Chiến tranh, hòa bình và hôn nhân

21/11/2010 11:19 GMT+7 | Văn hoá

(TT&VH) - Hôm qua (20/11) là tròn 100 năm đại thi hào Nga Lev Tolstoi từ giã cõi đời. Một thế kỷ đã trôi qua nhưng ông vẫn là một trong những nhà văn, nhà tư tưởng được ca ngợi, được tôn kính và nổi tiếng nhất thế giới.


Lev Tolstoi

1. “Đơn giản là vì các tác phẩm của ông đã trụ vững qua thời gian” -  Donna Tussing Orwin, giáo sư Văn học Slavo tại trường ĐHTH  Toronto khẳng định - “Từ thế hệ này qua thế hệ khác, độc giả vẫn đọc các tác phẩm của ông và nhiều nhà văn đã lấy Tolstoi làm nguồn cảm hứng cho họ. Tolstoi tìm ra những cách mới để mô tả trải nghiệm nội tâm của các cá nhân để qua đó người đọc vừa thấy họ trong tác phẩm của ông lại vừa học được nhiều điều mà họ chưa từng biết trước đó”.

Amy Mandelker, người viết lời giới thiệu cho tiểu thuyết Chiến tranh và Hòa bình mới được trường ĐHTH Oxford tái bản, nhận định: “Giống như Shakespeare, ông là nhà văn của mọi thời đại. Tolstoi là nhân vật xuất chúng về chủ nghĩa hòa bình và sự kháng cự chính trị không bạo lực. Ông vẫn được xem là nhà văn vĩ đại nhất”.

Không chỉ có tác phẩm của Tolstoi trải rộng khắp toàn cầu mà các hậu duệ của ông cũng đang hiện diện trên khắp thế giới. Tolstoy và vợ là bà Sofia có 13 người con (5 trong số đó đã chết trẻ) trong cuộc hôn nhân dài nhưng đầy giông bão của họ. Nhiều thành viên trong gia đình lớn của ông đã rời khỏi nước Nga. 100 năm sau khi nhà văn qua đời, cộng đồng Tolstoi – giờ hiện có hơn 300 người – đã được nhân rộng ra và có nhiều gia đình sống ở Pháp, Italia, Thụy Điển, nhiều hậu duệ sống ở Uruguay, Brazil và Mỹ.

“Đối với ông, gia đình là yếu tố cơ bản mang lại sức sống, sự văn minh, hạnh phúc và trách nhiệm”, Orwin nói. Tác phẩm của Tolstoi thường nêu bật các triều đại gia đình mạnh mẽ, như cuốn Chiến tranh và Hòa bình, trong đó có những nhân vật được viết dựa theo các mối quan hệ riêng của Tolstoi (ví dụ Công chúa Mary và Nicholas Rostov được lấy khuôn mẫu từ cha mẹ ông). Orwin còn nói thêm: “Tolstoi sẽ không thể viết được cuốn Anna Karenina nếu không có trải nghiệm gia đình mình. Khi Tolstoi mô tả chuyến thăm bí mật cậu con trai Seryozha của Anna, tức là ông vẽ lên những quan sát cá nhân của mình về tình yêu giữa người mẹ và con ở Yasnaya Polyana quê hương ông”.

Rosamund Bartlett, tác giả cuốn tiểu sử mới Tolstoy: A Russian Life, cho biết: “Trong những năm đầu đời, gia đình là tất cả đối với Tolstoi, mặc dù trong những năm sau này ông rời xa gia đình nhưng trong tiểu thuyết của mình ông luôn tìm cách tái tạo thiên đường đã mất từ thời thơ ấu, đó là một trong những lý do tại sao di sản gia đình ông ở Yasnaya Polyana lại quan trọng đến vậy”.

2. Bá tước Lev Tolstoi sinh ngày 28/8/1828 trong một gia đình quý tộc ở Yasnaya Polyana. Ông là con út trong 4 anh chị em. Mẹ ông qua đời khi nhà văn mới 2 tuổi và 7 năm sau thì cha ông cũng từ giã dương gian. Năm 1844, Tolstoi bắt đầu học Luật và ngôn ngữ phương Đông tại trường ĐHTH Kazan nhưng sau đó bỏ họ. Năm 1851, Tolstoi gia nhập quân đội và sau này tham gia cuộc chiến Crimea (1854-1856). Tiểu thuyết đầu tay của ông -  Childhood - được phát hành năm sau đó. Năm 1860, người anh trai Nikolay của ông qua đời và sự mất mát đó đã tác động sâu tới nhà văn. Năm 1862, Tolstoi hỏi cưới Sofia Behrs, cô con gái út của một gia đình phong lưu, người trẻ hơn ông 16 tuổi. Tolstoi hoàn thành cuốn tiểu thuyết Chiến tranh và Hòa bình vào năm 1869 và cuốn Anna Karenina năm 1877.

Ở tuổi 50, Tolstoi trải qua một cuộc khủng hoảng tinh thần, ông trở nên sùng đạo nhưng lại bác bỏ uy quyền của giáo hội, từ bỏ sự giàu sang phú quý và trở thành người ủng hộ chủ nghĩa hòa bình. Điều này đã tạo nên sự xung đột trong hôn nhân và gia đình khi vợ nhà văn phản đối nhiều quan điểm của ông. Sức khỏe của Tolstoi bắt đầu sút kém vào năm 1901 và trong một cuộc hành trình hồi tháng 11/1910, ông bị ốm nặng. Nhà văn qua đời ngày 20/11 tại một nhà ga xe lửa hẻo lánh Astapovo. Ông được chôn trong một ngôi mộ đơn giản trong khu rừng ở Yasnaya Polyana.

     VIỆT LÂM

Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm