá cờ đỏ sao vàng. Những tuyến đường cờ hoa không chỉ thu hút nhiều bạn trẻ, du khách đến chụp hình, mà còn góp phần lan tỏa tình yêu đất nước trong thế hệ trẻ.
Khám phá Sữa Chống Nắng Bí Đao Cocoon, kem chống nắng lý tưởng dành cho 10.000 vận động viên tại Run To Live 2025 - một trong những giải chạy có quy mô lớn nhận được nhiều sự quan tâm vừa qua.
Hà Nội hiện là một trong những địa phương đầu tiên trên cả nước hoàn thành tổng kiểm kê di tích, triển khai khá hiệu quả công tác giáo dục di sản văn hóa. Mỗi năm, thành phố đã huy động hàng trăm tỷ đồng để tu bổ, tôn tạo, phát huy giá trị di sản, góp phần phát triển du lịch bền vững.
Chiều 16/4, tại Hà Nội, Hội nghị thượng đỉnh Đối tác vì tăng trưởng xanh và mục tiêu toàn cầu 2030 (P4G) Việt Nam năm 2025 đã khai mạc với sự tham dự của hơn 1.000 đại biểu đến từ hơn 40 quốc gia và các tổ chức quốc tế.
Chiều 16/4, tại Hà Nội, Hội nghị thượng đỉnh Đối tác vì tăng trưởng xanh và mục tiêu toàn cầu 2030 (P4G) lần thứ 4, Việt Nam năm 2025 có chủ đề "Chuyển đổi xanh bền vững, lấy con người làm trung tâm" chính thức được khai mạc.
Sáng 16/4, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã thân mật tiếp Phó Thủ tướng Campuchia Neth Savoeun nhân dịp tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Diễn đàn Đối tác vì Tăng trưởng Xanh và Mục tiêu toàn cầu (P4G) lần thứ tư tại Hà Nội.
Văn phòng Bộ Công Thương vừa có văn bản số 2624/BCT-CT thông báo ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Công Thương về chấn chỉnh hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp.