Phát biểu kết luận tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực nhiệm kỳ XIII, Tổng Bí thư Tô Lâm đã đặt lại một câu hỏi tưởng cũ nhưng chưa bao giờ hết thời sự: Điều gì làm nên sức mạnh của một quốc gia?

Không chỉ là tăng trưởng, không chỉ là tiềm lực kinh tế hay vị thế quốc tế, mà trước hết là chất lượng đạo đức của con người trong bộ máy công quyền, là nền tảng liêm chính của xã hội. Và cuộc đấu tranh chống tham nhũng suy cho cùng không phải là cuộc chiến với hành vi, mà là cuộc chiến với sự tha hóa của con người.

Tổng Bí thư chủ trì Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng

Ở nghĩa ấy, chống tham nhũng không chỉ để bảo vệ kỷ cương, mà để bảo vệ phẩm giá con người, để mỗi cá nhân được sống và làm việc trong một môi trường trong sạch, nơi cái đúng được tôn trọng và cái sai không còn chỗ đứng.

Nhìn lại hai thập kỷ thực hiện Nghị quyết Trung ương 3 khóa X, đặc biệt là nhiệm kỳ XIII, những con số kỷ luật chưa từng có đã trở thành minh chứng rõ ràng: Đảng kiên quyết làm trong sạch đội ngũ, không có ngoại lệ, không có vùng cấm.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chỉ đạo

Nhưng điều đáng trân trọng hơn những con số ấy là những chuyển động trong đời sống xã hội: người dân an tâm hơn khi thấy cái sai bị xử lý; cán bộ tử tế bớt cảm giác đơn độc; những người trẻ bước vào nền công vụ tin rằng họ có thể trưởng thành bằng năng lực và sự liêm chính.

Đó chính là chiều sâu nhân văn của cuộc đấu tranh này. Nó không chỉ là hành động chính trị, mà là lời khẳng định lại chuẩn mực đạo đức chung: sự tử tế phải là nền của phát triển.

Nhưng nếu niềm tin là thành quả quan trọng nhất của giai đoạn vừa qua, thì thách thức của giai đoạn tới lại nằm ở chỗ khác: làm thế nào biến niềm tin ấy thành động lực phát triển. Và câu trả lời, như Tổng Bí thư nhấn mạnh, nằm ở yếu tố căn bản nhất: con người.

Tổng Bí thư Tô Lâm trao tặng Huân chương Độc lập các hạng Nhất, Nhì, Ba và Huân chương Quân công hạng Nhì, hạng Ba cho các đồng chí lãnh đạo

Tham nhũng không khởi sinh từ văn bản, mà từ con người. Một thể chế có thể tốt, nhưng chỉ cần một cá nhân lệch chuẩn đã có thể làm méo mó cả một quy trình. Bởi vậy, chống tham nhũng không thể dựa vào trừng phạt đơn thuần; trừng phạt chỉ là phần nổi của tảng băng. Phần chìm - và quan trọng hơn - chính là sự hình thành văn hóa liêm chính, là việc xây dựng các hệ thống khiến con người "không thể - không dám - không muốn - không cần" tham nhũng.

Các cá nhân có thành tích xuất sắc nhận Huân chương Lao động các hạng Nhất, Nhì, Ba

Đó là một tầm nhìn văn hóa hơn là hành chính.

- Không thể tham nhũng, khi mọi cơ chế trở nên minh bạch, mọi quyết định đều có dấu vết số hóa.

- Không dám tham nhũng, khi kỷ luật nghiêm minh, người vi phạm dù ở vị trí nào cũng bị xử lý.

- Không muốn tham nhũng, khi giáo dục liêm chính trở thành nền tảng, khi xã hội đề cao sự tử tế hơn những mánh khóe.

- Không cần tham nhũng, khi đời sống cán bộ được đảm bảo bằng chính sách tiền lương nhân văn.

Những điều ấy, suy cho cùng, là những lựa chọn đạo đức - lựa chọn của từng con người khi đối diện với cám dỗ và quyền lực.

Song nêu gương không chỉ là giữ kỷ cương. Nó cũng là cách bảo vệ những người dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới vì lợi ích chung. Một xã hội không thể phát triển nếu cán bộ sợ trách nhiệm. Chống tham nhũng không thể trở thành rào cản đổi mới. Kỷ luật không thể biến thành nỗi sợ làm tê liệt tinh thần sáng tạo của đội ngũ.

Đại biểu tham dự hội nghị

Giai đoạn tới cần một môi trường công vụ nghiêm minh nhưng nhân văn, nơi cái sai bị xử lý, cái đúng được bảo vệ, người tử tế được khích lệ.

Ba đột phá mà Tổng Bí thư nêu - thể chế, cán bộ, công nghệ - đều hướng đến việc trả lại giá trị trung tâm cho con người.

- Thể chế minh bạch tạo ra không gian hành xử công bằng.

- Cán bộ liêm chính là nền tảng của niềm tin xã hội.

- Công nghệ số giúp kỷ luật hóa các quy trình, giảm cơ hội nhũng nhiễu, bảo vệ người dân khỏi bị tổn thương bởi tiêu cực.

Đại biểu tham dự hội nghị

Những cải cách ấy không chỉ hiện đại hóa bộ máy, mà làm thay đổi chất lượng đời sống: người dân bớt lo lắng, doanh nghiệp bớt rủi ro, cán bộ bớt nặng gánh "văn hóa quan hệ". Một xã hội liêm chính là nơi mọi người cảm thấy an tâm khi làm điều đúng và không bị thiệt thòi khi sống tử tế.

Hành trình xây dựng Việt Nam liêm chính vì thế không phải là ước vọng xa xôi. Nó đang diễn ra mỗi ngày – trong từng cải cách, từng quyết định, từng lựa chọn đạo đức của hàng triệu con người.

Một quốc gia mạnh không chỉ được đo bằng GDP, mà bằng độ trong sạch của thể chế, sự minh bạch của quyền lực và phẩm giá của con người.

Với quyết tâm của Đảng và sự ủng hộ của Nhân dân, Việt Nam đang tiến từng bước vững chắc trên con đường đó - con đường dẫn tới một đất nước văn minh, trong sạch, nhân văn và hạnh phúc.