Dembele hiện có phải là cầu thủ hay nhất thế giới?

Với phong độ đỉnh cao hiện tại ở PSG, Ousmane Dembele đã được cây bút thể thao Ryan O'Hanlon trên ESPNFC đánh giá là cầu thủ bóng đá xuất sắc nhất thế giới.

9 năm trước, Dembele mới 18 tuổi và chơi cho Rennes nhưng đã tung hoành ở Ligue 1. Đó là mùa giải chuyên nghiệp đầu tiên của anh, và anh đang trên đường ghi 12 bàn, kiến tạo thêm 5 bàn nữa chỉ trong chưa đầy 2 nghìn phút thi đấu.

Cầu thủ đá 2 chân như 1

Gần 1 thập kỷ sau, khi khoác áo đội bóng thứ tư trong sự nghiệp và trải qua tổng cộng 220 triệu euro phí chuyển nhượng, Dembele bước lên chấm phạt đền trong trận đấu với Liverpool tại Anfield. Lúc đầu, có vẻ như anh sẽ dùng chân trái, nhưng bất ngờ đổi chân, tung cú dứt điểm vào góc cao bằng chân phải.

Chỉ vài phút sau, PSG trở thành đội đầu tiên loại Liverpool khỏi Champions League sau khi thua lượt đi trên sân nhà. Và điều đó xảy ra phần lớn nhờ vào việc Dembele cuối cùng đã hiện thực hóa tiềm năng của cậu thiếu niên 2 chân như 1, người đã làm nước Pháp chao đảo cách đây 9 mùa giải.

Một năm sau khi làm chao đảo Ligue 1, Dembele được Borussia Dortmund chiêu mộ với giá 35 triệu euro.

Mùa 2016-17 tại Dortmund, Dembele vẫn giữ nguyên hiệu suất như ở Rennes. Nếu ở Pháp, anh trung bình ghi 0,76 bàn thắng và kiến tạo (không tính phạt đền) mỗi 90 phút, thì tại Đức, con số đó là 0,75. Nhưng không chỉ là số bàn thắng và kiến tạo.

Khi không ai – kể cả chính bản thân anh – biết chân nào là chân thuận, thì hậu vệ đối phương rất khó để ngăn cản. Ngay cả Arjen Robben, người mà ai cũng biết sẽ cắt vào trong từ cánh phải để sút, vẫn khiến hậu vệ khổ sở. Dembele thì có thể rê bóng và tấn công ở mọi góc độ.

Tại Rennes, Dembele thực hiện trung bình hơn 5 pha qua người thành công mỗi 90 phút – nhiều nhất trong số các cầu thủ thi đấu ít nhất 1.200 phút ở 5 giải đấu hàng đầu châu Âu mùa 2015-16. Khi đó, chỉ có 4 cầu thủ đạt ít nhất 3,5 pha qua người mỗi 90 phút và có tỷ lệ ghi bàn + kiến tạo từ 0,75 trở lên: Neymar, Lionel Messi, Riyad Mahrez (trong mùa giải Leicester vô địch) và Ousmane Dembele.

Sang Dortmund, dù số lần rê bóng thành công giảm nhẹ – điều bình thường khi cầu thủ trưởng thành – nhưng anh vẫn đạt 4,5 pha qua người mỗi 90 phút.

Ở cấp độ châu Âu, chỉ có 3 cầu thủ đạt trung bình ít nhất 4 pha qua người và 4 đường chuyền vào vòng cấm mỗi 90 phút: Messi, Neymar và Dembele ở tuổi 19.

Sự tiến hóa giúp Dembele giỏi nhất thế giới

Hè 2017, PSG phá kỷ lục chuyển nhượng thế giới khi trả 222 triệu euro để mua Neymar. Để thay thế cầu thủ người Brazil, Barcelona đã chi 135 triệu euro để đưa Dembele về Camp Nou.

Vào thời điểm đó, thế giới bóng đá chỉ có ít cầu thủ hội tụ đủ ba yếu tố: Rê bóng đẳng cấp thế giới, chuyền bóng đẳng cấp thế giới, và tạo ra cơ hội ghi bàn ở đẳng cấp thế giới. Dembele chưa đạt tới đẳng cấp của Messi và Neymar về số bàn thắng, nhưng những gì anh đã làm trong 2 mùa giải liên tiếp ở 2 giải đấu khác nhau khiến anh trở thành một tài năng hiếm có.

Nhưng sự nghiệp của Dembele tại Barcelona đã không diễn ra như kỳ vọng. Lý do rất đơn giản: Anh hiếm khi thi đấu. Một phần là do chấn thương, một phần là do anh không có sự ám ảnh với việc chăm sóc cơ thể như những siêu sao hàng đầu. Kết quả là, dù là bản hợp đồng đắt thứ tư trong lịch sử, Dembele chỉ chơi 44% số phút có thể trong 6 mùa giải tại Barca.

Từ 2017-2023, anh chỉ ghi trung bình 0,69 bàn thắng + kiến tạo mỗi 90 phút, thấp hơn Neymar (0,85) và cách xa Messi.

Thật trớ trêu, cuối cùng Dembele lại thay thế Neymar thêm một lần nữa. Hè 2023, Neymar rời PSG để chuyển sang Saudi Arabia trước khi trở lại Santos. Trong khi đó, Barcelona – do gặp khó khăn tài chính – để Dembele gia nhập PSG với giá 50 triệu euro.

Mùa trước, Dembele thi đấu không quá ấn tượng: Anh có nhiều pha đưa bóng lên phía trước nhưng không có nhiều bàn thắng hay kiến tạo. Anh ghi 3 bàn, kiến tạo 8 lần tại Ligue 1 (1.500 phút thi đấu) và ghi thêm 2 bàn, 1 kiến tạo ở Champions League (950 phút).

Nhưng rồi 2 điều đã thay đổi tất cả. Đầu tiên, Kylian Mbappé rời PSG để gia nhập Real Madrid. Điều thứ hai là HLV Luis Enrique đã chuyển Dembele thành tiền đạo cắm. Hệ quả là Dembele đang có phong độ bùng nổ trong năm 2025, ghi 18 bàn không tính phạt đền tại Ligue 1 và Champions League – vượt xa mọi cầu thủ khác ở châu Âu. Điều đáng kinh ngạc là anh vẫn duy trì tất cả phẩm chất kỹ thuật vốn có: Chuyền bóng, rê bóng và di chuyển linh hoạt.

Dembele đã thực hiện 43 đường chuyền vào vòng cấm (Top 7 châu Âu), nhưng không ai trong nhóm này có hơn 7 bàn. Anh cũng có 30 pha rê bóng qua người (Top 8). Không chỉ là một "số 9 ảo" thông thường, Dembele vừa hỗ trợ lối chơi, vừa tự xâm nhập vòng cấm để ghi bàn.

Dembele còn là 1 trong 5 cầu thủ có hơn 100 lần chạm bóng trong vòng cấm đối phương. Anh góp mặt trong Top 10 về rê bóng qua người, chuyền bóng vào vòng cấm và khai thác không gian – đồng thời là cầu thủ ghi bàn nhiều nhất.

Điều này càng ấn tượng khi PSG là 1 trong 2 đội (cùng Barcelona) duy trì pressing mạnh mẽ suốt trận. Trong 2 lượt đấu với Liverpool, PSG ép đối thủ chuyền bóng kém chính xác nhất mùa giải. Dembele đóng vai trò quan trọng với 52 pha gây áp lực ở Anfield – cao hơn 10 lần so với cầu thủ khác.

So sánh với Mohamed Salah, cầu thủ người Ai Cập chỉ thực hiện 14 pha pressing trong trận đó. Salah hay Mbappe có thể rê bóng và kiến tạo tốt, nhưng không ai sánh bằng Dembele trong khả năng pressing và phòng ngự từ xa.

Rất ít cầu thủ có mùa giải nào xuất sắc hơn mùa giải hiện tại của Salah. Và đó là tiêu chí để đánh giá. Ít nhất trong hơn 2 tháng của năm 2025, phiên bản Dembele sung mãn và hoàn toàn tự do này chính là cầu thủ xuất sắc nhất hành tinh.

Sơn Tùng