Tiền đạo của PSG, Ousmane Dembele đã trải qua một hành trình đầy thăng trầm để đạt danh hiệu QBV tại lễ trao giải diễn ra tại Nhà hát Châtelet ở Paris. 

Ousmane Dembele đã được trao Quả Bóng Vàng, giải thưởng dành cho cầu thủ xuất sắc nhất năm, vào thứ Hai, ngày 22/9, tại Nhà hát Châtelet ở Paris. Tiền đạo của Paris Saint-Germain (PSG), người đứng đầu sau cuộc bình chọn của 100 nhà báo quốc tế, đã vượt qua Lamine Yamal và Vitinha trong bảng xếp hạng. Anh kế nhiệm Rodri của Tây Ban Nha và gia nhập danh sách những tên tuổi lừng lẫy như thần tượng của mình, Lionel Messi.

Chân sút người Pháp đã biến giấc mơ thời thơ ấu thành hiện thực. "Đó là một chiếc cúp đặc biệt dành cho một cầu thủ bóng đá. Quả Bóng Vàng là Chén Thánh," anh chia sẻ trong cuộc phỏng vấn với Le Monde vào ngày 28/8. Anh trở thành người Pháp thứ 6 giành được danh hiệu này, sau Raymond Kopa, Michel Platini, Jean-Pierre Papin, Zinédine Zidane và Karim Benzema.

Quả Bóng Vàng này ghi nhận những màn trình diễn xuất sắc của số 10 PSG, người đã giành gần như mọi danh hiệu trong vài tháng qua, cả ở cấp độ cá nhân lẫn tập thể. Quyết định trong những trận đấu lớn, anh là nhân tố chính giúp đội bóng thủ đô đạt được cú ăn năm lịch sử: Siêu Cúp châu Âu, Vô địch Pháp, Cúp Quốc gia Pháp, Siêu Cúp Pháp và đặc biệt là Champions League danh giá. Với 35 bàn thắng và 16 đường kiến tạo ở mọi đấu trường, cầu thủ sinh ra tại Vernon, vùng Eure, cũng được vinh danh là cầu thủ xuất sắc nhất Ligue 1 và Champions League mùa giải 2024-2025.

Thường xuyên bị cản trở bởi chấn thương và bị chỉ trích vì sự thiếu ổn định, "Dembouz" đã phải đợi đến tuổi 28 để có mùa giải xuất sắc nhất trong sự nghiệp. Một sự vinh danh muộn màng và là đỉnh cao sau một hành trình đầy thăng trầm. Anh từng có những năm tháng vàng son tại Rennes, sau đó là Dortmund, trước khi trải qua giai đoạn khó khăn hơn tại Barcelona và cuối cùng hồi sinh ở Paris hai mùa giải trước.

Mặc dù sở hữu phẩm chất vượt trội, Ousmane Dembele từng gặp khó khăn để nhận được sự công nhận rộng rãi. Đặc biệt, ở đội tuyển quốc gia Pháp, nơi anh chỉ ghi được 7 bàn sau 57 lần ra sân. Với Les Bleus, anh thường xuyên bị đẩy xuống vai trò dự bị, đặc biệt trong World Cup 2018, dưới cái bóng của Kylian Mbappé.

Vào thời điểm đó, việc anh giành giải thưởng cá nhân danh giá nhất dường như là một kịch bản không tưởng, ngay cả vào mùa thu năm 2024, khi anh vẫn là "Dembele cũ": một người rê bóng khó lường, có khả năng tạo ra sự khác biệt lớn khi có bóng trong chân, nhưng thiếu hiệu quả trước khung thành. Những cú sút xa và những pha bỏ lỡ khó tin của anh thậm chí từng là chủ đề chế giễu.

Cuối năm 2023, khi còn chơi cùng nhau tại PSG, Kylian Mbappé, khi được hỏi về việc tặng một cặp kính cho bạn thân, đã nghĩ ngay đến đồng đội nổi tiếng vụng về: "Ồ, tôi có thể tặng cho Ousmane Dembele, nó sẽ giúp cậu ấy ghi bàn!" Lúc đó, ai có thể dự đoán rằng anh sẽ giành Quả Bóng Vàng trước đội trưởng hiện tại của "Les Bleus"?

Nhưng đó là trước khi anh lột xác, vào giữa mùa đông năm 2024, từ khi Luis Enrique xếp anh chơi ở vị trí trung phong. Cựu tiền vệ cánh này trở thành một tay săn bàn đáng gờm, điều chưa từng thấy trước đây, như hai cú hat-trick trong ba ngày vào tháng Giêng, trước Stuttgart ở Champions League và Brest ở Ligue 1. Sau đó, Dembele tiếp tục ghi bàn và tạo ra những khoảnh khắc quyết định, đặc biệt trên sân khấu châu Âu, trong trận bán kết lượt đi tại Arsenal (1-0) và tại Liverpool ở vòng 16 đội lượt về (1-0, hòa 4-1). Qua từng tuần, anh trở thành thủ lĩnh tấn công mà PSG mong đợi sau sự ra đi của Kylian Mbappé vào mùa hè năm 2024.

"Không có con đường duy nhất để phát huy hết tiềm năng và khả năng. Con đường của Ousmane có thể là độc nhất, nhưng nó thuộc về anh ấy," Julien Stephan, cựu huấn luyện viên của anh tại Stade Rennais, nhận xét và bày tỏ sự "ngưỡng mộ" với những nỗ lực của học trò cũ trong những năm gần đây để chuyển từ một "cầu thủ rất tài năng" thành "cầu thủ hàng đầu thế giới".

"Sự nghiệp của Dembele thật phi thường và Quả Bóng Vàng, điều cậu ấy xứng đáng, trước hết là phần thưởng cho tài năng xuất chúng của Dembele. Qua nhiều năm, Dembele đã không ngừng cải thiện, cả trong lối chơi lẫn những khía cạnh bên lề bóng đá," Julien Stephan khẳng định. "Mùa giải trước, Dembele đã thể hiện tất cả những gì mình có thể làm trên sân, đặc biệt bằng cách thể hiện sự dẫn dắt tuyệt vời để nâng tầm đội bóng".

Dembele tạo áp lực không ngừng lên hàng phòng ngự và thủ môn đối phương trong những trận đấu quan trọng, đặc biệt là trận chung kết Champions League ngày 31/5 trước Inter Milan (5-0) tại Munich. "Tôi sẽ trao Quả Bóng Vàng cho Ousmane Dembele, chỉ đơn giản vì cách cậu ấy phòng ngự", huấn luyện viên Luis Enrique tuyên bố sau trận đấu này.

Sự thay đổi này cuối cùng đã giúp Dembele được công nhận là một trong những cầu thủ xuất sắc nhất thế giới. Anh chưa từng lọt vào danh sách Top 30 ứng viên cuối cùng cho Quả Bóng Vàng… cho đến khi trở thành người chiến thắng ngay trong lần đầu tiên được đề cử.

Một kịch bản như phim Hollywood dành cho Dembele, cậu bé từ La Madeleine, một khu phố lao động ở Evreux, vùng Eure, người đã dành cả ngày chơi bóng đá với bạn bè trên một mảnh đất trống giữa các khu nhà, không biết rằng mình sẽ biến đam mê thành sự nghiệp.

Từ khi còn rất nhỏ, cậu bé thuận cả hai chân này – được bà mẹ Fatimata, người gốc Mauritania, nuôi dưỡng một mình – đã nhanh chóng nổi bật.

"Thật khó để không chú ý đến Dembele. Về kỹ thuật, cậu ấy cực kỳ xuất sắc. Cậu ấy làm được mọi thứ với trái bóng bằng mọi phần của bàn chân", Romaric Bultel, cựu giám đốc kỹ thuật của câu lạc bộ Evreux FC 27, nơi thần đồng này đến vào năm 7 tuổi (2004) và ở lại đến năm 2010, nhớ lại.

"Bóng đá là cả cuộc sống của Dembele: cậu ấy chơi từ sáng đến tối và luôn có một trái bóng bên mình, dù là đi mua bánh mì hay đến sân vận động", Romaric Bultel nói tiếp.

Nhanh chóng được đôn lên từ đội U13 (dưới 13 tuổi) lên U14, rồi U15, "cậu bé nhỏ con, mảnh khảnh này vượt trội hơn hẳn những người khác," huấn luyện viên cũ của Dembele nói. "Dù đối mặt với những hậu vệ mạnh hơn nhiều, cậu ấy vẫn tạo ra sự khác biệt lớn. Nếu muốn, Dembele có thể vượt qua cả sân và loại bỏ 8 đến 10 cầu thủ để ghi bàn. Với Dembele, điều đó quá dễ dàng đến mức đôi khi phải kiềm chế để tránh làm đối thủ chán nản".

Tại Evreux FC 27, nơi những cầu thủ nổi tiếng khác như Mathieu Bodmer, Bernard Mendy và Steve Mandanda từng học việc, Ousmane Dembele đã chơi cùng Dayot Upamecano, hậu vệ hiện tại của đội tuyển Pháp, trong mùa giải 2009-2010.

Được các câu lạc bộ Pháp, bao gồm Caen và Le Havre, săn đón, cuối cùng anh quyết định gia nhập trung tâm đào tạo của Rennes vào năm sau, ở tuổi 13. Mẹ, anh trai và hai chị em gái của Dembele cũng chuyển đến thành phố Breton để duy trì môi trường gia đình cho anh. Trong 5 năm, viên ngọc thô này đã rèn giũa kỹ năng và tiếp tục tiến bộ.

Sau đó, Dembele chơi ở vị trí tiền vệ cánh phải và tiếp tục gây ấn tượng. "Cậu ấy là một người rê bóng tuyệt vời, rất sáng tạo", đồng đội cũ Antoine Le Gall nhớ lại. "Trong trận đấu đầu tiên của tôi với Dembele ở đội U15, khi chúng tôi chơi trên một mặt sân gần như không thể chơi được, cậu ấy đã xoay sở vượt qua 3 hậu vệ trước khi ghi bàn dễ dàng".

Thách thức đối với các huấn luyện viên khi đó là dạy Dembele kỷ luật trong lối chơi và chơi đồng đội hơn bằng cách chuyền bóng nhiều hơn. Cuối năm 2015, Dembele ra mắt chuyên nghiệp, đạt thành công vang dội: ghi 12 bàn và có 5 đường kiến tạo trong 26 trận Ligue 1, bao gồm một cú hat-trick trong trận derby với FC Nantes tại sân nhà (4-1), gây ấn tượng mạnh.

Được vinh danh là tài năng trẻ xuất sắc nhất Ligue 1, "tên lửa" Dembele chuyển đến Borussia Dortmund vào mùa Hè năm 2016, nơi anh khám phá Champions League. Đó là mùa giải khẳng định cho cầu thủ 19 tuổi, kết thúc với thành tích ấn tượng 10 bàn và 20 đường kiến tạo trong 49 trận. Cuối năm đó, Dembele được gọi vào đội tuyển Pháp vào tháng 9/2016 và đến Barcelona vào mùa Hè 2017, câu lạc bộ anh luôn mơ ước được chơi.

Dù có những khoảnh khắc lóe sáng, 6 mùa giải của Dembele ở Catalunya nói chung không đáp ứng được kỳ vọng của người hâm mộ Barcelona, những người hy vọng nhiều hơn từ một cầu thủ được mua với giá 145 triệu euro, được cho là để bù đắp cho sự ra đi của siêu sao Neymar sang PSG. Những chấn thương liên tiếp khiến anh phải nghỉ thi đấu… mười lăm lần và thường trong thời gian dài.

Tổng cộng, Dembele chỉ chơi hơn một phần ba thời gian thi đấu của Barcelona trong giai đoạn này. Không tránh khỏi, phong độ của anh bị ảnh hưởng. Mùa giải ghi bàn tốt nhất của anh là 2018-2019, với 14 bàn. "Đó là một thảm họa," Daniel Verdu Palay, nhà báo của El Pais và chuyên gia về Barça, giải thích. "Sự hòa nhập chưa bao giờ thực sự thành công với người hâm mộ, những người không hiểu tại sao câu lạc bộ lại ký hợp đồng với anh ấy với giá cao như vậy".

Đây là giai đoạn khó khăn nhất trong sự nghiệp của Dembele. Anh bị coi là một cầu thủ dễ bị tổn thương về thể chất, đặc biệt với chấn thương gân kheo, nơi anh đã bị tổn thương nhiều lần ở Catalunya. Vào ngày 5/9, trong chiến thắng của tuyển Pháp trước Ukraine (2-0), anh bị rách cơ đùi phải, phải nghỉ ít nhất 6 tuần. "Thật không may, từ khi gân kheo bị ảnh hưởng, luôn có nỗi lo rằng nó sẽ tái phát liên tục và cản trở anh ấy đến cuối sự nghiệp", Fabien Richard, huấn luyện viên thể lực của các vận động viên cấp cao, nhận xét.

Tại Barcelona, báo chí đã chỉ trích lối sống không lành mạnh của Dembele, với sở thích ăn đồ ăn nhanh, và các vấn đề về hành vi, bao gồm việc liên tục đến muộn trong các buổi tập. Sự thiếu kỷ luật này khiến anh bị Lionel Messi khiển trách – "Cậu ấy phải thay đổi để trở nên chuyên nghiệp", nhạc trưởng của Barça tuyên bố vào tháng 9/2019. Dembele cũng bị huấn luyện viên đội tuyển Pháp Didier Deschamps phàn nàn một năm trước đó. "Ousmane chưa hoàn toàn nhận thức được yêu cầu của cấp độ cao nhất", Deschamps than thở.

Kể từ đó, Dembele, người thừa nhận đã dành quá nhiều thời gian chơi game khi còn trẻ, nói rằng anh đã "chuyên nghiệp hơn". "Tôi đã thay đổi rất nhiều trong cuộc sống hàng ngày. Trên sân và ngoài sân, với huấn luyện viên thể lực, các nhà vật lý trị liệu. Điều đó đã giúp tôi thi đấu tốt hơn nhiều, đặc biệt trong hai năm qua", Dembele giải thích với France-Football vào tháng 6. Các huấn luyện viên cũ của Dembele cho rằng thành công của anh tại PSG đến từ việc anh "trưởng thành hơn" và cảm thấy được Luis Enrique ủng hộ.

"Dembele là một cầu thủ cần cảm nhận được sự tin tưởng và thậm chí là tình cảm từ huấn luyện viên", Philippe Montanier, cựu huấn luyện viên của Dembele tại Rennes, mô tả anh là "một người đáng mến, được đồng đội yêu quý, nhưng có cá tính".

Những người từng tiếp xúc mô tả Dembele là một người có thể vừa "nhút nhát" và "kín đáo" trước công chúng, vừa "hài hước" và "vui vẻ" trong môi trường riêng, đặc biệt là trong phòng thay đồ.

"Dembele là người cực kỳ thông minh trong cách thích nghi với môi trường", Antoine Le Gall nhận xét. Dembele là một người "ám ảnh" với bóng đá, từ nhỏ đã dành thời gian xem các trận đấu và biết rõ mọi cầu thủ, đồng thời là fan của bóng rổ NBA, đặc biệt là Kevin Durant.

Không thoải mái khi phải tự đề cao bản thân, luôn ưu tiên "tập thể," Dembele thể hiện hình ảnh khiêm tốn hiếm có trong môi trường này. "Dembele không phải người tìm kiếm ánh đèn sân khấu bằng mọi giá," Philippe Montanier khẳng định. Với Quả Bóng Vàng 2025, Dembele vẫn tìm thấy mình ở vị trí trung tâm của sân khấu bóng đá thế giới.