Phở Hà Nội đang được thắp sáng bằng một cách tiếp cận mới: bảo tồn như một di sản sống đồng thời khơi mở tiềm năng sáng tạo để vươn tầm biểu tượng văn hóa đương đại. 

Sáng 11/10 tại Trung tâm thương mại Tasco Mall (Nguyễn Văn Linh, phường Việt Hưng), Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội phối hợp với Báo Kinh tế & Đô thị cùng các đối tác khai mạc chuỗi hoạt động Phở – Câu chuyện văn hóa phi vật thể trong dòng chảy công nghiệp sáng tạo, quy tụ các nhà quản lý, chuyên gia, nghệ nhân, doanh nghiệp, sinh viên và đông đảo công chúng yêu phở. 

Phát biểu khai mạc, bà Lê Thị Ánh Mai, Phó Giám đốc Sở Văn hóa & Thể thao Hà Nội nhấn mạnh, phở Hà Nội là kết tinh tri thức dân gian, kỹ nghệ chế biến và tập quán thưởng thức đặc trưng của người Tràng An. Sau khi “Tri thức dân gian Phở Hà Nội” được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2024, Hà Nội đặt mục tiêu kép: bảo vệ giá trị nguyên bản và thúc đẩy sáng tạo để biến di sản thành nguồn lực văn hóa - kinh tế của Thủ đô. 

Theo tinh thần Nghị quyết 09 về phát triển công nghiệp văn hóa, Thành phố đang gắn di sản với các mô hình sáng tạo đương đại như kể chuyện thương hiệu, thiết kế trải nghiệm, du lịch ẩm thực và sản phẩm văn hóa số. Đồng thời, UBND TP đã đề xuất chủ trương để Hà Nội chủ trì hồ sơ trình UNESCO ghi danh phở vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại - bước đi chiến lược nhằm định vị phở trên bản đồ ẩm thực toàn cầu.

Trong hai ngày 11–12/10, không gian Tasco Mall trở thành “bảo tàng sống” về phở với trưng bày gia vị, triển lãm lịch sử - không gian văn hóa phở Hà Nội, trình diễn nghệ thuật truyền thống và ký họa di sản của sinh viên Đại học Mỹ thuật Công nghiệp. 

Khu trải nghiệm ngoài trời thu hút công chúng bằng trình diễn quy trình nấu phở và mời thưởng thức từ những thương hiệu lâu năm như Phở Thìn Hàng Tre, Phở Long Bích, Phở Khôi Hói…, trong khi các gian hàng doanh nghiệp - tiêu biểu là Acecook - giới thiệu hành trình chuyển hóa từ phở truyền thống sang sản phẩm tiện dụng mà vẫn giữ tinh túy cốt lõi. 

Đại diện Acecook, ông Yokoyama Hiroya, khẳng định định hướng đồng hành dài hạn cùng Hà Nội để góp sức đưa phở trở thành di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại, qua đó cho thấy vai trò quan trọng của khu vực tư nhân trong chuẩn hóa chất lượng, đổi mới trải nghiệm, mở rộng kênh lan tỏa và kể câu chuyện văn hóa Việt đến bạn bè quốc tế.

Sự kiện không chỉ vinh danh nghệ nhân và những người nắm giữ tri thức phở mà còn mở diễn đàn cho các sáng kiến thực thi: xây dựng bộ quy chuẩn tri thức phở Hà Nội về nguyên liệu - nước dùng - kỹ thuật - phong cách phục vụ; phát triển tuyến du lịch ẩm thực - di sản gắn với các “địa chỉ phở” tiêu biểu và lớp học trải nghiệm; ứng dụng công nghệ số để kể chuyện phở bằng triển lãm số, bản đồ tương tác, nội dung đa ngôn ngữ; ươm tạo các thương hiệu phở trẻ nhằm khuyến khích sáng tạo có trách nhiệm; kết nối phở với thiết kế, nhiếp ảnh, điện ảnh, âm nhạc, thời trang để mở rộng hệ sinh thái công nghiệp sáng tạo. 

Từ bát phở buổi sớm của phố cổ đến biểu tượng văn hóa được thế giới nhận diện, con đường bền vững phải là “giữ hồn để lan tỏa”: bảo tồn cái gốc, nuôi dưỡng tinh thần sáng tạo, và biến di sản thành trải nghiệm sống động, đóng góp thiết thực cho kinh tế sáng tạo của Hà Nội.