Paul Newman – vĩnh biệt một huyền thoại điện ảnh

29/09/2008 09:40 GMT+7 | Văn hoá

(TT&VH) - Paul Newman, huyền thoại Hollywood và là một thần tượng Mỹ được yêu mến với đôi mắt xanh và vẻ quyến rũ tinh nghịch, đã qua đời vào hôm 26/9 sau một thời gian dài chiến đấu với căn bệnh ung thư phổi, thọ 83 tuổi.

Một người khổng lồ điện ảnh trong suốt 50 năm qua

Vấn đề sức khoẻ của Newman đã trở thành chủ đề bàn tán sau khi người ta nhìn thấy những bức ảnh chụp ông trông thật gầy yếu tại một cuộc họp báo hồi tháng 6. Nhưng giờ đây khi nghe tin ông qua đời, nhiều người vẫn thấy bất ngờ.

Những người hâm mộ ông đặt hoa lên ngôi sao của ông trên Đại lộ Danh tiếng Hollywood, còn Hội Điện ảnh Mỹ thì ca ngợi sự nghiệp đặc biệt xuất chúng của Paul. Ngôi sao “hậu duệ” George Clooney bày tỏ sự thương tiếc với ông những lời lẽ thật giản dị nhưng súc tích: "Paul đã đặt một thước đo quá cao cho những người còn lại. Không chỉ với các diễn viên mà là đối với mọi người chúng ta”.

Sau Thế chiến II, ba chàng trai đầy nhiệt huyết Marlon Brando, James Dean và Paul Newman là những gương mặt đã trở thành những ngôi sao của điện ảnh Mỹ góp phần cách mạng hóa nghề diễn ở Hollywood. Trong số họ, Newman dường như là người độc đáo nhất. James Dean thì qua đời quá sớm (bị tai nạn xe hơi khi mới 24 tuổi), còn Brando vẫn được nhớ đến là một nhà cách mạng điện ảnh lớn, song không thể đạt được những thành tựu như Newman đã có. Ông trở thành một người khổng lồ điện ảnh suốt 50 năm qua bằng một cá tính trên màn bạc: một người đàn ông Mỹ hiện đại vừa gợi tình nhưng cũng đầy vẻ uy nghi. Tài năng của ông cùng vẻ quyến rũ, khiếu hài hước và sự tao nhã khiến Paul có sức hút mạnh mẽ đối với đông đảo người hâm mộ.

Giải Oscar muộn màng

Trở thành một huyền thoại Hollywood từ khi ngoài 40 tuổi, nhưng sau 8 lần được đề cử Oscar, Newman mới sở hữu được một tượng Vàng Oscar Nam diễn viên chính với vai một trùm cá độ bóng đá trong phim The Color of Money (1986) của đạo diễn Martin Scorsese. Hồi ấy nhiều nhà phê bình nhận định giải Oscar đến quá muộn đối với ông. Theo họ lẽ ra Newman phải nhận được giải thưởng này từ năm 1961 cho vai diễn độc đáo cũng với chân dung đó trong phim The Hustler. Năm 1986, ông được trao giải Oscar danh dự nhằm “ghi nhận những vai diễn đáng nhớ của ông trên màn bạc và nhân cách cũng như sự cống hiến của ông cho nghề diễn”. Năm 1994, Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh lần thứ 3 trao giải cho ông - giải Nhân văn Jean Hersholt dành cho các hoạt động từ thiện của ông.

Năm Newman bước qua tuổi 80, ông vẫn “tất bật” với nghề diễn và được được tôn vinh với giải Emmy và giải Địa cầu Vàng cho vai diễn trong serie phim Empire Falls của kênh HBO và tham gia lồng tiếng cho phim hoạt hình ăn khách Cars (2006) của hãng Disney-Pixar. Nhưng đến tháng 5/2007, Newman giãi bày trong chương trình Good Morning America của kênh ABC rằng ông đang từ bỏ nghiệp diễn, song sẽ vẫn tích cực xúc tiến các dự án từ thiện. “Tôi không thể diễn xuất với mức độ mà tôi mong muốn nữa. Khi bạn bắt đầu mất dần trí nhớ, mất dần sự tự tin, thì bạn bắt đầu mất đi sức sáng tạo. Vì vậy tôi nghĩ đối giờ đã đến lúc khép cuốn sách lại”.

Tên thật là Paul Leonard Newman, ông sinh ngày 26/1/1925 ở Shaker Heights, bang Ohio trong một gia đình trung lưu. Cha ông là một người điều hành mạng lưới đồ ăn khá thành đạt. Từ thời trẻ Newman đã diễn xuất trong các vở kịch của trường. Ông tham gia quân đội trong Thế chiến II với hy vọng trở thành một phi công, nhưng không đạt được mong muốn của mình do bị mù màu. Sự nghiệp điện ảnh của ông gần như tiêu tan ngay từ bộ phim đầu tiên – nhận thấy lối diễn của mình trong bộ phim The Chalice (1954) xoàng đến mức ông đã xin lỗi khán giả bằng cách chi tiền cho một trang quảng cáo trong một ấn phẩm thương mại ở Hollywood. Người đàn ông đầy quyết tâm này đã “chuộc lỗi” với bộ phim kế tiếp là Somebody Up There Likes Me (1956) qua chân dung đấu sĩ quyền Anh Rocky Graziano.

Năm 1958 ông đã được đề cử giải Oscar đầu tiên với vai diễn bên cạnh Elizabeth Taylor trong Cat on a Hot Tin Roof. Lối diễn xuất gây ấn tượng sâu sắc của ông còn đọng lại cùng các vai diễn trong phim Exodus (1960), The Hustler (1961), Hud (1963), Cool Hand Luke (1967), The Towering Inferno (1974) và Slap Shot (1977), Fort Apache, the Bronx (1981), The Verdict (1982), Nobody's Fool (1994), The Road to Perdition (2002)…

Nổi loạn trên màn bạc, người hùng ngoài đời

Nổi tiếng là một kẻ nổi loạn trên màn bạc, song ngoài đời Paul là một người hùng thực thụ với các dự án từ thiện của mình. Thí dụ từ năm 1982 ông sáng lập công ty thực phẩm Newman's Own, chuyên sản xuất các loại nước sốt (cho mì spaghetti, rau ghém...) theo công thức do ông tự sáng tạo ra, với mục đích dành toàn bộ lợi nhuận cho các hoạt động từ thiện. Riêng Newman's Own đã ủng hộ 250 triệu USD cho các dự án từ thiện và nhiều tổ chức khác.

Ngoài tấm lòng bác ái đó, Paul còn tích cực hoạt động chính trị. Ông từng cực lực phản đối cuộc chiến tranh ở Việt Nam, ra sức bảo vệ các quyền công dân và chính vì lẽ đó mà ông bị đưa vào danh sách “kẻ thù” nổi tiếng của Tổng thống Richard M. Nixon trong những năm 1970.

Hôm 27/9, cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton và Thượng nghị sĩ Hillary Clinton đã gửi tới gia đình ông lời chia buồn: "Paul là một thần tượng Mỹ, nhà bác ái của thiếu nhi. Chúng tôi dành những lời cầu nguyện và suy nghĩ của mình tới gia đình Paul đồng thời tới những người mà Paul đã tạo ảnh hưởng tới họ bằng lòng nhân ái tính hào phóng của ông".

Lương Tuấn Vĩ

Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm