Bên cạnh đó, trong tầm nhìn dài hạn tới 2045, Nghị quyết cũng xác định mục tiêu: Người dân Việt Nam sẽ có tuổi thọ trung bình trên 80 tuổi, trong đó số năm sống khỏe mạnh đạt trên 71, ngang tầm với các nước phát triển.

Cần nhắc lại, theo một thống kê gần đây của Bộ Y tế, hiện tuổi thọ trung bình của người Việt Nam là hơn hơn 73 tuổi, nhưng số năm sống khỏe mạnh chỉ khoảng 64 tuổi. Mỗi người có khoảng gần 10 năm cuối đời (trung bình khoảng 11 năm đối với nữ giới và khoảng 8 năm với nam giới) phải sống chung với bệnh tật.

Có nghĩa, khoảng cách giữa "sống lâu" và "sống khỏe" là một vấn đề lớn trong bức tranh sức khỏe của người Việt Nam. Nó gợi ra một nguyên lý cơ bản: tuổi thọ cao chưa đồng nghĩa với chất lượng sống tốt - nếu những năm cuối đời của chúng ta vẫn gắn với bệnh tật và phụ thuộc.

Nói cách khác, khái niệm "sống khỏe" mới mở ra một cách nhìn toàn diện hơn so với "sống lâu" - khi đó không chỉ là câu chuyện tránh được bệnh tật, mà còn mở ra khả năng duy trì lao động, sáng tạo, kết nói cộng đồng và tận hưởng cuộc sống trong suốt vòng đời của mỗi con người. Cũng như, bên cạnh hạnh phúc cá nhân, mỗi năm sống khỏe của người dân cũng là sự đóng góp trực tiếp cho xã hội qua việc tăng cường nhân lực, nâng cao năng suất và giảm gánh nặng y tế.

Bởi thế, khi đặt ra tiêu chí "số năm sống khỏe" bên cạnh tiêu chí "tuổi thọ", Nghị quyết số 72 đã khẳng định một bước tiến trong tư duy phát triển: Coi sức khỏe không chỉ là chỉ số y tế, mà là nền tảng của hạnh phúc con người, đồng thời là thước đo trực tiếp của sức mạnh quốc gia và sự phát triển bền vững.

Gắn với mục tiêu ấy, các giải pháp đưa ra trong Nghị quyết số 72 đều chú trọng tới tính cụ thể, hợp lý và khả thi.

Điển hình, đó là yêu cầu "chuyển mạnh từ tập trung khám bệnh, chữa bệnh sang chủ động phòng bệnh, chăm sóc toàn diện và liên tục theo vòng đời". Đây là sự thay đổi căn bản: Chuyển từ tư duy bị động sang mô hình quản lý sức khỏe chủ động, coi phòng bệnh là "chức năng thường trực" của hệ thống. Theo đó, từ năm 2026, người dân được "khám sức khỏe định kỳ hoặc sàng lọc miễn phí ít nhất một lần mỗi năm", đồng thời có sổ sức khỏe điện tử cập nhật xuyên suốt từ tiêm chủng, chẩn đoán đến điều trị.  Với bước chuyển này, khám định kỳ trở thành dịch vụ phổ cập, dữ liệu y tế được quản lý thống nhất - những bước đi tạo nền tảng cơ bản để rút ngắn khoảng cách giữa "sống lâu" và "sống khỏe".

Ở một góc độ khác, Nghị quyết đặt mục tiêu "đến năm 2026, tỉ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt trên 95% dân số, đến năm 2030 đạt bao phủ toàn dân", đồng thời triển khai lộ trình miễn viện phí cơ bản trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm. Điều này mở ra lời khẳng định: Việc tiếp cận dịch vụ y tế là quyền phổ quát - khi gánh nặng chi phí không còn đặt nặng lên mỗi gia đình, mỗi công dân mà được chia sẻ ở cấp độ xã hội.

Đặc biệt, xa hơn một động thái mang tính biểu tượng, việc Nghị quyết chọn Ngày Sức khỏe thế giới 7/4 hằng năm là "Ngày Sức khỏe toàn dân" cho thấy một định hướng chiến lược: nâng sức khỏe thành hệ giá trị văn hóa - xã hội. Tại đó, khi sức khỏe trở thành một chuẩn mực đặc thù, mỗi người dân sẽ không chỉ thụ hưởng chính sách, mà còn được khuyến khích chủ động rèn luyện, phòng ngừa và duy trì lối sống lành mạnh cho bản thân.

Ở góc độ nhân lực, Nghị quyết quy định: "mỗi năm các địa phương luân phiên, luân chuyển, điều động ít nhất 1.000 bác sĩ về làm việc có thời hạn tại trạm y tế cấp xã". Đến năm 2027, mỗi trạm y tế phải có tối thiểu 4 - 5 bác sĩ, và 100% trạm được đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị đầy đủ. Cách tiếp cận này vừa tăng cường năng lực y tế cơ sở để giảm quá tải, vừa tạo điều kiện để tuyến trên tập trung vào kỹ thuật chuyên sâu. Đồng thời, chính sách phụ cấp đặc thù, môi trường làm việc tốt hơn và yêu cầu đề cao y đức sẽ góp phần nâng cao niềm tin của người dân vào tuyến khám bệnh trực tiếp - nơi gần dân nhất.

Từ phòng bệnh chủ động đến cơ chế hỗ trợ tài chính, từ kiến tạo "văn hóa sức khỏe" đến củng cố tuyến cơ sở - những giải pháp cơ bản của Nghị quyết số 72 đều có sự kết nối chặt chẽ trong một cấu trúc thống nhất. Tại đó, việc sức khỏe định kỳ chỉ có thể phổ cập khi tuyến xã đủ bác sĩ và thiết bị. Bảo hiểm y tế toàn dân chỉ phát huy hiệu quả khi người dân đi khám sớm và được quản lý liên tục. Ngược lại, khi trở thành một chuẩn mực của cộng đồng, "văn hóa sức khỏe" sẽ tạo nền tảng để chiến lược phòng bệnh chủ động vận hành hiệu quả.

Bên cạnh các bước đột phá trên, Nghị quyết số 72 còn đề ra hệ giải pháp bổ trợ nhằm hiện đại hóa toàn diện hệ sinh thái y tế. Ở đó, "chuyển đổi số trong y tế", gắn với yêu cầu hoàn thành cơ sở dữ liệu quốc gia, vận hành hiệu quả sổ sức khỏe điện tử, bệnh án điện tử, đơn thuốc điện tử - những nền tảng để ngành y tế sớm làm chủ dữ liệu và điều phối nguồn lực kịp thời.

Hoặc, đó là việc Nghị quyết khuyến khích phát triển công nghiệp dược, thiết bị, vắc-xin, tiến tới "hình thành khu công nghiệp dược phẩm vào năm 2030" - một giải pháp cơ bản để y tế Việt Nam chủ động nguồn cung, nâng cao năng lực tự chủ và giảm chi phí xã hội. Tương tự, định hướng xã hội hóa trong y tế hướng tới việc tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động đầu tư của tư nhân, hợp tác công tư trong lĩnh vực y tế theo quy định của pháp luật nhưng vẫn đặt ra yêu cầu giám sát chặt chẽ bảo đảm công bằng...

Không phải là một văn bản riêng của ngành y tế, việc Nghị quyết số 72 được ban hành bởi Bộ Chính trị cho thấy một thực tế: sức khỏe nhân dân đã được xác lập như trụ cột của chiến lược phát triển quốc gia. Ở đó, từng giải pháp đưa ra cũng như các mốc thời gian đặt ra đều mang dấu ấn của quyết tâm chính trị và là lời cam kết về trách nhiệm của toàn bộ hệ thống chính trị đối với sức khỏe của từng người dân - để "sống khỏe" trở thành quyền phổ quát và mang lại hạnh phúc trong mỗi năm tháng của đời người.