Các giải đấu lớn vẫn rộn ràng, nhưng phía sau những cú giao bóng mạnh mẽ và nụ cười trên bục nhận cúp là sự kiệt quệ đang lan rộng. Từ Świątek, Sinner đến Djokovic, cả làng banh nỉ đang vật lộn với lịch thi đấu kéo dài gần như quanh năm.

Khi Thượng Hải Masters 2025 công bố các ngôi sao tham dự, người ta đã kỳ vọng vào 1 trận chung kết trong mơ. Thực tế, đó là trận đấu giữa Arthur Rinderknech và Valentin Vacherot, những tay vợt đều nằm ngoài Top 50 thế giới.

Thêm 1 tuần quần vợt mùa Thu trôi qua, và thêm một lần nữa, thế giới banh nỉ chứng kiến những ngôi sao hàng đầu kiệt sức, rút lui hoặc lê bước trong mệt mỏi.

Ngay sau khi đăng quang tại China Open, danh hiệu WTA 1000 thứ 2 trong năm, Amanda Anisimova lập tức tuyên bố bỏ qua Vũ Hán Open - giải đấu diễn ra chỉ ít ngày sau Bắc Kinh. Tay vợt số 1 thế giới Aryna Sabalenka chỉ vừa trở lại sau chấn thương để tham dự Vũ Hán. Trong khi đó, Iga Świątek, người duy nhất còn đủ khả năng bám đuổi cô trên bảng xếp hạng, lại thua sốc Emma Navarro 0-6 ở set quyết định tại Bắc Kinh. Tay vợt Ba Lan thẳng thắn: Cô đang cân nhắc bỏ bớt một số giải bắt buộc "để tồn tại lâu hơn trong sự nghiệp".

Bên phía ATP, Jannik Sinner bỏ cuộc ở vòng 3 Thượng Hải Masters vì chuột rút nghiêm trọng trong điều kiện nóng ẩm. Việc rút lui khiến anh tụt lại trong cuộc đua số 1 thế giới với Carlos Alcaraz, người cũng chọn nghỉ ngơi và không dự giải này. Ngay cả Daniil Medvedev, một trong những tay vợt bền bỉ nhất, cũng phải vật lộn với thể lực trong trận đấu 3 set trước Learner Tien, tài năng 18 tuổi đến từ California. Trận đấu kỳ lạ đó - khi Medvedev vừa thắng, vừa thua, rồi lại thắng - trở thành biểu tượng hoàn hảo cho giai đoạn cuối mùa: Rệu rã nhưng vẫn phải tiếp tục. Và mới đây nhất, Novak Djokovic nhăn nhó với cái lưng đau trong trận thua 0-2 trước đối thủ hạng 204 thế giới Valentin Vacherot ở bán kết Thượng Hải Masters.

Thay vì cao trào bùng nổ ở cuối năm, quần vợt hiện đại lại kết thúc bằng sự kiệt quệ. Các tay vợt WTA nằm trong nhóm xếp hạng cao buộc phải dự tối thiểu 16 giải bắt buộc: 10 sự kiện WTA 1000 và 6 giải cấp 500. Ở ATP, con số tương ứng là 12 giải lớn, gồm 8 trong 9 Masters 1000 và 4 giải 500.

Đáng chú ý, trong vài năm qua, 5 giải lớn từng diễn ra trong 1 tuần đã được mở rộng thành 12 ngày, khiến thời gian nghỉ giữa các sự kiện gần như biến mất. Các tổ chức quản lý cho rằng điều đó giúp tăng tiền thưởng, nâng cấp cơ sở vật chất và thu hút khán giả. Nhưng với các tay vợt, đó là gánh nặng.

"Có quá nhiều chấn thương vì mùa giải quá dài và quá căng", Świątek than thở. Chỉ riêng tuần cô phát biểu, 5 trong số 12 trận ở các giải ATP và WTA đã kết thúc bằng việc một tay vợt phải bỏ cuộc. Từ tháng 2 ở Doha - Dubai, tháng 3 tại Indian Wells - Miami, qua mùa đất nện Madrid - Rome, rồi mùa hè Toronto - Cincinnati, và cuối cùng là Bắc Kinh - Vũ Hán, lịch thi đấu dày đặc khiến việc duy trì phong độ suốt năm là điều không tưởng.

Không ngạc nhiên khi làn sóng rút lui ngày càng lan rộng. Daria Kasatkina, số 19 thế giới, thông báo kết thúc mùa sớm: "Tôi đã chạm tường. Tôi cần nghỉ ngơi khỏi vali, kết quả, áp lực và cả những khuôn mặt quen thuộc". Elina Svitolina, Paula Badosa, Frances Tiafoe - tất cả đều chọn nghỉ sớm vì kiệt sức hoặc chấn thương. Cuối mùa, các giải đấu biến thành cuộc chiến sinh tồn hơn là cuộc đua danh hiệu.

Trước làn sóng chỉ trích, WTA vẫn khẳng định "sức khỏe vận động viên là ưu tiên hàng đầu". Cơ quan này tuyên bố cấu trúc mới giúp tăng 400 triệu USD tiền thưởng trong thập kỷ tới, đồng thời bảo đảm sự góp mặt của các ngôi sao ở các giải lớn. ATP cũng bảo vệ chính sách tương tự. Chủ tịch Andrea Gaudenzi nói rằng việc mở rộng các sự kiện lớn "đặt nền móng cho tăng trưởng lâu dài", dù thừa nhận "cần thời gian và sự kiên nhẫn để thấy kết quả".

Nhưng trên thực tế, nhiều tay vợt hàng đầu đã tự điều chỉnh bằng cách… nghỉ ngơi có chọn lọc.

Carlos Alcaraz bỏ Canadian Open để hồi phục, rồi sau đó thắng U.S. Open, thi đấu ở Tokyo và lại rút khỏi Thượng Hải Masters "vì lý do thể lực". Anh chấp nhận mất 75% khoản thưởng cuối năm. Jannik Sinner cũng bỏ Cincinnati vì bệnh, dù vừa giành Wimbledon. Còn Novak Djokovic từ lâu đã quen với việc chọn giải, chỉ tập trung vào Grand Slam và thi đấu cho đội tuyển quốc gia.

"Tay vợt phải chọn nơi và cách kiếm tiền. Nếu muốn chơi ít hơn, bạn phải chấp nhận hậu quả tài chính", Djokovic nói tại Thượng Hải. Tuy nhiên, chỉ những ngôi sao ở tốp đầu như anh mới đủ khả năng "chọn lựa". Với phần lớn tay vợt khác, mỗi giải bỏ qua là mất thu nhập, mất điểm và mất cơ hội sinh tồn.

Yếu tố thương mại càng khiến mọi thứ khó thay đổi. Các nhà tài trợ, như thương hiệu thời trang Lacoste của Djokovic, muốn tay vợt xuất hiện ở Trung Quốc để mở rộng tầm ảnh hưởng. Trong khi đó, WTA không có những giải biểu diễn triệu đô như "Six Kings Slam" ở Riyadh dành cho nam, khiến các tay vợt nữ càng ít cơ hội nghỉ ngơi hơn.

Không thể phủ nhận: Quần vợt đang bước vào thời kỳ hoàng kim về thương mại. Tiền thưởng tăng, thị trường mở rộng, sức hút toàn cầu lớn chưa từng có. Nhưng đằng sau bức tranh sáng ấy là một hệ thống đang bào mòn chính những con người làm nên nó. Mùa giải quần vợt giờ kéo dài gần 11 tháng, chỉ còn vài tuần nghỉ ngắn ngủi trước khi lại bước vào guồng quay mới. Với người hâm mộ, đó là đặc quyền được xem thể thao quanh năm. Nhưng với các tay vợt - những người chỉ có 1 thập kỷ đỉnh cao - đó là cuộc chiến sinh tồn, nơi họ phải đánh đổi sức khỏe để giữ vị thế.

Khi ngày càng nhiều ngôi sao nói "đủ rồi", có lẽ đã đến lúc ATP và WTA cần lắng nghe nghiêm túc hơn. Nếu không, những tuần cuối năm - vốn từng rực rỡ với những trận đấu quyết định ngôi vương - sẽ chỉ còn lại hình ảnh các tay vợt lê bước trong mệt mỏi, cố hoàn thành cuộc marathon không hồi kết của quần vợt hiện đại.