(Thethaovanhoa.vn) - GS người Mỹ Peter Zinoman so sánh tác gia Việt Nam với George Orwell, một tác gia tầm cỡ thế giới. “Theo tôi, Vũ Trọng Phụng không thua kém Orwell, họ có nhiều điểm tương đồng về viễn kiến thời cuộc và nghệ thuật viết” - ông nói với TT&VH.
Peter Zinoman, một học giả nước ngoài làm rể Việt Nam, về quê vợ giữa tháng 12 này để tham gia hội thảo về Việt Nam học ở Thái Nguyên, với tư cách đồng sáng lập và đồng tổng biên tập của tạp chí Việt Nam học bằng tiếng Anh tại Mỹ.
Sau đó, ông trở lại Hà Nội gặp gỡ báo chí để giới thiệu cuốn sách mới Vietnamese Colonial Republican: The Political Vision of Vũ Trọng Phụng (tạm dịch: Cộng hòa thuộc địa của người Việt: Viễn kiến chính trị của Vũ Trọng Phụng).
Sách viết về cuộc đời và sự nghiệp của tác giả Số đỏ - “nhà văn thú vị nhất Việt Nam” theo nhận định của Zinoman. Hôm 21/12, ông trò chuyện với TT&VH về niềm yêu thích đối với tác gia lớn của Việt Nam.
GS Peter Zinoman và bản dịch tiếng Anh tác phẩm 'Số đỏ'
Vũ Trọng Phụng không hề thua kém
“Vũ Trọng Phụng không thua George Orwell” - Zinoman đưa ra nhận định ngay khi được hỏi tại sao lại chọn nghiên cứu về Vũ Trọng Phụng. George Orwell (1903-1950, người Anh) là một tác gia vĩ đại của văn chương thế giới, tác phẩm của ông đã được phổ biến rộng nhờ thứ ngôn ngữ thông dụng nhất thế giới.
Trong khi đó, thiệt thòi của Vũ Trọng Phụng là “ông viết bằng tiếng Việt, thứ tiếng mà bên ngoài biên giới Việt Nam không nhiều người thông thạo” - Zinoman nói.
GS người Mỹ cho rằng, có nhiều căn cứ vững chắc để ông so sánh 2 tác gia này với nhau. Thứ nhất, George Orwell và Vũ Trọng Phụng đều bộc lộ quan điểm chống chủ nghĩa thực dân, chủ nghĩa phát xít qua văn chương.
“Nhưng điều đáng nể ở Vũ Trọng Phụng là” - Zinoman nói - “Orwell có được những quan điểm đó do ông sống ở nước Anh hùng mạnh và có thể đi đến tất cả các nước ông muốn để tìm hiểu thực tế, trong khi Vũ Trọng Phụng sống ở Việt Nam - một nước nhỏ, nghèo, chỉ có thể tiếp xúc thông tin qua “cánh cửa hẹp” là báo chí và văn chương Pháp, mà vẫn có được viễn kiến chính trị đúng đắn. Còn về phương diện nghệ thuật, Orwell và Vũ Trọng Phụng cũng là 2 nhà văn hiếm hoi thành công ở cả 2 thể loại: phóng sự và tiểu thuyết. Đó là điều hiếm ở cả Việt Nam và thế giới. Văn của cả hai cũng giống nhau ở chất hài hước, trào phúng”.
Bìa cuốn sách nghiên cứu tiếng Anh 'Viễn kiến chính trị của Vũ Trọng Phụng'
“Giới phê bình hiểu hơi hẹp về Vũ Trọng Phụng”
Zinoman nói: “Có thể không hoàn toàn đúng, nhưng tôi có cảm giác Vũ Trọng Phụng là một trong những nhà văn được phê bình nhiều nhất Việt Nam, qua số lượng các bài viết mà tôi đọc”. Ông cho rằng, thật dễ hiểu khi một tác giả hấp dẫn và gây tranh cãi như vậy khiến giới phê bình tốn nhiều giấy mực.
“Tôi nghĩ, lâu nay giới phê bình Việt Nam thường chỉ bàn đến Vũ Trọng Phụng ở khía cạnh tả chân và đả kích xã hội, mà không nhìn ra viễn kiến chính trị, nghệ thuật ở ông. Nhà văn rất quan tâm đến khoa học và khoa học xã hội, ông tìm hiểu về Freud từ rất sớm” - Zinoman nêu ý kiến.
“Chúng ta đều đồng ý rằng, nhiều vấn đề mà Vũ Trọng Phụng chỉ ra trong tác phẩm của ông, như Số đỏ, Giông tố, Làm đĩ, Cạm bẫy người… đến nay vẫn còn tính thời sự. Nếu chỉ phân tích Vũ Trọng Phụng ở khía cạnh phản ánh xã hội thì mới chỉ là cách hiểu hẹp về ông”.
Theo GS, việc văn chương Vũ Trọng Phụng chưa được dịch nhiều sang tiếng Anh để giới thiệu với độc giả quốc tế là một điều thiệt thòi cho nhà văn và nền văn chương Việt Nam.
Peter Zinoman sinh năm 1965, là GS về lịch sử và Đông Nam Á tại Đại học California, Berkeley (Mỹ). Ông là dịch giả cuốn Số đỏ với bản dịch tiếng Anh Dumb Luck: A Novel by Vũ Trọng Phụng. Dịch phẩm góp phần giới thiệu văn Vũ Trọng Phụng với giới nghiên cứu Mỹ.
Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn - Trưởng Ban chỉ đạo Hội chợ Mùa Thu 2025, Ban Tổ chức hội chợ sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổ chức phát động phong trào quyên góp ủng hộ đồng miền Trung và miền núi phía Bắc chịu ảnh hưởng của bão lụt trong suốt thời gian diễn ra Hội chợ Mùa Thu 2025 từ ngày 26/10- 4/11/2025.
Tin vui cho người hâm mộ bóng đá Phú Thọ cũng như fan bóng đá Việt Nam: thời gian tới, sân vận động Việt Trì (Phú Thọ) sẽ được nâng cấp, với sức chứa lên tới 35.000 chỗ ngồi theo tiêu chuẩn quốc tế.
Phan Văn Biểu đã chơi khá xuất sắc khi vào thay Bùi Tiến Dũng bị chấn thương. Nhưng chỉ một khoảnh khắc mất tập trung anh đã khiến Đà Nẵng phải trả giá đắt bằng trận thua ngược Thể Công Viettel 1-2.
Dữ liệu của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia cho thấy, bão số 12 vẫn duy trì cường độ, tuy nhiên bão liên tục đổi hướng, hướng về vùng biển phía Bắc đặc khu Hoàng Sa.
Tối 20/10, Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành văn bản số 8111/BNNMT-ĐĐ gửi Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố Hà Tĩnh, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Gia Lai về việc triển khai công tác đảm bảo an toàn hệ thống đê điều ứng phó bão số 12 và mưa lũ.
Ngày 20/10, Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có công điện số 21/CĐ-TL-ATĐ về việc bảo đảm an toàn công trình thủy lợi, đề phòng ngập lụt, úng do mưa lớn ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 12 và không khí lạnh kết hợp nhiễu động gió Đông ở các tỉnh, thành phố từ Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi.
SEA Games 33 sắp cận kề, song ban tổ chức chủ nhà Thái Lan vẫn chưa có bất kỳ cập nhật nào về chính sách kiểm tra giới tính cho các vận động viên tham dự.
Huấn luyện viên trưởng đội tuyển bóng đá nữ Thái Lan Nuengruethai Sathongwien khẳng định không chủ quan sau khi biết kết quả bốc thăm môn bóng đá nữ SEA Games 2025. Bà kỳ vọng trận giao hữu với Bangladesh sẽ giúp đội nhà nâng cao trình độ và chuẩn bị tốt nhất cho giải đấu sắp tới.
Chiều 20/10, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cho biết đã có văn bản số 4329/SGDĐT-GDTH ngày 20/10/2025 gửi UBND xã Bình Minh (Hà Nội) về việc tăng cường quản lý công tác tổ chức bữa ăn bán trú cho học sinh.
Tuần qua, top 10 Billboard 200 chỉ có duy nhất 1 album mới là No.1 "The Life of a Showgirl" (Cuộc đời của một nữ nghệ sĩ biểu diễn) của Taylor Swift. Điều này không khó hiểu: Các nghệ sĩ đều muốn né ngày phát hành của siêu sao này, bởi cạnh tranh với Taylor Swift là gần như bất khả.
Lần đầu tiên trên thế giới, một chương trình trình diễn áo dài và trang phục truyền thống Việt Nam diễn ra tại buổi hòa nhạc của nghệ sĩ opera nổi tiếng thế giới Miklósa Erika và Dàn nhạc Jazz Budapest tại Nhà hát Klauzál Gábor ở thủ đô Budapest.
Tiếp tục chương trình làm việc Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, chiều 20/10, Quốc hội nghe Báo cáo và Báo cáo thẩm tra về kết quả thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025.
Truyền thông Algeria nhận định thủ đô của Việt Nam sẽ trở thành tâm điểm của ngoại giao toàn cầu khi là nơi diễn ra Lễ ký Công ước Liên hợp quốc (LHQ) về phòng chống tội phạm mạng, hay còn được gọi là “Công ước Hà Nội” trong hai ngày 25 - 26/10 tới.