Cuộc đua "nảy lửa" trên băng ghế huấn luyện

(TT&VH Online) - 8 ngày nữa, cả thế giới hồi hộp hướng tới những trận cầu nóng bỏng trên đất Nam Phi (dù bên đó đang là mùa đông). 64 trận đấu, 64 cuộc chiến và cũng là 64 cuộc đối đầu của những nhà cầm quân đang được 32 quốc gia "chọn mặt gửi vàng". Từ trên băng ghế huấn luyện, những cuộc đấu trí và lực chắc chắn cũng khốc liệt không kém so với những cuộc thư hùng trên sân cỏ...

* HLV: Kiến trúc sư của những chiến thắng

Cá tính của Diego Maradona liệu có đưa Argentina vô địch? - Ảnh Getty

Từ thuở sơ khai của bóng đá, khi môn thể thao này vẫn còn là tự phát, thành công đến với mỗi một đội tuyển hay CLB vẫn chỉ chủ yếu dựa vào tiềm lực và sức mạnh vốn có. Qua nhiều giai đoạn phát triển, ngày nay bóng đá trở thành một môn khoa học mà mỗi trận đấu đều phụ thuộc vào khá nhiều vào tài thao lược của mỗi nhà cầm quân. Thông thường, kẻ yếu luôn lép vế so với kẻ mạnh nhưng nếu biết lượng được sức mình và có những sách lược đúng đắn, cơ hội để những chàng David quật ngã những Golliah khổng lồ không phải là không có. Chẳng thế mà tại Euro 1992, Đan Mạch với vai trò của của một kẻ đóng thế (thay Nam Tư) đã đăng quang một cách đầy ngoạn mục. Hy Lạp dù không được đánh giá cao tại Euro 2004 nhưng cứ lầm lũi vượt qua Hà Lan ,rồi chủ nhà Bồ Đào Nha để đứng trên đỉnh cao của châu Âu. Tại World Cup 2002, những câu chuyện tưởng như kì diệu vẫn xảy ra khi "tân binh" Senegal bất ngờ loại Pháp ngay ở vòng bảng hay "đàn em" Hàn Quốc (dù may mắn) đã bất ngờ đi tới tận bán kết.

Càng ngày, vai trò của các HLV ngày càng được nâng tầm giá trị và đóng một vai trò quyết định đến sự thành bại của mỗi một đội bóng. Điều này có thể lý giải vì sao hàng năm các CLB đều bỏ ra những khoản tiền khổng lồ (tới hàng chục triệu euro) để thuê một nhà cầm quân về dẫn dắt cho đội bóng của mình. Các Liên đoàn bóng đá của mỗi một ĐTQG cũng không tiếc tiền để mời những HLV tài ba và trao niềm tin ở mỗi giải đấu quan trọng (ví dụ điển hình nhất là trường hợp của Fabio Capello khi liên đoàn bóng đá Anh đã phải bỏ ra mỗi năm 8,8 triệu euro để thuyết phục nhà cầm quân người Italia dẫn dắt ĐT Anh). Khi đội bóng của mình thành công, HLV được tâng bốc và dành những lời ngợi khen, nhưng ngược lại với bất cứ một thất bại, bên cạnh sự chỉ trích và mổ xẻ  đến với họ sẽ là nguy cơ bị sa thải bất cứ lúc nào. Trong một phát biểu gần đây nhất, chính huyền thoại bóng đá Anh, Kevin Keagan đã cảnh báo Capello về viễn cảnh bị mất việc nếu như tuyển Anh thất bại ở World Cup 2010. Đây cũng sẽ là những lời cảnh báo chung cho những Del Bosque (Tây Ban Nha), Queiroz (Bồ Đào Nha), Carlos Dunga (Brazil) hay Diego Maradona (Argentina) nếu trên đất Nam Phi sắp tới đội tuyển của họ thất bại.

* "Cuộc chiến" trên băng ghế huấn luyện

Sự thành bại của các đội bóng có vai trò quyết định của HLV, chính vì thế, tại World Cup lần này sẽ là "cuộc chiến" khá thú vị giữa các chiến lược gia hàng đầu của bóng đá thế giới. Bóng đá hiện đại được phân định rạch ròi giữa hai trường phái tấn công và phòng ngự. Có những chiến thắng được xây đắp dựa trên nền tảng của lối chơi tấn công, song cũng có những thành công lại xuất phát từ chiến thuật phòng ngự phản công. Điểm mặt những "anh tài" ở VCK World Cup 2010 cũng có thể nhận thấy 32 nhà cầm quân đều nằm trong hai trường phái này. Điển hình như ở bóng đá tấn công, chúng ta thấy những đại diện tiêu biểu như Marwijk (Hà Lan), Del Bosque (Tây Ban Nha), Queiroz (Bồ Đào Nha) hay Diego Maradona (Argentina)... Bên trường phái đối lập, Capello (Anh), Lippi (Italia), Otto (Hy Lạp) hay Loew (Đức), thậm chí cả Dunga (Brazil),.... lại là những HLV luôn đề cao tính ổn định và ưa thích sự chắc chắc. Vì thế, tại World Cup lần này, cuộc đối đầu giữa những nhà cầm quân thuộc hai trường phái này sẽ hứa hẹn hấp dẫn và kịch tính.

Ở một phương diện khác, trong số 32 HLV dự World Cup 2010 luôn thể hiện rõ "cái tôi" trong những quyết định của mình. Với một người cá tính như Diego Maradona, ông sẵn sàng gạt bỏ những nhà vô địch châu Âu (Zanetti, Cambiasso) để chọn những cầu thủ mà theo ông cho là cần thiết với lối chơi của mình. Tương tự, Dunga cũng thẳng thừng loại những Pato hay Ronaldinho chỉ vì những ngôi sao này không phù hợp với chiến thuật của mình. Có không ít những cầu thủ tên tuổi đánh mất cơ hội dự World Cup vì những lý do như thế. Và để chứng minh cho những sự lựa chọn của mình là đúng đắn, những chiến lược gia sẽ buộc phải làm tất cả để đưa đội bóng của mình đến với những thành công.

Tài năng xen lẫn với cá tính, tuổi tác cộng hưởng cùng kinh nghiệm, cuộc chiến trên băng ghế huấn luyện tại World Cup 2010 chắc chắn sẽ có nhiều điều rất thú vị đáng để dõi theo đường đi của trái bóng Jabulani ở đất Nam Phi những ngày sắp tới.