Nhạc sĩ Diệp Chí Huy: Trưng bày 'sự chấn động về mỹ học' của Picasso

TT&VH có cuộc trò chuyện với nhạc nhạc Diệp Chí Huy nhân sự kiện này.

* Vì sao anh muốn giới thiệu mặt nạ châu Phi với công chúng Việt?

- Tôi có 10 năm làm việc tại châu Phi. Mỗi lần về Việt Nam, tôi đều tìm các vật phẩm bản địa để tặng bạn bè. Món quà mà mọi người rất thích chính là mặt nạ châu Phi. Những chiếc mặt nạ bằng gỗ hoặc kết hợp gỗ và kim loại được làm độc bản bằng tay, không cái nào giống cái nào đã khiến tôi lập phòng trưng bày thường trực này.

* Ngoài yếu tố “hàng độc”, thì những chiếc mặt nạ này còn có ý nghĩa gì khác?

- Danh họa Picasso là  một trong những người đầu tiên sưu tập các tác phẩm nghệ thuật của châu Phi, khi nhìn thấy những chiếc mặt nạ lần đầu tiên, ông nói rằng nó đã tạo cho ông một chấn động về mỹ học và là khởi nguồn khám phá giúp ông nhận ra ý nghĩa chính xác của hội họa; cách đào thoát ra khỏi những ảo ảnh bóng bẩy, cũng như tìm lại được những nhiễu động nguyên sơ trong sáng tạo của chính ông.

Nhạc sĩ Diệp Chí Huy và mặt nạ châu Phi

Picasso là một trong những số ít người khi đó đã nhìn thấy nghệ thuật trong những “sản phẩm” được mang về từ châu Phi, ngược lại đám đông thời bấy giờ chỉ xem chúng là sự lạ lùng hay vật quý hiếm mà những người trưng bày đã mang chúng đến châu Âu. Và từ đó nghệ thuật châu Phi đã gắn liền với sự sáng tạo của Picasso. Picasso luôn lập lại ý kiến của mình rằng: đây là nghệ thuật hàn lâm chứ không phải là sự hoang dã.

* Vậy còn trống djembe thì sao?

- Trống  là một trong  những nhạc cụ cổ xưa nhất do con người phát minh để ghi lại và thể hiện nhịp điệu. Djembe là một loại trống chơi bằng bàn tay (hand drum), vừa là một nhạc cụ vừa là một tác phẩm nghệ thuật về chạm trổ trên gỗ, mà không có chiếc trống nào giống nhau bởi các họa tiết không lặp lại theo mô-típ.

Djembe có khả năng tạo ra âm thanh bass tuyệt vời và vô cùng đa dạng nhịp điệu thích hợp cho nhiều thể loại âm nhạc, nhất là âm nhạc đại chúng đương đại. Có thể kiểm chứng trên YouTube ca khúc nổi tiếng I’m Your của Jason Mraz để thấy điều tuyệt vời của djembe mang lại niềm hứng khởi cho người nghe trên toàn thế giới. Jason Mraz chỉ dùng hai nhạc cụ là guitar và trống djembe để trình diễn ca khúc này và rất thành công.

Ở phương Tây, các họa sĩ thường chơi thân với các nhạc sĩ. Lần triển lãm mặt nạ châu Phi và trình diễn trống djembe này cũng thể hiện sự “chơi thân” đó.

Thanh Kiều (thực hiện)
Thể thao & Văn hóa