Bức tranh âm nhạc Việt Nam tính đến gần hết tháng 9 đã có những gam màu nổi bật: Phương Mỹ Chi vào Top 3 chung kết Sing! Asia; Tùng Dương được vinh danh International Special Awards tại Music Awards Japan 2025; Đức Phúc giành Quán quân Intervision 2025 ở Moskva.

Đây không chỉ là niềm tự hào cá nhân của nghệ sĩ, mà còn là tín hiệu cho thấy nhạc Việt có thể "cạnh tranh sòng phẳng" ở những sân khấu lớn.

Để thành quả không dừng ở khoảnh khắc, cần nhìn rõ vì sao đạt được, ý nghĩa là gì và chúng ta nên làm gì tiếp theo.

Thứ nhất, các kết quả này đều xuất phát từ nội lực nghề nghiệp. Phương Mỹ Chi chứng minh chất liệu dân ca, nếu được phối khí và trình diễn hiện đại, hoàn toàn có thể chinh phục khán giả châu Á đa dạng về thị hiếu. Hạng Ba Sing! Asia vì vậy không chỉ là một vị trí, mà là bằng chứng cho "đường đi" khả thi của âm nhạc truyền thống khi ra nước ngoài: giữ cái gốc, cập nhật cách làm.

Tùng Dương cho thấy con đường bền bỉ, thử nghiệm nghiêm túc có thể được quốc tế ghi nhận. Giải thưởng International Special Awards (thuộc Giải thưởng Âm nhạc Nhật Bản - Music Awards Japan) phản ánh cả tầm ảnh hưởng lẫn chiều sâu sáng tạo của Tùng Dương.

Đáng chú ý, Giải thưởng Đặc biệt Quốc tế (International Special Awards) là hạng mục được thiết lập thông qua sự hợp tác giữa CEIPA (Hiệp hội Xúc tiến Ngành Văn hóa & Giải trí do 5 thành phần tổ chức lớn trong ngành công nghiệp âm nhạc Nhật Bản – thành lập) và các tổ chức trao giải âm nhạc từ 6 quốc gia: Trung Quốc, Hàn Quốc, Thái Lan, Indonesia, Philippines và Việt Nam.

Tại Việt Nam, mở đầu cho sự hợp tác giữa Music Awards Japan với Ban tổ chức Giải Âm nhạc Cống hiến của báo Thể thao và Văn hoá/TTXVN là việc hai bên đã thống nhất vinh danh Tùng Dương ở hạng mục International Special Awards lần đầu tiên.

Điều đó cho thấy, sự kết nối giữa một giải thưởng trong nước với một giải thưởng quốc tế đã tạo nên một chiếc cầu rõ ràng: khi nghệ sĩ có uy tín ở Việt Nam, cơ hội được chú ý ở bên ngoài sẽ lớn hơn. Nói gọn lại, giải thưởng trong nước như Giải Âm nhạc Cống hiến - khi làm việc minh bạch, chuẩn mực - sẽ trở thành điểm tựa, bệ phóng để nghệ sĩ bước ra xa.

Với Đức Phúc, giọng ca Phù Đổng Thiên Vương khẳng định năng lực pop-vocal theo chuẩn quốc tế: kỹ thuật thanh nhạc, kiểm soát sân khấu và khả năng xây dựng cao trào phù hợp thị hiếu đại chúng. Danh hiệu Quán quân Intervision 2025 không chỉ là chiến thắng trong một cuộc thi, mà còn nâng "điểm tín nhiệm" của một nghệ sĩ Việt Nam khi tiếp cận festival, playlist hay hợp tác sản xuất ở nước ngoài. Nếu có kế hoạch hậu giải thưởng rõ ràng (phát hành đa ngữ, kết nối producer quốc tế, lịch diễn chọn lọc), hiệu ứng sẽ được kéo dài thay vì chóng vánh.

Nhìn tổng thể, ba thành tích bổ sung cho nhau. Pop-mainstream của Đức Phúc tạo độ phủ; dòng dân gian - đương đại của Phương Mỹ Chi đem lại bản sắc; hướng thể nghiệm - đương đại của Tùng Dương nâng tiêu chuẩn sáng tạo. Một hệ nhạc Việt vừa có tính thị trường, vừa có bản sắc và chiều sâu là nền tảng tốt để đi đường dài.

Từ đây, có ba nhóm giải pháp để nối dài thành quả: ở cấp nghệ sĩ và ê-kíp, cần xây lộ trình quốc tế hóa cụ thể (phát hành đa ngữ, chuẩn hóa hợp đồng và bản quyền, tiêu chuẩn biểu diễn), đồng thời triển khai truyền thông dài hơi dựa trên câu chuyện nghệ sĩ, tối ưu nền tảng streaming, kết nối curator/playlist và báo chí quốc tế, cùng với việc lựa chọn hợp tác tinh gọn nhưng chất lượng với producer, label, festival uy tín; ở cấp ngành và cơ quan quản lý, cần thiết lập cơ chế hỗ trợ lưu diễn, workshop, chương trình lưu trú nghệ sĩ, showcase theo mô hình đồng tài trợ minh bạch, song song với nâng cấp hạ tầng biểu diễn và đào tạo nhân lực hậu trường đạt chuẩn, và mở rộng hợp tác giữa giải thưởng trong nước và đối tác quốc tế để tạo thêm "đường ray" cho nghệ sĩ; ở cấp công chúng và truyền thông, nên khuyến khích tiêu dùng âm nhạc có trách nhiệm (mua vé, nghe nhạc trả phí) và nuôi dưỡng văn hóa phê bình lành mạnh để cùng nâng chuẩn thẩm mỹ và tạo môi trường ủng hộ sáng tạo.

Tựu chung, thành công của Phương Mỹ Chi, Tùng Dương và Đức Phúc cho thấy nhạc Việt có đủ nội lực để được ghi nhận ngoài biên giới. Mẫu số chung của họ là bản sắc rõ, kỹ thuật tốt, thái độ làm nghề nghiêm túc, và biết tận dụng những chiếc cầu hợp tác đúng lúc. Việc còn lại là chuyển hóa vinh danh thành cơ hội thực tế: từ mạng lưới hợp tác đến sân khấu biểu diễn, từ sản phẩm âm nhạc đến quyền lợi tác giả. Khi làm được điều đó, sự hiện diện của nhạc Việt trên bản đồ âm nhạc thế giới sẽ bền vững hơn, điềm tĩnh hơn và ngày càng quen thuộc với bạn bè quốc tế.