Kết luận Phiên họp thứ 3 của Ban Chỉ đạo Trung ương về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản, trực tuyến với 34 tỉnh, thành phố trong cả nước vào sáng 11/11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo đã nêu rõ yêu cầu tháo gỡ khó khăn, bảo đảm công khai, minh bạch và thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội.

Đặc biệt, người đứng đầu Chính phủ kêu gọi, khuyến khích doanh nghiệp có quỹ đất sạch phối hợp với cơ quan, địa phương xây dựng nhà ở xã hội; xây dựng đề án nhà ở với giá phù hợp với túi tiền người dân; tất cả chủ thể phát huy tinh thần dân tộc, nghĩa đồng bào trong phát triển nhà ở, nhà ở xã hội để không ai bị bỏ lại phía sau.

Lời kêu gọi ấy có ba mạch nội dung rõ ràng nhưng liên kết chặt: tận dụng quỹ đất của doanh nghiệp, xây dựng đề án với giá phù hợp cho người dân, và đặt mọi nỗ lực trong khung giá trị dân tộc, nghĩa đồng bào. Xem xét từng mạch theo góc nhìn văn hóa giúp thấy vì sao đây không chỉ là yêu cầu kỹ thuật mà còn là khát vọng xã hội.

Trong chuyến làm việc tại thành phố Cần Thơ, sáng 19/10/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính đến thăm người dân và tiến độ triển khai dự án Khu nhà ở xã hội tại Thành phố

Trước hết, việc kêu gọi doanh nghiệp có quỹ đất sạch phối hợp với cơ quan, địa phương để xây dựng nhà ở xã hội là lời mời doanh nghiệp biến lợi thế tài sản thành đóng góp công cộng. Trong văn hóa Việt Nam, những chuẩn mực như "uống nước nhớ nguồn" hay "ăn quả nhớ kẻ trồng cây" nhắc đến bổn phận của người có điều kiện phải chia sẻ với cộng đồng. Khi doanh nghiệp dùng quỹ đất của mình cho nhà ở xã hội, đó là hành động chuyển tài sản riêng thành phúc lợi chung, biến lợi ích cá nhân thành lợi ích xã hội. 

Điều này vừa thực dụng về mặt nguồn lực - bởi quỹ đất sẵn có giúp rút ngắn thời gian và giảm chi phí triển khai - vừa mang ý nghĩa tinh thần: doanh nghiệp được đặt vào vị trí đối tác xã hội, không chỉ là chủ thể kinh tế mà còn là người tham gia trực tiếp vào việc chăm lo an sinh của cộng đồng. Ở góc độ này, hành động của doanh nghiệp nối tiếp truyền thống tương trợ trong làng xã, nhưng ở quy mô đô thị và quốc gia, thể hiện trách nhiệm xã hội của những người sở hữu tài nguyên.

Trong chuyến làm việc tại thành phố Cần Thơ, sáng 19/10/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính đến thăm người dân và tiến độ triển khai dự án Khu nhà ở xã hội tại Thành phố

Về phần yêu cầu xây dựng đề án nhà ở với giá phù hợp với túi tiền người dân, đây là nhắc nhở đặt quyền có chỗ ở ngang bằng với nhu cầu mưu sinh. Khát vọng "an cư lạc nghiệp" đã in sâu trong tinh thần xã hội: có mái nhà ổn định là điều kiện để học hành, lao động và nuôi dưỡng gia đình. Khi nhà được tiếp cận với giá phù hợp, nó trở thành điểm tựa cho cuộc sống, không chỉ là hàng hóa trao đổi trên thị trường. 

Từ góc nhìn văn hóa, việc thiết kế giá nhà gắn với khả năng chi trả của người dân là biểu hiện của sự thấu cảm và tôn trọng phẩm giá con người: xã hội biết rằng điều kiện vật chất ban đầu ảnh hưởng trực tiếp đến cơ hội sống và phát triển của từng người. Do đó, mục tiêu "giá phù hợp" không chỉ là cân nhắc kỹ thuật mà là cam kết rằng quyền an cư là quyền cơ bản mà mọi chính sách phải hướng tới.

Những năm gần đây, tỉnh Hưng Yên đã và đang triển khai nhiều chính sách, giải pháp đồng bộ nhằm hiện thực hóa giấc mơ an cư của người lao động – một chính sách nhân văn, bền vững, góp phần ổn định xã hội và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương

Cuối cùng, lời kêu gọi mọi chủ thể phát huy tinh thần dân tộc, nghĩa đồng bào để không ai bị bỏ lại phía sau là mạch văn hóa kết nối hai mạch trước thành ý nghĩa chung. Tinh thần dân tộc, nghĩa đồng bào là giá trị nền tảng thúc đẩy đoàn kết và tương trợ. Khi đặt phát triển nhà ở xã hội trong khung giá trị này, chính sách được chuyển từ hành động đơn lẻ thành trách nhiệm chung của toàn xã hội - Nhà nước, doanh nghiệp, tổ chức xã hội và người dân cùng tham gia. 

Đây là lời nhắc rằng phát triển không chỉ là tăng trưởng kinh tế mà còn là chia sẻ thành quả, bảo đảm công bằng và không để những người yếu thế bị bỏ lại. Tinh thần ấy làm cho việc dùng quỹ đất và thiết kế giá nhà không còn là chuyện kỹ thuật thuần túy mà là hành động mang ý nghĩa đạo đức: biến sự chia sẻ thành chuẩn mực, biến quyền lợi cá nhân thành trách nhiệm cộng đồng.

Ngày 26/3/2025, UBND thành phố Huế và Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển bất động sản Cotana Capital tổ chức Lễ khởi công Dự án nhà ở xã hội công trình khối nhà XH1, XH4 tại Khu đô thị Ecogarden ở quận Thuận Hoá với gần 400 căn hộ, dự kiến hoàn thành trong 18 tháng xây dựng

Khi ba mạch này hội tụ - nguồn lực tư nhân được huy động cho mục tiêu công, giá cả được điều chỉnh theo khả năng của người dân, và tinh thần cộng đồng trở thành định hướng hành động - nhà ở xã hội sẽ trở thành biểu hiện cụ thể của nghĩa đồng bào trong thời đại đô thị. Đọc lời kêu gọi của Thủ tướng dưới ánh sáng văn hóa là nhìn thấy một thông điệp rõ ràng: không phải chỉ làm nhiều nhà mà là làm nhà cho đúng những người cần, bằng cách kết hợp nguồn lực, chính sách và trách nhiệm xã hội.

Từ góc nhìn này, chính sách nhà ở xã hội không chỉ là tập hợp các giải pháp kỹ thuật mà là thực hiện một giá trị chung của xã hội.

Tính đến hết tháng 5/2025, cả nước đã có 679 dự án nhà ở xã hội đang được triển khai với quy mô 623.051 căn (trong đó 108 dự án đã hoàn thành, quy mô 73.075 căn; 571 dự án đang được triển khai, quy mô 550.000 căn). Riêng 5 tháng đầu năm 2025 đã hoàn thành 22.649 căn hộ, thêm 21 dự án được khởi công với quy mô 20.048 căn