Cá tính riêng biệt của cặp song sinh trong 'Ảo ảnh'

01/12/2020 07:51 GMT+7 | Văn hoá

(Thethaovanhoa.vn) - Triển lãm Ảo ảnh đang song hành diễn ra tại Trung tâm Nghệ thuật Lê Bá Đảng và Trung tâm Nghệ thuật Điềm Phùng Thị (Huế), do Bảo tàng Mỹ thuật Huế tổ chức, kéo dài đến hết ngày 6/12/2020. Đây là dự án nghệ thuật mới nhất của cặp nghệ sĩ song sinh Lê Ngọc Thanh và Lê Đức Hải, gốc Quảng Bình, nhưng sống và làm việc ở thành phố Huế hơn 20 năm qua.

Triển lãm tranh lụa 'Ngày - đêm': 'Hơi thở mạnh' của tranh lụa đương đại

Triển lãm tranh lụa 'Ngày - đêm': 'Hơi thở mạnh' của tranh lụa đương đại

Sau thành công của triển lãm Ngày dịu dàng năm 2016 và những triển lãm chung của một số thành viên trong nhóm với các hoạt động mỹ thuật khác như Triển lãm tranh lụa và điêu khắc nhỏ năm 2018, triển lãm Thấp thoáng Đông Dương năm 2019, có thể nói, triển lãm tranh lụa Ngày - Đêm mang đến một dấu ấn đặc sắc, khẳng định lại vị trí của tranh lụa trong dòng chảy mỹ thuật đương đại Việt Nam.

Đây không phải là một dự án đơn độc, mà nằm trong chuỗi những trạm thực nghiệm nghệ thuật do cặp song sinh họ Lê (còn gọi là Le Brothers) đã thực hiện trong nhiều năm qua, xoay quanh các chủ đề lớn như bạo lực, lịch sử, sự kết nối.

Trở lại với sơn mài

Đến thời điểm này tên tuổi của 2 anh em song sinh họ Lê đã khá quen thuộc với giới hoạt động nghệ thuật đương đại trong và ngoài nước. Họ còn là một hiện tượng lạ trong nghệ thuật tạo hình Việt Nam, một cặp song sinh khác biệt, thường ký tên chung trên tác phẩm, nên có lẽ là cặp song sinh duy nhất trong làng nghệ thuật Việt.

Chú thích ảnh
Tác phẩm “Ảo ảnh 2” (sơn mài tổng hợp, 160cm x 200cm, 2020)

Lê Ngọc Thanh và Lê Đức Hải đã hoạt động miệt mài trên chặng đường dài của mình, ngay từ những ngày còn đi học nghệ thuật tại Huế. Từ những năm 1995, 2 họa sĩ này đã làm cho công chúng yêu hội họa đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác. Từ đó đến nay là cả một chuỗi dài các hoạt động không ngừng nghỉ, từ hội họa giá vẽ đến nghệ thuật thị giác, ý niệm, sắp đặp… Họ còn bỏ tiền túi để mở không gian New Space Arts Foundation dành cho đương đại và các hoạt động thể nghiệm trong sáng tạo.

Vì hoạt động đa dạng và đa diện như vậy, nên cũng lâu lắm rồi giới thưởng lãm mới gặp lại cặp nghệ sĩ này ở triển lãm hội họa sơn mài - một vật liệu mà họ từng thành công từ 20 năm trước.

Chú thích ảnh
Cặp song sinh Lê Ngọc Thanh (trái) và Lê Đức Hải. Ảnh: NVCC

Họ chia sẻ: “Triển lãm giới thiệu 19 bức tranh và 4 cái chum gốm lớn, đánh dấu chặng dừng đầu tiên của một dự án dài hạn. Những bức tranh được xử lý bằng các kỹ thuật làm tranh sơn mài, nhưng không phụ thuộc quá nhiều vào các kỹ thuật truyền thống, mà kết hợp nhiều thủ pháp và vật liệu tự nhiên để tạo nên thị giác cuối cùng. Các chum gốm là cách thể nghiệm khác của hội họa mặt phẳng lên vật thể 3 chiều, vừa có sự thống nhất về ngôn ngữ thị giác của tranh, nhưng vẫn phảng phất sự độc lập uy nghi của cửu đỉnh trong cung đình Huế”.

Có lẽ họ luôn nhận thức về sự đổi thay, luôn muốn tiệm cận với sự mới lạ trên các giá trị truyền thống vốn có.

Chú thích ảnh
Tác phẩm “Ảo ảnh” (gốm/sơn mài tổng hợp, 2020)

Không thể ăn may về thời cuộc

Hội họa của cặp song sinh này luôn là những ngôn ngữ biểu hiện thị giác mới lạ, những hình hài, những ký tự, những họa tiết như vết xăm trên người của các bộ tộc xưa… tạo nên những gợi mở, những đối thoại âm thầm, mà rất dữ dội bên trong. Tranh đã nói lên được nội tại miên viễn, giằng xé, đan xen giữa ký ức thực tại và quá khứ, là nhận thức của người nghệ sĩ thức thời với xã hội hiện tại.

“Chúng tôi muốn tác phẩm tạo ra những tổ hợp nhiều tầng lớp hơn về khung cảnh và ánh sáng, bạo lực và thịnh thế. Ý niệm lẩn khuất và hình hài mờ nhạt, quá khứ phù hoa và thực tại điêu tàn” - Le Brothers cho biết.

Chú thích ảnh
Tác phẩm “Ảo ảnh 8” (sơn mài tổng hợp, 160cm x 200cm, 2020)

Trong thế giới nghệ thuật rộng lớn hôm nay, để xuất hiện trước công chúng và đặt dấu ấn lớn đến với người thưởng ngoạn quả thực không hề đơn giản, trừ khi nghệ sĩ đó đã có sự vượt trội về tài năng, hoặc sự tiên phong, hoặc rất rõ nét về cá tính… chứ không còn là sự ăn may vào thời vận.

Hội họa của anh em họ Lê là những cá tính riêng biệt trong thế giới rộng lớn đó, là một mốc son được ghi nhận bởi người xem trong hơn 20 năm qua. Để duy trì, nuôi dưỡng, phát lộ con đường nghệ thuật dài lâu đó thì quả nhiên 2 nghệ sĩ này đã làm việc không mệt mỏi trong nhiều năm.

Chú thích ảnh
Cặp song sinh Hoàng Lê Dạ Thảo và Hoàng Lê Như Thảo là “fan cứng” của Le Brothers, nên sự kiện nào cũng có mặt

Vượt qua khỏi khuôn khổ của những thực hành hạn chế theo loại hình như hội họa hoặc gốm, phải bó buộc vào các thao tác cơ học trên cơ sở vật chất, Ảo ảnh cho thấy một diễn trình về tư duy với những tranh cãi, ẩn ức, truy vấn, phản tư của 2 cá nhân phản chiếu qua lại lẫn nhau. Tất nhiên, hiệu quả nghệ thuật vẫn là kết quả cuối cùng.

Trần Vĩnh Thịnh

Tags:
Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm