Đà Tửu ấp ủ giấc mơ đồ uống truyền thống Việt

(Thethaovanhoa.vn) - Được ví như dòng sữa ngọt ngào ấm nóng được tạo ra từ nếp lên men thảo mộc, Nếp đục là thức uống truyền thống trải qua bao đời nơi xứ Quảng. Ngọt lành bổ dưỡng là thế, nhưng nếp đục lại chưa có được một vị thế xứng đáng. Với mong muốn biến Nếp đục trở thành đại diện của tinh hoa văn hóa quê hương Quảng Nam, anh Lê Nguyễn Quốc Việt đã dày công tìm hiểu và khôi phục lại phương thức nấu Nếp đục truyền thống này.

Giấc mơ bắt đầu từ mưa nắng quê hương

“Đất Quảng Nam chưa mưa đà thấm

Rượu hồng đào chưa nhắm đà say”

Nhắc đến các sản vật xứ Quảng Nam, nhiều người nhớ ngay đến Mỳ Quảng, Cao Lầu, Bánh tráng… hay thức uống đã đi vào ca dao xưa: Rượu hồng đào. Tuy nhiên vùng đất này còn có một thứ thức uống lên men thuần Việt, được truyền lại từ bao đời… là kết tinh từ những tinh hoa cổ xưa nhất, là một đại diện âm thầm của sự giao thoa lịch sử, văn hóa Đại Việt - Chăm pa qua bao thế kỷ với tên gọi dân dã: Nếp đục.

Sinh ra và lớn lên ở vùng đất Quảng Nam, từ lúc nhỏ anh Lê Nguyễn Quốc Việt đã nhìn thấy, quan sát và hiểu được phần nào cách sử dụng men lá thảo mộc, nếp đắng đặc trưng để tạo ra những loại thức uống truyền thống từ các bậc ông cha mình.

Sau này, trong quá trình công tác, đi nhiều nơi, tiếp xúc với nhiều người, được tham gia những bữa tiệc sang trọng, thưởng thức rất nhiều những thức uống ngoại nhập đắt tiền... anh Việt không khỏi chạnh lòng. Anh Việt vô cùng trăn trở, nước ta, có lịch sử nghìn đời, với nền văn hóa lúa nước cùng sản vật trên rừng dưới biển vô cùng phong phú đa dạng, quý hiếm, có giá trị về dinh dưỡng, tính năng dược liệu cao, tốt cho sức khỏe được thiên nhiên ban tặng cho vùng nhiệt đới mà những vùng đất khác không dễ có được. Tuy nhiên đến nay, dường như chưa có một thương hiệu đồ uống truyền thống nào thành danh, xứng đáng gọi tên thương hiệu đạt chuẩn để bạn bè có thể biếu tặng nhau, để xuất hiện trong những buổi tiệc trang trọng, để du khách tự tin chọn lựa mang về nước họ làm quà biếu tặng sau khi rời Việt Nam.

Nhiều năm trăn trở, nhiều năm quan sát, yêu văn hóa Việt, và cất công nghiên cứu về cách thức làm những thứ đồ uống truyền thống của ông cha, anh Việt đã quyết định chọn một con đường vô cùng khó khăn và đầy trách nhiệm là muốn mang lại cho người Việt dòng thức uống truyền thống, đảm bảo chất lượng, đảm bảo tốt cho sức khỏe để mọi người có thể tự tin chọn lựa sử dụng và tự hào giới thiệu cho bạn bè, người thân, đối tác cũng như du khách quốc tế đến Việt Nam.

Khôi phục công thức truyền thống, tạo sinh kế cho người nông dân

Năm 2013, anh Lê Nguyễn Quốc Việt chính thức xây dựng cơ sở sản xuất đầu tiên của mình với mức đầu tư không hề nhỏ vào hệ thống hạ tầng cùng hàng trăm chum sành không tráng men được đặt đúc riêng. Đến tháng 12/2018, Đà Tửu với những sản phẩm lần đầu tiên được giới thiệu đến người tiêu dùng tại Đà Nẵng, Quảng Nam, Hà Nội và các vùng miền cả nước. Bước đầu đã nhận được những phản hồi tích cực từ người dùng.

Sản phẩm gốc của Đà Tửu là rượu nếp. Rượu nếp lại đi lên từ gốc gạo nếp là tinh hoa của ẩm thực Việt, của văn hóa lúa nước trong khu vực. Dùng cái gốc nếp để tạo nên thứ đồ uống tốt cho sức khỏe và mang những giá trị văn hóa cao. Bên cạnh gốc nếp không thể thiếu men ủ truyền thống. Khi kết hợp đúng công thức cũng như thời gian ngâm ủ, cho men ăn tinh bột đủ ngày, đúng kỹ thuật sẽ mang đến sự hài hòa tuyệt vời chẳng khác gì như vôi và trầu trong văn hóa Việt. Thật may mắn khi Việt Nam là quê hương của rất nhiều những loại nếp quý và được thiên nhiên ban tặng cho nguồn dược liệu quý hiếm, đặc trưng của vùng nhiệt đới giúp tạo nên những hương vị thật đa dạng mà độc đáo.

Đến nay, anh Việt đã sử dụng nhiều loại dược liệu và sản xuất thành công các dòng sản phẩm của mình như, đinh lăng, lim xanh, sâm dây, sâm cau, nhàu… Để có những vùng nguyên liệu riêng đặc biệt tốt cho các sản phẩm của mình, anh Việt đã hợp tác với các nông hộ ở Tây Nguyên, đầu tư cho họ trồng, chăm sóc và đảm bảo đầu ra để người dân yên tâm trồng nên những cây đinh lăng chất lượng nhất theo yêu cầu. Đồng hành cùng người nông dân, giúp họ đảm bảo đời sống cũng là một cách giúp kiểm soát chất lượng sản phẩm đầu ra tốt nhất là một trong những phương châm làm việc của anh Việt.

Với riêng Nếp đục, thức uống lên men truyền thống dân dã nhưng lại vô cùng đỏng đảnh đã khiến anh Việt phải dồn nhiều tâm huyết và thơi gian nghiên cứu.

Đúng dịp tết Nhâm Dần này, anh đã chính thức thành công giới thiệu Nếp đục với thực khách mọi miền.

Tại Quảng Nam, với nhiều thế hệ, Nếp đục quen thuộc tựa như dòng sữa ngọt ngào ấm nóng của mẹ, thuần chất được làm nên chỉ từ nếp cái hoa vàng và men thảo mộc. Từ thời gian khó, những người phụ nữ trong gia đình luôn dành dụm phần nếp ngon nhất, hạt đều chằn chặn, mẩy tròn căng bóng, thơm nức, để cuối năm ủ chum nếp đục đặc biệt. Thứ men dùng là các loại thảo dược được thu hái vào ngày Đoan Ngọ 5/5 hàng năm, nhằm đúng giờ chính Ngọ, khi dược tính lên cao nhất, sau đó được phơi, xay kỹ lưỡng và phối trộn theo bí quyết riêng của mỗi nhà. Chum ủ cũng phải là loại sành không tráng men thuần chất giúp khử các chất độc hại, góp phần làm nên chất, vị và hương thơm đặc biệt cho Nếp đục.

Cách làm Nếp đục xứ Quảng, thoáng qua tưởng giống như cách làm rượu nếp quen thuộc ở nhiều miền quê trên khắp Việt Nam, nhưng lại không phải vậy. Nếp đục không đòi hỏi phải chưng cất, thêm nếm cầu kỳ nhưng để có được vị ngọt hoàn toàn tự nhiên, hương nếp nồng nàn , đủ vị chua ngọt, cay chát hài hòa mà vẫn giữ được nguồn men lành bổ dưỡng tốt cho sức khỏe thì đòi hỏi công phu và sự tinh tế riêng của người nấu.

Tại Quảng Nam, một trong những nơi còn giữ được cách làm nếp đục truyền thống, nguyên vẹn nhất là vùng đất Quế Sơn, đây cũng chính là que hương của anh Việt. Anh đã quyết định về quê, đầu tư cho bà con nơi đây sản xuất Nếp đục để có thể giới thiệu thức uống này ra thị trường.

Khát vọng “xuất khẩu” đồ uống lên men thuần Việt

Nếp đục vì chứa đựng nguồn men lành từ các thảo mộc quý, lại gần như không có nồng độ cồn nên từ xưa đến nay thường được dành để bồi bổ sức khỏe cho người yếu mệt và để chăm phụ nữ sau sinh, giúp gọi dòng sữa dồi dào về nuôi bé. Giá trị của dòng thức uống này đã được chính người dân nơi đây bảo chứng qua bao đời.

Với anh Lê Nguyễn Quốc Việt, mỗi vùng miền có những đặc trưng, bí quyết khác nhau để có thể tạo ra một món đồ uống lên men, riêng nếp đục xứ Quảng lại có bí quyết riêng, chất vị riêng mà chỉ nơi đây mới có. Bản thân anh muốn khôi phục, bảo tồn cái chất riêng ấy để tạo ra dòng nếp đục hiện đại. Và để giữ được nguyên cái dư vị ngọt ngào như thuở nào của bà của mẹ, thì những tiêu chí chọn lựa nguyên liệu đầu vào, từ nguồn nếp, loại men thảo mộc cho tới cách thức nấu xôi, ngâm ủ chum sành... đều được anh bảo tồn hoàn toàn theo công thức của người xưa. Đặc biệt hơn nữa, bởi Nếp đục có sự đỏng đảnh, khác lạ so với những dòng đồ uống lên men khác, nên anh Việt đã đặt thiết kế một dòng chum sành không tráng men dành riêng cho quá trình ngâm ủ. Bên cạnh nguyên liệu và kỹ thuật nấu thì chất lượng chum sành cao cấp cũng góp phần quan trọng để làm nên chất lành, vị ngon, hương nồng đặc biệt của Nếp đục Đà Tửu.

Với một triết lý riêng, kiên định gìn giữ những giá trị thuần chất người xưa để lại, Nếp đục Đà Tửu đặt ra cho mình nhiệm vụ khó khăn nhưng đầy tự hào là tiên phong làm sống dậy một thức uống lên men thuần Việt, hoàn toàn tự nhiên, tốt cho sức khỏe. Và điều quan trọng hơn, anh muốn giới thiệu những giá trị đó đến với bạn bè quốc tế.

“Tôi cho rằng muốn đi xa và bền thì chất lượng sản phẩm là yếu tố hàng đầu để lấy được niềm tin người tiêu dùng. Với hành trình của mình, tôi mong muốn trả lại giá trị đúng cho đồ uống truyền thống của Việt Nam, khôi phục niềm tin của khách hàng, và có thể tạo ra sản phẩm thương hiệu Việt của người Việt” là những tâm sự vô cùng tâm huyết của anh Lê Nguyễn Quốc Việt - chủ thương hiệu rượu Đà Tửu.

Giữa muôn vàn sự mỹ miều, hào nhoáng của những tên gọi thời đại, cái tên Nếp đục dân dã như là lời nhắc nhớ nguồn cội, tình quê, nghĩa nhà. Và cũng tên gọi này, anh Lê Nguyễn Quốc Việt cùng những người tâm huyết kỳ vọng sẽ biến Nếp đục trở thành một đại diện cho tinh hoa ẩm thực của người dân xứ Quảng. Để mỗi khi nhắc tới Quảng Nam, bên cạnh những những di sản văn hóa đặc sắc, những sản vật đặc trưng, người ta sẽ nhớ, mảnh đất này còn có một Nếp đục Đà Tửu đượm tình như người dân xứ Quảng.

PTTT