Đến lượt Nhật Bản phát triển máy bay tàng hình

(TT&VH) - Nhật Bản đang có kế hoạch theo chân Mỹ, Trung Quốc và Nga phát triển một loại máy bay tàng hình đời mới. Giới chức không quân nước này thậm chí còn lạc quan tuyên bố rằng mẫu thử nghiệm của chiếc máy bay này sẽ sẵn sàng cất cánh trong vòng 3 năm tới.

Trung tướng Hideyuki Yoshioka, Giám đốc Cơ quan Phát triển hệ thống phòng không thuộc Bộ Quốc phòng Nhật Bản đã tuyên bố với hãng tin AP hôm 7/3, rằng mẫu thử nghiệm của chiếc máy bay tàng hình nội địa sẽ cất cánh trong năm 2014.

Vũ khí mới lộ diện

Trung tướng Hideyuki Yoshioka khẳng định mẫu ATD-X sẽ bay thử vào năm 2014

Các nguồn tin phương Tây đánh giá mẫu thiết kế của ATD-X khá giống các chiến đấu cơ thế hệ 4 và 5 của Mỹ, nhất là chiếc F-22. Máy bay có chiều dài dự kiến 14,174 mét, sải cánh dài 9,099 mét, chiều cao 4,5 mét và trọng lượng cất cánh lớn nhất là 8 tấn. ATD-X chỉ cần một người điều khiển.

Trong các tính năng dự kiến của ATD-X có hệ thống điều khiển bằng quang học, vốn sử dụng các sợi cáp quang làm dây dẫn tín hiệu, qua đó cho phép dữ liệu được truyền nhanh hơn giữa các bộ phận xử lý trong máy bay và hoàn toàn miễn nhiễm với các rối loạn sóng điện từ. Rađa của máy bay sẽ là loại quét mạng điện tử chủ động (AESA). Nó cũng được trang bị hệ thống điều khiển bay tự sửa chữa, với khả năng phát hiện sự cố và điều chỉnh sự cố trong quá trình bay. Động cơ của ATD-X sẽ do Tập đoàn Ishikawajima - Harima Heavy Industries cung cấp, với lực đẩy dự liến là 10 tấn.

Máy bay sẽ có động cơ đẩy vector góc 3 chiều, tuy nhiên các mô hình thiết kế thử nghiệm vẫn dùng loại động cơ thông thường, không có chi tiết giảm tín hiệu như F-22. Tờ Tokyo Shimbun nói rằng Bộ Quốc phòng Nhật Bản sẽ thử nghiệm tính năng tàng hình của máy bay, hệ thống điều khiển tiên tiến và các thiết bị gây nghẽn tín hiệu rađa trong vòng 5 năm tới. Có tin nói rằng Tập đoàn Lockheed Martin của Mỹ sẽ tham gia vào quá trình nghiên cứu ATD-X.

Việc phát triển ATD-X đã tiến triển đều đặn theo từng năm. Năm 2005, một phiên bản mô hình của ATD-X đã được mang tới Pháp để thử nghiệm khả năng giảm tín hiệu rađa. Năm 2006, một phiên bản ATD-X mô hình điều khiển từ xa, với tỉ lệ bằng 1/5 của chiếc máy bay dự kiến, đã có chuyến bay đầu tiên và qua đó cung cấp nhiều dữ liệu quan trọng về hoạt động của máy bay trong các điều kiện khác nhau. Mô hình này cũng giúp thử nghiệm các cảm biến và hệ thống kiểm soát bay.

Năm 2009, Bộ Quốc phòng Nhật Bản đã quyết định rót 39 tỉ yen (473 triệu USD) vào chương trình nhằm đẩy nhanh tốc độ phát triển, để ATD-X sớm đi vào giai đoạn bay thử. Quyết định bơm tiền được đưa ra sau khi người Nhật biết rằng Mỹ sẽ không bán cho họ những chiếc F-22 Raptor, mẫu chiến đấu cơ hiện đại nhất hiện nay vì vướng lệnh cấm của Quốc hội.

Mô hình thử nghiệm của mẫu ATD-X

“Chúng tôi đã phát triển dự án này trong vòng 2 năm qua và chúng tôi đang đi theo đúng lịch trình” - Yoshioka tuyên bố.

Ông nhấn mạnh rằng việc bay thử thành công của mẫu thử nghiệm Shinshin không có nghĩa Nhật Bản sẽ ngay lập tức sản xuất máy bay tàng hình. Theo ông, mẫu thử nghiệm được thiết kế để kiểm tra các công nghệ tiên tiến và nếu thành công, Chính phủ sẽ quyết định có các bước đi tiếp theo ra sao.

Giới phân tích đánh giá việc Nhật Bản tăng tốc phát triển máy bay tàng hình là để khỏi bị mất đi ưu thế trên không so với các láng giềng lớn mạnh trong khu vực. “Nếu các nước xung quanh có máy bay tàng hình, Nhật Bản cũng sẽ phải phát triển khả năng tàng hình để tự vệ” - đại tá Yoshikazu Takizawa thuộc Học viện Nghiên cứu và Phát triển Kỹ thuật của Bộ Quốc phòng Nhật Bản nói. 

Hoạt động phòng vệ của Nhật Bản hiện phụ thuộc lớn vào quan hệ liên minh với Mỹ, nước có nhiều máy bay chiến đấu và 50.000 lính đồn trú ở Nhật Bản. Nhưng ngay cả liên minh sâu sắc đó, cộng với việc Nhật Bản rất nhiều tiền, cũng không đủ để Tokyo có thể sờ tay vào chiếc F-22. Quốc hội Mỹ liên tục gạt bỏ ý tưởng bán F-22 vì lo ngại công nghệ tàng hình có thể bị đánh cắp hoặc thất lạc vào một quốc gia thù địch nào đó. “Nhật Bản muốn F-22, nhưng Quốc hội Mỹ nói không. Từ đó, chúng tôi nhận ra rằng việc tự phát triển máy bay tàng hình nội địa là rất quan trọng” - Yoshioka nói.

Nhu cầu về máy bay tàng hình của Nhật Bản tăng lên còn vì cả Trung Quốc và Nga đều có những tiến bộ trong việc hoàn thiện công nghệ máy bay tàng hình. Trung Quốc rõ ràng đã khiến các chuyên gia rất ngạc nhiên khi cho chiếc Thành Đô J-20 bay thử hồi  1 năm nay. Chiếc J-20 có nhiều đặc điểm khá giống với chiếc F-22 và buộc giới hoạch định chính sách quân sự của Mỹ và Nhật Bản phải quan ngại bởi sự phát triển của nó nhanh hơn so với các dự báo. Dù J-20 còn nhiều năm nữa mới có thể đi vào chiến đấu nhưng một khi nó xuất hiện, khả năng phòng không của Trung Quốc chắc chắn sẽ được cải thiện.

Trong khi đó, chiếc chiến đấu cơ mới PAK-FA T-50 của Nga đã cất cánh hồi năm ngoái và đang tiếp tục được hoàn thiện. Chiếc T-50 sẽ tăng sức mạnh cho Nga và đẩy Nhật Bản vào thế khó khăn hơn, trong các cuộc tranh chấp lãnh thổ giữa đôi bên. Về phần mình, không lực Nhật Bản đang trở nên già cỗi, với lực lượng toàn những chiếc F-4EJ và F-15 “cổ lỗ”.

Cuối cùng là yếu tố tài chính mà Nhật Bản sẽ thu được từ việc phát triển máy bay nội địa. Trong bản đánh giá dự án phát triển ATD-X, Bộ Quốc phòng Nhật Bản dự tính tác động kinh tế từ việc nghiên cứu, phát triển, sản xuất máy bay tàng hình nội địa sẽ lên tới 8.300 tỉ yen (101 tỉ USD) và tạo ra khoảng 240.000 việc làm cho người lao động trong nước.