(TT&VH Cuối tuần) - Trong lịch sử phim gangster, phim dựa theo những nhân vật có thật thường bị tranh cãi, và vấp phải những phản ứng dữ dội của người trong cuộc. Lý do câu chuyện và hình ảnh của họ hay bị thổi phồng hoặc hạ thấp một cách quá đáng. Nhưng Goodfellas (Chiến hữu) là bộ phim hiếm hoi không giống như vậy.
>> Để đọc những bài viết đặc sắc về điện ảnh trên TT&VH hãy bấm vào đây
Sự chờ đợi của cả cuộc đời
Nội dung phim là câu chuyện người thật việc thật, kể lại sự thăng trầm kéo dài ba thập kỷ của ba gã gangster: Henry Hill và 2 “chiến hữu”, Tommy DeSimone (trên phim được đổi thành Tommy DeVito), và Jimmy Burke (thành Jimmy Conway). Chuyện phim dựa theo cuốn sách Wiseguy của phóng viên Nicholas Pileggi chuyên viết về tội phạm ở New York.
Lúc ấy đạo diễn Martin Scorsese - “ông trùm” của thể loại phim gangster – đã thề sẽ không làm một bộ phim trộm cướp nào nữa, cho tới khi ông đọc một bài bình luận về cuốn Wiseguy. Bài bình luận này đã truyền cảm hứng cho ông tìm đọc, trong khi vẫn đang làm việc trên phim trường Color of Money năm 1986. Ông lập tức bị cuốn sách của Pileggi thu hút, và bị mê hoặc một lần nữa bởi lối sống giang hồ. Scorsese cho rằng, đây là cuốn sách khắc họa một cách chân thật nhất về giới gangster mà ông từng đọc.
Scorsese gọi điện cho Pileggi nói ý định muốn đưa Wiseguy lên phim, “Tôi đã đợi cuốn sách này trong cả đời mình”. Pileggi đáp lời: “Tôi cũng đợi cú điện thoại này trong cả đời mình”. Tên Wiseguy đã có một phim truyền hình và bộ phim hài Wise Guys (1986) của Brian De Palma sử dụng, nên Pileggi và Scorsese đổi tên bộ phim thành Goodfellas.
Scorsese mời Pileggi cộng tác viết kịch bản, đến bản thảo thứ 12 mới có được một kịch bản lý tưởng. Scorsese thuyết phục Pileggi rằng bộ phim sẽ không đi theo cấu trúc kể chuyện ABC truyền thống (Linear), mà ông muốn chinh phục câu chuyện gangster này theo kiểu đảo lộn các tuyến sự kiện (Non-linear). Scorsese áp dụng lối dẫn chuyện như cảnh mở màn của bộ phim kinh điển Jules and Jim (1962), đồng thời tất cả những thủ pháp cơ bản trong những bộ phim Làn Sóng Mới của Pháp ở thập niên 1960, sẽ được áp dụng cho Goodfellas.
Scorsese được tất cả với dàn diễn viên tài năng
Al Pacino được mời vào vai Jimmy Conway, nhưng ông từ chối do sợ bị “chết vai” gangster. Điều mỉa mai là cũng vào năm ấy Al Pacino lại đi nhận một vai gangster khác – vai Big Boy Caprice cổ quái trong phim Dick Tracy (1990) của Warren Beatty. Sau này Al Pacino thú nhận mình hối tiếc về quyết định này. Scorsese quay sang cầu cứu ông bạn thân Robert De Niro. Ngay khi Robert De Niro đồng ý vào vai Jimmy Conway, Scorsese đã có được số tiền cần thiết để làm bộ phim.
Nhân vật trung tâm Henry Hill từng được Scorsese cân nhắc cho Sean Penn. Nhưng De Niro sau khi xem xong bộ phim Something Wild của Jonathan Demme đã thuyết phục Scorsese nên chọn Ray Liotta – một cái tên ít ai biết. Scorsese xem thử và ngạc nhiên trước “năng lượng bùng nổ” của Ray Liotta. Trước đó, Liotta từng đọc cuốn sách của Pileggi và bị nó mê hoặc. Scorsese mời Liotta đến thử vai rất nhiều lần, và gần như ông đã chọn anh. Nhưng nhà sản xuất Irwin Winkler lại không đồng ý vì ông muốn một cái tên nổi tiếng. Liotta kể lại, “Tôi nghĩ họ thích mời Eddie Murphy hơn tôi”. Anh từ chối vai Harvey Dent trong Batman (1989) thể hiện sự khát khao để có được vai Henry Hill. Một đêm nọ, Liotta tìm cách tiếp cận Winkler trong một nhà hàng và xin ông chỉ một phút nói chuyện. Liotta khẩn khoản rằng anh sẽ đóng rất hay vai này. Ấn tượng trước sự kiên trì của Liotta, ngày hôm sau Winkler gọi điện đồng ý với Scorsese.
Vai Tommy DeVito, chiến hữu số 1 của Henry Hill, đã được giao thẳng cho Joe Pesci mà không cần thử vai. Đây là một sự phân vai táo bạo của Scorsese, bởi Pesci có ngoại hình thấp bé không giống với Tommy thật ngoài đời, gương mặt và phong cách của Pesci lại phù hợp với vai hài chứ không phải một gã máu lạnh tàn bạo, xem giết người như trò chơi. Nhưng Pesci đã nhập vai tuyệt vời đến mức sau này khi Henry Hill xem phim, hắn cũng phải công nhận, nếu không tính vẻ ngoại hình thì Joe Pesci khắc họa tính cách của Tommy DeVito chính xác đến 99%.
Để chuẩn bị cho các vai diễn của mình trong phim, Robert De Niro, Joe Pesci và Ray Liotta thảo luận thường xuyên với Pileggi. De Niro thường gọi điện cho Henry Hill một ngày vài lần để hỏi về chiến hữu Jimmy Conway cách đi đứng, cầm điếu thuốc… như thế nào. Còn Liotta lắng nghe các cuộn băng cassette của FBI, để có thể tập nói năng như Henry Hill thật ngoài đời.
Có trong tay dàn diễn viên ưng ý, Scorsese đã áp dụng phương pháp làm việc với diễn viên một cách mới lạ. Trong các buổi tập dượt, ông cho các diễn viên tự do diễn theo ý mình, rồi ghi hình để xem lại. Điều này đã làm nảy sinh kiểu diễn xuất ngẫu hứng và ứng tác rất thú vị giữa các diễn viên. Scorsese ghi nhận tất cả, chép lại những câu thoại ứng tác mà ông thích, sau đó điều chỉnh thành kịch bản chính thức. Ví dụ, cảnh Tommy kể một câu chuyện và Henry phản ứng với hắn – “Tao có gì buồn cười chứ?” – là kết quả của lần diễn tập ngẫu hứng giữa Joe Pesci và Ray Liotta, sau này đã trở thành cảnh được người xem thích thú nhất.
Bạo lực, dung tục… nhưng vẫn được xếp ở đỉnh cao
Scorsese muốn mô tả sự bạo lực của bộ phim một cách chân thật, “lạnh lùng, vô cảm và kinh hoàng, khiến khán giả phải ngỡ ngàng!”. Tuy nhiên, ông phải cắt bỏ mười frame hình quá máu me để bảo đảm cho phim được dán nhãn R. Kinh phí 25 triệu USD chỉ là kinh phí trung bình theo chuẩn Hollywood, nhưng Goodfellas là bộ phim tốn kém nhất của Scorsese đến thời điểm ấy. Đó cũng là lần đầu tiên ông bị hãng Warner Bros buộc phải cho xem trước bộ phim.
Hãng phim lúc đầu lo lắng do nhiều cảnh bạo lực và ngôn ngữ cực đoan thô tục. Câu chửi thề “f…”, được sử dụng đến 296 lần trong phim! Tính trung bình mỗi phút có đến 2,04 từ f...! Khoảng một nửa số này được phát ra từ miệng nhân vật Tommy của Joe Pesci. Sau này khi mẹ của ông xem bộ phim, bà bảo với con trai rằng bộ phim này rất hay, nhưng thắc mắc vì sao ông phải văng tục khiếp thế!
Trong buổi chiếu thử đầu tiên có 40 người bước ra trong mười phút đầu. Những buổi chiếu sau, bộ phim nhận được những phản ứng tồi tệ nhất. Scorsese bảo: “Bộ phim bị đánh giá quá thấp tới mức buồn cười”. Nhưng không hiểu sao, khi phát hành bộ phim lại không bị cắt bớt những cảnh bạo lực, và rất nhiều những lời thoại thô tục vẫn được giữ nguyên… Sau đó lại được giới phê bình khen ngợi nhiệt liệt! Điều này càng củng cố vị thế của Martin Scorsese như một nhà làm phim lỗi lạc nhất của nước Mỹ.
Goodfellas ra mắt thế giới tại LHP Venice năm 1990, tại đây Scorsese nhận giải Sư Tử Bạc đạo diễn xuất sắc nhất. Bộ phim được phát hành rộng rãi ở Bắc Mỹ vào ngày 21/09/1990 trong 1.070 rạp với doanh thu trong ngày cuối tuần đầu tiên là 6,3 triệu USD, và đạt tới con số 46,8 triệu USD ở thị trường nội địa.
Trong bài bình luận viết cho The New York Times, Vincent Canby viết: “Hơn bất kỳ bộ phim nào trước đó của Scorsese, Goodfellas đáng nhớ vì tính đồng bộ trong diễn xuất… Phim được phân vai rất hay từ vai chính đến vai nhỏ. Các thủ pháp làm phim cũng rất nổi bật, lối kể chuyện bao quát, cắt dựng nhanh, các khung hình tĩnh, nhiều chuyển đổi đột ngột về bối cảnh, và một trường đoạn dài dõi theo nhân vật rất độc đáo. Không hề có một chi tiết thừa!”
Năm 1990, Goodfellas đã được 6 đề cử Oscar, nhưng chỉ đoạt giải Nam diễn viên phụ cho Joe Pesci. Trong khi cả thế giới ai cũng đinh ninh là bộ phim sẽ đăng quang giải Phim hay nhất, thì danh dự này lại về tay Dance With Wolves (Khiêu vũ với bầy sói) – một thất bại không thể hiểu nổi! Bài phát biểu nhận giải Oscar của Joe Pesci là bài phát biểu ngắn thứ ba trong lịch sử giải Oscar. Pesci chỉ nói: “Đây là một vinh dự và một đặc ân, cảm ơn quý vị”. Sau này Pesci thú nhận rằng ông không nghĩ mình sẽ chiến thắng, nên chẳng chuẩn bị bài phát biểu!
Roger Ebert, một người bạn và là một fan của Martin Scorsese, vinh danh Goodfellas là “Bộ phim xã hội đen hay nhất từ trước tới nay”, và đưa nó vào danh sách những phim hay nhất thập niên 1990. Tạp chí Premiere xếp nhân vật Tommy DeVito của Joe Pesci vào hạng thứ 96 trong danh sách 100 Nhân vật điện ảnh hay nhất mọi thời đại, và gọi Tommy “… có lẽ là nhân vật khó cải tạo nhất từng được đưa vào điện ảnh!”.
Tháng 06/2008, Viện Phim Mỹ công bố danh sách “Ten Top Ten” - mười phim hay nhất trong mười thể loại phim Mỹ kinh điển - sau cuộc bình chọn của 1.500 người từ giới sáng tạo nghệ thuật. Goodfellas được công nhận là phim hay thứ hai trong thể loại phim gangster (sau The Godfather).
Nguyên mẫu Henry Hill vô cùng hài lòng với bộ phim. Ông phát biểu trong các bài phỏng vấn rằng, nhiều “trùm” gangster đã hỏi ông làm thế nào để những câu chuyện của họ cũng có thể được kể hay như bộ phim này. Rõ ràng đây là một lời khen tặng vô cùng giá trị, bộ phim đã làm thỏa mãn cả thế giới xã hội đen – điều mà rất nhiều phim gangster đã không làm được!.
Không ngoài dự đoán trước đó của công luận, Hà Trúc Linh - 21 tuổi, quê Phú Yên, đang theo học tại Đại học Tài chính Marketing, TP HCM - trở thành người đẹp kế nhiệm Hoa hậu Huỳnh Thanh Thuỷ tại cuộc thi Hoa hậu Việt Nam năm 2024.
Ủy viên phụ trách bảo vệ dữ liệu của Đức đã yêu cầu Apple và Google gỡ ứng dụng của công ty khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo Trung Quốc DeepSeek khỏi kho ứng dụng của họ tại nước này.
Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức khai mạc chuỗi sự kiện kỷ niệm 327 năm hình thành thành phố Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định - Thành phố Hồ Chí Minh (1698 - 2025) và kỷ niệm 49 năm Ngày Thành phố Sài Gòn - Gia Định chính thức vinh dự mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh (2/7/1976 - 2/7/2025).
CLB SHB Đà Nẵng đã hoàn tất hành trình "lội ngược dòng" ngoạn mục khi đánh bại Trường Tươi Bình Phước 2-0 ở trận play-off tranh suất dự V-League 2025/26. Một trận đấu mà dấu ấn không chỉ nằm ở những bàn thắng, thủ môn Bùi Tiến Dũng xuất sắc mà HLV Lê Đức Tuấn cũng đã phân tích mũi nhọn Công Phượng rất kỹ để hóa giải.
Ngày 27/6, tại Hà Nội, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam tổ chức Lễ trao quà tri ân Những người bạn yêu thích và tương tác nhiều nhất trên mạng xã hội Facebook (Fanpage của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam) và chủ nhân những video clip về Bảo tàng, được công chúng yêu thích nhất trên Tiktok.
Ông Huỳnh Văn Chương, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ Giáo dục và Đào tạo), Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia Kỳ thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông năm 2025 cho biết: Công tác coi thi đã diễn ra đúng kế hoạch, an toàn, nghiêm túc với tinh thần thân thiện, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho thí sinh.
Ngày 27/6, tại Hà Nội, Công ty Cổ phần Trung tâm Hội chợ Triển lãm Việt Nam, thành viên Tập đoàn Vingroup đã bàn giao mặt bằng Trung tâm Triển lãm Việt Nam với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Trong năm 2025, du lịch chăm sóc sức khỏe tiếp tục là xu hướng được nhiều du khách quốc tế lựa chọn, đặc biệt tại khu vực châu Á - nơi được xem là cái nôi của các phương pháp trị liệu cổ truyền.
Tối 27/6, tại thị xã Tịnh Biên, tỉnh An Giang, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh phối hợp với UBND thị xã tổ chức Lễ công bố Quyết định của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi danh “Nghệ thuật diễn tấu trống Chhay-Dăm của người Khmer” huyện Tri Tôn và thị xã Tịnh Biên, tỉnh An Giang vào danh mục Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia.
Sau 35 ngày làm việc, với tinh thần đổi mới, trách nhiệm và quyết tâm cao, trên cơ sở chuẩn bị khẩn trương, kỹ lưỡng và sắp xếp chương trình khoa học, hiệu quả, Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã hoàn thành toàn bộ nội dung chương trình đề ra.
Ngày 27/6, trang web của nhà đấu giá Julien cho biết vừa tiến hành bán đấu giá bộ sưu tập lớn nhất các trang phục và vật dụng của Công nương Diana ở Los Angeles (Mỹ).
Việc cản phá thành công quả 11m ở trận đấu tối 27/6 trên sân Thống Nhất giúp Bùi Tiến Dũng được ngợi ca hết lời khi cùng SHB Đà Nẵng hoàn thành mục tiêu trụ hạng. Công Phượng trở thành "tội đồ" của đội bóng miền Đông Nam Bộ và những ngày u ám vẫn chưa buông tha cựu tiền đạo HAGL.
Chiều 27/6, tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam, Phu nhân Tổng Bí thư Tô Lâm, Bà Ngô Phương Ly và Tổng Giám đốc UNESCO, bà Audrey Azoulay đã cùng tham dự Triển lãm tranh "Chúng tôi CÓ THỂ" với tư cách khách mời đặc biệt, nhân dịp chuyến thăm chính thức của bà Azoulay tới Việt Nam.
Nhân dịp kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Trung Quốc (1950–2025), nhằm góp phần thúc đẩy tình hữu nghị và sự hiểu biết lẫn nhau giữa nhân dân hai nước, đồng thời tăng cường trao đổi văn học, nghệ thuật giữa hai quốc gia, Công ty Cổ phần Văn hoá Chi (Chibooks) phối hợp với Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh, Hội Nhà văn Trung Quốc, Tổng Lãnh sự quán Trung Quốc tại TP. Hồ Chí Minh và Câu lạc bộ Đọc sách Văn học Trung Quốc tại Việt Nam tổ chức chương trình "Giao lưu văn học Việt – Trung lần thứ nhất: Đối thoại với nhà văn Đông Tây".
Nhân ngày gia đình Việt Nam, chương trình "Yêu thương - Gắn kết đong đầy" đã được tổ chức tại Hà Nội, mang đến một ngày trải nghiệm ý nghĩa cho cha mẹ và con cái, nơi yêu thương không chỉ được nói ra, mà còn được cảm nhận bằng tất cả trái tim.
Lịch thi đấu FIFA Club World Cup 2025 - Thethaovanhoa.vn cập nhật nhanh và chính xác nhất lịch thi đấu chi tiết FIFA Club World Cup 2025 (Giải vô địch thế giới các CLB 2025) ngày 28/6 và sáng 29/6.
'Họa Âm' là một triển lãm nghệ thuật đa chất liệu, nơi hội họa, điêu khắc và âm nhạc cùng nhau cất lên một bản hòa tấu văn hóa Việt đầy mới mẻ. Triển lãm diễn ra tại Éclectique - tổ hợp văn hóa - nghệ thuật dành cho những ý tưởng sáng tạo đương đại.