Tổng Bí thư mở đầu bằng hai câu hỏi định vị tư tưởng:

Một, Hà Nội sẽ định hình bản sắc và mô hình phát triển thế nào để vừa giữ hồn Thăng Long, vừa vươn mình thành đại đô thị sáng tạo, xanh, thông minh, kết nối toàn cầu?

Hai, Đảng bộ Thành phố sẽ nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu ra sao để biến quyết sách thành kết quả, để Nhân dân cùng tham gia và được thụ hưởng thành quả phát triển?

Hai câu hỏi ấy không chỉ là "đề bài" cho nhiệm kỳ 2025-2030, mà còn là trắc nghiệm về bản lĩnh và tầm vóc của Thủ đô - nơi được kỳ vọng tiên phong trong mọi đổi mới thể chế, văn hóa, quản trị và công nghệ.

Trong bài phát biểu, Tổng Bí thư không chỉ tổng kết thành tựu của nhiệm kỳ XVII mà, quan trọng hơn, định hình một triết lý phát triển Thủ đô dựa trên ba trụ cột "Văn hiến - Bản sắc - Sáng tạo".

"Hà Nội phải được kiến tạo như một thành phố văn hiến - bản sắc - sáng tạo, hướng tới một Thủ đô văn minh - hiện đại - bền vững, với trí tuệ thời đại và tầm vóc toàn cầu".

Ba trụ cột ấy chính là hệ giá trị mới của Hà Nội trong thế kỷ XXI:

• Văn hiến là gốc rễ, là tinh hoa kết tinh từ nghìn năm Thăng Long - nơi văn hóa trở thành sức mạnh mềm của phát triển.

• Bản sắc là lợi thế cạnh tranh, là "dấu chỉ" giúp Hà Nội vừa gìn giữ di sản, vừa định hình bản lĩnh hiện đại.

• Sáng tạo là động lực phát triển, chuyển hóa, biến di sản thành giá trị sống, vừa bảo tồn, vừa phát triển, vừa mở rộng tầm vóc đô thị, từ quy hoạch, kiến trúc, nghệ thuật đến giáo dục, khoa học và quản trị.

Từ đó, Tổng Bí thư nêu rõ yêu cầu hình thành ba "cực sáng tạo" - Di sản, Tri thức, Công nghệ - kết nối từ trung tâm nội đô lịch sử đến Hòa Lạc, tạo nên "mạch sáng tạo" Thăng Long, lan tỏa khắp không gian đô thị.

Trên nền tảng ấy, Tổng Bí thư Tô Lâm xác lập bảy yêu cầu chiến lược - như một bản đồ hành động toàn diện cho Hà Nội trong kỷ nguyên phát triển mới:

1. Xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, nêu gương, hành động, trách nhiệm.

Đây là điều kiện tiên quyết. Hà Nội phải là hình mẫu về kỷ luật, đạo đức và tinh thần dấn thân.

"Hà Nội đã nói là làm - làm nhanh, làm đúng, làm hiệu quả, làm đến cùng".

Tổng Bí thư Tô Lâm cùng các đồng chí Lãnh đạo, nguyên Lãnh đạo Đảng, Nhà nước dự Đại hội

2. Đặt "Văn hiến - Bản sắc - Sáng tạo" ở trung tâm chiến lược phát triển.

Văn hóa không chỉ là nền tảng tinh thần mà còn là nguồn lực nội sinh và động lực phát triển bền vững.

3. Kiến tạo mô hình quản trị mới, chuyển từ "quản lý" sang "kiến tạo".

Hà Nội cần một mô hình quản trị tiên tiến, tích hợp và minh bạch, vận hành trên cơ sở dữ liệu và bằng chứng khoa học, thay cho điều hành cảm tính hay cục bộ.

4. Hoàn thiện mô hình đô thị đa cực, đa trung tâm.

Chuyển đổi từ "đơn cực tập trung" sang "đa cực, đa trung tâm", với hạ tầng thông minh làm trục dẫn dắt quy hoạch. Đây là tư duy "hạ tầng dẫn dắt phát triển", đưa Hà Nội trở thành đô thị lan tỏa, kết nối vùng và dẫn dắt quốc gia.

5. Phát triển Hà Nội thành trung tâm khoa học - công nghệ - đổi mới sáng tạo của đất nước. Đây là hướng bứt phá tất yếu. Hà Nội phải trở thành nơi "Kiến tạo chính sách mới, thử nghiệm công nghệ mới, đào tạo nhân tài mới và khởi nguồn ý tưởng mới" cho quốc gia.

6. Lấy con người làm trung tâm và thước đo phát triển. Mỗi chính sách phải hướng tới nâng cao phẩm giá, chất lượng sống, phúc lợi và hạnh phúc của người dân. "Thanh lịch - nghĩa tình - trách nhiệm" không chỉ là truyền thống, mà phải trở thành chuẩn mực của thời đại.

7. Giữ vững quốc phòng - an ninh; mở rộng đối ngoại và hợp tác quốc tế.

Lấy cảm giác bình yên của người dân và du khách làm thước đo an ninh, đồng thời đẩy mạnh liên kết vùng và tham gia mạng lưới các "thành phố xanh - thông minh - sáng tạo" trên thế giới.

Phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm không chỉ là chỉ đạo hành chính, mà là lời hiệu triệu hành động, là sự kết tinh giữa trí tuệ chiến lược và khát vọng văn hóa của dân tộc.

Nếu thế kỷ XX ghi dấu Hà Nội như "Thủ đô anh hùng", thì thế kỷ XXI đang gọi tên một Hà Nội mới - "Thành phố sáng tạo", "Thành phố của trí tuệ và nhân văn".

Hà Nội không chỉ là trung tâm chính trị - hành chính quốc gia, mà phải trở thành Thủ đô của niềm tin, của hành động và của tương lai - nơi văn hóa mở đường, thể chế dẫn lối, con người làm chủ công cuộc đổi mới. 

Khi "Hà Nội đã nói là làm - làm nhanh, làm đúng, làm hiệu quả, làm đến cùng", Thủ đô không chỉ giữ hồn Thăng Long, mà sẽ thắp sáng tầm vóc Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Bài: HIỀN LƯƠNG
Ảnh: THÔNG TẤN XÃ VIỆT NAM
Báo Thể thao và Văn hóa