250 năm sinh của danh họa J.M.W.Turner: Những bức phong cảnh kịch tính

Năm 2025, các tổ chức nghệ thuật trên khắp nước Anh cùng nhau kỷ niệm 250 năm ngày sinh của J.M.W. Turner (1775 - 1851), người được coi là nghệ sĩ vĩ đại và có ảnh hưởng nhất của Anh. Trong số các cuộc triển lãm và sự kiện được lên kế hoạch, Turner: In Light And Shade tại Whitworth ở Manchester nổi bật như một cơ hội độc đáo để khám phá một khía cạnh ít được biết đến trong thiên tài của Turner.

Diễn ra từ ngày 7/2 đến ngày 2/11/2025, triển lãm này đi sâu vào cách tiếp cận sáng tạo của Turner đối với nghệ thuật phong cảnh thông qua các bản in và màu nước của ông, mang đến một góc nhìn mới về di sản lâu dài của ông.

Tôn vinh di sản của một bậc thầy

Triển lãm Turner: In Light And Shade nổi bật bằng cách tập trung vào Liber Studiorum (1807 - 1819) của Turner, một loạt các bản khắc phong cảnh được coi là dự án in ấn đầy tham vọng nhất của ông. Triển lãm giới thiệu tất cả 71 bản in đã xuất bản của Turner, điều chưa từng thấy trong hơn 1 thế kỷ.

Những tác phẩm này, được tạo ra trong thời kỳ đỉnh cao danh tiếng của ông, đóng vai trò là một "tuyên ngôn trực quan hấp dẫn bằng bản in", tiết lộ cách Turner tái hiện việc sử dụng màu sắc và hiệu ứng khí quyển trong hội họa thông qua đường nét, tông màu và không gian âm bản.

Triển lãm của Whitworth làm tăng cường giá trị của Liber Studiorum bằng cách ghép các bản in đầy gợi cảm của Turner với một tuyển chọn các tác phẩm màu nước từ bộ sưu tập của phòng trưng bày, cũng như các tác phẩm được mượn từ các bộ sưu tập công cộng và tư nhân khác. Sự kết hợp này cho phép khách tham quan khám phá di sản nghệ thuật của Turner và tầm quan trọng của các bản in của ông trong bối cảnh các tác phẩm lớn hơn của ông.

Imogen Holmes-Roe, giám tuyển của triển lãm, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc trưng bày những bản in này, nói rằng bộ sưu tập này "có khả năng là 1 trong những nỗ lực in ấn đầy tham vọng nhất của Turner", được tạo tác trong thời kỳ đỉnh cao của sự nghiệp nghệ thuật của ông.

Holmes-Roe cũng lưu ý rằng các tác phẩm được trưng bày như Turner hình dung ban đầu, làm nổi bật sự xuất sắc của ông với tư cách là một họa sĩ và một nhà in ấn.

Triển lãm còn có ý nghĩa đặc biệt vì nó là một phần của lễ kỷ niệm Turner 250 trên toàn quốc, góp phần vào một nỗ lực lớn hơn để tái khám phá và đánh giá cao những thành tựu nghệ thuật của Turner. Bằng cách trưng bày Liber Studiorum một cách trọn vẹn, triển lãm làm sáng tỏ những nỗ lực in ấn của Turner, vốn thường bị lu mờ bởi những bức tranh sơn dầu và màu nước nổi tiếng hơn của ông.

Việc ghép các bản in và màu nước mang đến cái nhìn sâu sắc về cách Turner chuyển đổi tầm nhìn nghệ thuật của mình qua các phương tiện khác nhau, tiết lộ các kỹ thuật sáng tạo của ông và sự hiểu biết sâu sắc về ánh sáng và bóng tối.

Triển lãm cũng giới thiệu một số bức tranh ít được biết đến của Turner, chẳng hạn như một bức tranh sơn dầu đã là một phần của bộ sưu tập Whitworth từ năm 1922 nhưng chỉ được công nhận là của Turner vào năm 2016.

Người nâng tầm tranh phong cảnh

Nghệ thuật phong cảnh của Turner được đặc trưng bởi việc sử dụng sáng tạo ánh sáng và bóng tối, khả năng nắm bắt các chuyển động của tự nhiên và góc nhìn độc đáo của ông về một thế giới đang thay đổi. Các tác phẩm của ông thường mô tả những cảnh kịch tính, phản ánh những thay đổi về môi trường và khí quyển do các hoạt động của con người gây ra, đặc biệt là trong cuộc cách mạng công nghiệp.

Turner được biết đến như một họa sĩ lãng mạn. Ông đã nâng cao tầm quan trọng của hội họa phong cảnh lên ngang bằng với hội họa lịch sử, vốn được coi là hình thức nghệ thuật thị giác cao nhất vào thời điểm đó. Những mô tả thử nghiệm của ông về cảnh hoàng hôn và những cơn bão kịch tính đã đi trước thời đại, mang những yếu tố của chủ nghĩa biểu hiện và trừu tượng, điều này càng đáng ngạc nhiên hơn khi chúng được tạo ra vào cuối thế kỷ 18 và đầu thế kỷ 19.

"Các bản in của Turner vượt xa những thành tựu kỹ thuật đơn thuần, chúng mang đến những hành trình cảm xúc sâu sắc" - bà Holmes-Roe nói. "Với mỗi bản khắc, Turner diễn giải lại phong cảnh - không chỉ là chủ đề mà còn là một hình thức biểu hiện, sử dụng in ấn để truyền tải tâm trạng, không khí và quy mô".

Bằng cách trưng bày Liber Studiorum và các tác phẩm trên giấy khác của Turner, triển lãm thách thức nhận thức của chúng ta về Turner và làm nổi bật đóng góp quan trọng của ông vào lịch sử in ấn. Khi chúng ta kỷ niệm 250 năm ngày sinh của Turner, triển lãm này đóng vai trò như một lời nhắc nhở kịp thời về di sản lâu dài của ông và ảnh hưởng sâu sắc của ông đối với thế giới nghệ thuật.

"Turner là 1 trong những nghệ sĩ vĩ đại nhất của đất nước này. Một nhà đổi mới đã tạo ra một số bức tranh nổi tiếng nhất của chúng ta, ông đã định hình lại nghệ thuật Anh" - Bộ trưởng Nghệ thuật Sir Chris Bryant đánh giá.

Turner từng được John Ruskin - một nhà phê bình nghệ thuật người Anh rất có ảnh hưởng thời ấy - công nhận là một thiên tài nghệ thuật, mô tả ông là người có khả năng "đo liệu tâm trạng của thiên nhiên một cách đầy rung cảm và chân thật".