Chinh phục World Expo 2010 bằng 5 vạn cây tre!

02/06/2010 11:10 GMT+7 | Văn hoá

(TT&VH) - Tại Hội chợ Triển lãm thế giới 2010 (World Expo 2010) đang diễn ra tại Thượng Hải (Trung Quốc) từ 1/5 đến 31/10, KTS Võ Trọng Nghĩa của Việt Nam đã làm mọi người “ngỡ ngàng” khi biến một nhà kho rộng khoảng hơn 1.000m2 thành một công trình kiến trúc tiêu biểu của Việt Nam. Chàng KTS trẻ tài ba này, người  từng đoạt Giải Nhì giải thưởng kiến trúc Quốc tế ở Mỹ cho các công trình bằng tre; HCV của Hội kiến trúc sư Châu Á… lại tiếp tục không kém cạnh bên cạnh những “người khổng lồ” muốn phô diễn sức mạnh tại World Expo 2010.

Biến nhà kho bằng sắt thành công trình độc đáo

KTS Võ Trọng Nghĩa cùng với những cộng sự của mình được Trung tâm Hội chợ triển lãm Việt Nam (Bộ VH-TT&DL) thuê thiết kế Pavilion Việt Nam (tạm dịch là Nhà triển lãm Việt Nam) với 2 mục tiêu là làm sao phải vừa ít tốn kém vừa gây ấn tượng bằng bản sắc riêng của mình tại World Expo 2010.


Bằng 5 vạn cây tre, KTS Võ Trọng Nghĩa đã biến một nhà kho bằng sắt thành công trình độc đáo
Là KTS nổi tiếng với các thiết kế bằng tre và tầm vông độc đáo, mang đậm tính giao hòa giữa con người và thiên nhiên và đoạt nhiều giải thưởng quốc tế với vật liệu tre nhưng chính anh đã rất “nản” và lúng túng khi tiếp nhận mặt bằng để thi công. “Mặt bằng mà BTC bàn giao cho tôi là một nhà kho bằng sắt rộng trên dưới 1.000m2. Khi nhìn thấy nó, tôi đã rất thất vọng!” – anh kể lại. Tuy nhiên, với kiến thức và tay nghề học được từ các kiến trúc sư nổi tiếng thế giới, anh đã cùng với cộng sự của mình làm nên một Nhà triển lãm Việt Nam (Vietnam Pavilion) mang đậm văn hóa tiêu biểu của Việt Nam ngay bên sông Hoàng Phố. Có một điều khá thú vị mà KTS Võ Trọng Nghĩa cho hay là Pavilion Việt Nam nằm giữa Pavilion Nhật Bản và Hàn Quốc. Nếu như 2 Pavilion của “hai người hàng xóm” được đầu tư tới 40 đến 60 triệu USD thì Vietnam Pavilion chỉ được đầu tư rất khiêm tốn. Như vậy, có thể nói, Võ Trọng Nghĩa đã đáp ứng được “đầu bài thứ nhất” của Bộ VH,TT&DL giao cho là ít tốn kém nhất!

Bên cạnh việc đó, anh cũng đã giải được bài toán thứ 2 mà Bộ đề ra là Vietnam Pavilion phải “ấn tượng bằng bản sắc riêng của mình” khi xuất sắc “kể lại bằng ngôn ngữ kiến trúc riêng biệt” mang chủ đề: “1.000 năm Thăng Long - Hà Nội”. Hơn thế, bằng ngôn ngữ kiến trúc riêng biệt này, công trình đã phù hợp với chủ đề chung của hội chợ triển lãm: Thành phố tốt hơn, cuộc sống tốt hơn, và giải quyết được 3 vấn đề chính mà BTC World Expo 2010 đưa ra cho các KTS: Làm sao để thành phố trở nên tốt đẹp hơn - hòa hợp hơn; Phương thức sinh sống của loài người như thế nào để thành phố trở nên tốt đẹp hơn - hòa hợp hơn; Thành phố có mô hình phát triển như thế nào để môi trường trái đất tốt đẹp hơn - hòa hợp hơn. Theo đó, ý tưởng chính được Võ Trọng Nghĩa đưa ra là bao phủ toàn bộ công trình bằng tre để làm biến mất nhà kho bằng thép (ngang 18m, dài 50m, cao 9m) với trên dưới khoảng 5 vạn cây tre do BTC cung cấp.


Sau khi được bọc tre, nhà kho biến thành Việt Nam Pavilion lộng lẫy bên sông Hoàng Phố
Anh lý giải: “Vật liệu tre được chọn với các lý do: Tre là vật liệu sinh thái; Tre là vật liệu truyền thống và hiện đại; Tre là nguyên liệu tái sử dụng. Ngoài ra, tre có thể thay thế các vật liệu không phù hợp với yêu cầu bảo vệ môi trường như thép, sắt, gỗ v.v. Tôi đã vượt qua được hai yêu cầu của BTC đưa ra, một là phải làm sao để chất liệu khó cháy nhất, thứ nữa là tất cả số lượng tre sử dụng cho công trình sẽ được tháo dỡ và tái sử dụng cho công trình phúc lợi khác sau 6 tháng sử dụng tại Hội chợ Triển lãm. Sau 2 tháng 10 ngày (từ tháng 9-2009 đến 20/4/2010) công trình đã hoàn thành mỹ mãn”.

Một thế giới thơ mộng trong Vietnam Pavilion

Kỷ lục World Expo 2010

World Expo 2010 kéo dài trong 6 tháng (từ tháng 5 đến hết tháng 9), trưng bày các sản phẩm văn hóa, công nghệ mới nhất trên thế giới. Đây là World Expo có số lượng quốc gia tham dự kỷ lục, với 189 sảnh đường của 189 quốc gia, và hàng chục công ty, tổ chức khác, được bài trí độc đáo, đẹp mắt. Đây cũng là hội chợ được đầu tư hoành tráng nhất, khoảng 4,2 tỷ USD, dự kiến sẽ thu hút khoảng 70 triệu lượt khách tham quan…
Vietnam Pavilion nằm ở khu A (gồm Trung Quốc, các tỉnh Trung Quốc và một số nước châu Á như Việt Nam, Lào, Nhật Bản, Hàn Quốc, Kazakhstan, Pakistan, Ả Rập Saudi v.v..)  trong Vườn Triển lãm Thế giới do KTS Võ Trọng Nghĩa cùng cộng sự thiết kế có hình dáng bên ngoài là hình vuông. Kết cấu bên trong, các cột tre và vòm tre tạo các bước chuyển tiếp giữa nhiều không gian trưng bày khác nhau. Tường bên ngoài nhà triển lãm giống như một con sông, vật liệu tre được xếp theo hình sóng biển nhằm giảm bớt sức nóng của mặt trời. Tre cũng là vật liệu chủ đạo để thiết kế nội thất: bàn, ghế, giá, tủ trưng bày, mành, rèm, đàn k’long pút, đàn t’rưng, sáo... đều là tre và gắn với tre.

Nhìn bề ngoài hay vào bên trong Nhà triển lãm Việt Nam, người xem luôn được đối diện với hình ảnh thiên nhiên trong lành, mát rượi và gần gũi khiến du khách cảm thấy như tách khỏi môi trường ồn ào náo nhiệt của đô thị, tận hưởng phong cảnh làng quê, chiêm ngưỡng phong cảnh non xanh nước biếc rất thơ mộng của Việt Nam.  

Trở về từ sự kiện hoành tráng nhất nhì hành tinh này, Võ Trọng Nghĩa tâm sự: “Mình có quyền tự hào với Việt Nam Pavilion vì World Expo 2010 không phải là hội chợ thương mại mà là triển lãm về văn hóa, văn minh. Với tất cả những gì thuộc về văn hóa, văn minh đặc trưng nhất của Việt Nam được tương tác với nhau trong ngôi nhà này, du khách sẽ có dịp tìm hiểu về lịch sử, văn hóa của đất nước Việt Nam trong quá khứ cũng như sự phát triển đô thị song hành với ý thức bảo vệ môi trường ở hiện tại và tương lai…”.

Đoạt nhiều giải thưởng nhờ “tre, nứa, lá”

Sinh năm 1976 tại Lệ Thủy (Quảng Bình). Năm 1994 học tại Trường đại học Kiến trúc Hà Nội. Năm 1996 du học tại Nhật Bản theo học bổng của Chính phủ. Năm 2002 tốt nghiệp Học viện Kỹ thuật  Nagoya. Năm 2004 tốt nghiệp thạc sĩ Trường đại học Tổng hợp Tokyo.

Năm 2002, anh đoạt Giải thưởng luận án tốt nghiệp xuât sắc Khoa kiến trúc Đại học Công nghiệp Nagoya; Giải thưởng Hội kiến trúc sư Nhât Bản vùng Toukai dành cho đồ án tốt nghiệp sinh viên. Trong năm 2007, anh đã đoạt Giải Nhì giải thưởng Kiến trúc Quốc gia của Hội KTS Việt Nam; Giải Nhì giải thưởng kiến trúc Quốc tế ở Mỹ cho các công trình bằng tre; HCV của Hội kiến trúc sư Châu Á. Năm 2008 anh lại đoạt Giải thưởng Kiến trúc quốc tế IAA; Giải Nhì Giải thưởng Kiến trúc Quốc gia 2008 (cho Bar Gió và Nước). Đến năm 2009, anh tiếp tục đoạt Giải Bạc Giải thưởng Holcim toàn cầu năm 2009; Giải IAA (International Architecture Award) cho công trình wNw Bar (Bình Dương); Giải IAA (International Architecture Award) cho công trình Trung tâm văn hóa Cafe Trung Nguyên (Hà Nội); Đề cử giải thưởng WAF (World Architecture Festival) cho công trình wNw Bar (Bình Dương).

Huy Thông

Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm