“Bữa tiệc ánh sáng” bên bờ đê

01/11/2009 09:33 GMT+7 | Văn hoá

(TT&VH) - Như TT&VH đã đưa tin, sự kiện Hội tụ ánh sáng do nghệ sĩ Đào Anh Khánh làm Tổng Đạo diễn đã khai mạc đêm 30/10 tại hai bờ đê đường Ngọc Thụy (Long Biên, Hà Nội) dài 600m và trong khuôn viên 5.000m² thuộc studio Anh Khánh. Vì diễn ra buổi tối, ở địa điểm cách xa trung tâm thành phố rực rỡ ánh đèn, vào thời điểm chuẩn bị diễn ra ngày Halloween nên Hội tụ ánh sáng đã “làm sáng” ý đồ nghệ thuật của nhóm nghệ sĩ, được rất nhiều công chúng “hội tụ” đến xem.

1. Cách điểm diễn ra Hội tụ ánh sáng lực lượng bảo vệ đã phải làm rào chắn chuyển hướng các phương tiện giao thông vòng xuống chân đê, nhường mặt đê và thân đê cho hàng ngàn người xem được thưởng thức “bữa tiệc ánh sáng”.

Một tác phẩm trong triển lãm Hội tụ ánh sáng

Trên thân đê, các tác phẩm được sắp đặt là của các tác giả Nguyễn Bảo Toàn (Hội tụ), Đào Anh Khánh (Dấu ấn của thời gian và Giấc mơ màu), Đỗ Minh Tâm (Mạch sống), Ngọc Lâm (Ô tô), Vương Văn Thạo (Hóa thạch)... Với 30 tác phẩm bằng chất liệu composit phản ánh hình ảnh điển hình của Hà Nội như Chùa Một Cột, Khuê Văn Các, Tháp Rùa... nghệ sĩ Vương Văn Thạo thể hiện như sự hóa thạch. Tác phẩm được “đóng hộp” để “chỏng chơ” bên sườn đê. Nhiều người đi qua quãng đường có tác phẩm của Vương Văn Thạo không biết “trong cái hộp đó có gì” nên để thỏa mãn trí tò mò, họ vào xem tác phẩm qua một lỗ nhỏ có ánh sáng phía mặt trên của hộp. Họa sĩ Vương Văn Thạo cho biết, thông qua tác phẩm này, anh muốn đề cao việc bảo tồn những di sản văn hóa của Hà Nội...

Họa sĩ Lê Quang Hà rất hợp với ngày Halloween khi tác phẩm của anh chính là chân dung tự đúc với thiết bị công nghệ gắn liền với cơ thể bay bên cạnh những con chim mình cá... qua đó muốn đề cập đến sự máy móc trong tác phong và tư duy của con người nhiều khi quá lệ thuộc hoặc bị ảnh hưởng của các thiết bị công nghiệp.

Hội tụ ánh sáng mới chỉ là sự kiện đầu tiên của nghệ thuật đương đại “Dòng chảy ngàn năm” để chào mừng đại lễ 1000 năm Thăng Long Hà Nội. Tiếp sau sự kiện này sẽ là sự kiện “Cầu âm thanh” diễn ra vào ngày 24/2/ 2010 và “Cây đời” diễn ra sau đó 7 tháng (15/10/2010), đúng vào dịp diễn ra Đại lễ 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội.

Nêu lên một vấn đề mất cân bằng sinh thái do sự đổ xô của con người từ vùng nông thôn ra thành thị, tác phẩm Cổng (tác giả Đặng Đức Thành) là những hình nộm người bằng rơm bị nhét trong cổng với nhiều tư thế khác nhau đã đặt ra một câu hỏi làm người xem phải băn khoăn, suy nghĩ.

Trong Studio Anh Khánh là cả một khuôn viên các tác phẩm ánh sáng lộng lẫy và đa sắc màu. Đến đây nhiều người có cảm giác như đang được sống, được đắm mình trong một kinh đô ánh sáng của tạo hình, của nghệ thuật hệt như lễ hội băng đăng của một số nước vào mùa Đông hàng năm...

2. Tuy vậy, với công chúng Việt, nghệ thuật đương đại dường như đang còn là một cái gì đó khá mới mẻ, lạ lẫm nên dù hoành tráng đến đâu, ở một mức độ nào đó, thể nghiệm của các nghệ sĩ trong Hội tụ ánh sáng vẫn chưa thể “hội tụ” được sự giao cảm giữa tác giả, tác phẩm và người xem.

Chẳng hạn, khi nhìn vào đường hầm hình chữ A dài 20m, cao 7m (tác phẩm của Đặng Thị Khuê) nhiều người không hiểu đã phải tìm đến người “có chuyên môn” nói cho biết mới hiểu được ý nghĩa của tác phẩm là sự tái hiện lịch sử của những ngày Hà Nội trong 12 ngày đêm bom đạn B52.

Tương tự, Cõi số Tư với mê cung trên 600m² của Doãn Hoàng Lâm, tác giả muốn nói ngoài 3 cõi (cõi âm, cõi dương, cõi thiên đường), với thời đại computer người ta đang có cõi thứ Tư - đó chính là cõi Ảo với đầy rẫy những nguy hiểm làm cho con người quên đi “bản gốc” của mình trong thế giới thật... Hoặc với Cây nêu (Doãn Hoàng Kiên) được kết cấu từ 500 cây tre sơn đỏ, trắng sau đó khúc xạ bằng 300 chiếc gương, đã phản chiếu đến công chúng một thông điệp là trong cuộc sống luôn còn những giới hạn mà mỗi con người đều có.

Mặc dù đứng trước “trang trại tác phẩm ánh sáng” nhiều người xem cảm giác bị hạn chế sự giao cảm với tác giả, tác phẩm nhưng vẫn tỏ ra thích thú, bày tỏ sự ngưỡng mộ, muốn “hội tụ” cùng các nghệ sĩ trong nhiều sự kiện lớn hơn ở những địa điểm khác nhau. Ở một chừng mực nào đó Hội tụ ánh sáng đã thúc đẩy, tạo nên một bước phát triển mới cho nghệ thuật đương đại Việt Nam.

Tân Khánh