Ngày 8/10/2025, Hội nghị lần thứ 13 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIIII đã bế mạc thành công tốt đẹp, hoàn thành toàn bộ chương trình đề ra. Trong bối cảnh cả hệ thống chính trị đang gấp rút chuẩn bị cho Đại hội XIV của Đảng, Hội nghị Trung ương lần này được xem là mốc then chốt chuyển từ tư duy thiết kế sang hành động thực thi, từ hoạch định đường lối sang định hình các cơ chế, công cụ và tiêu chí cụ thể để đo lường hiệu quả lãnh đạo.

Những nội dung được thông qua tại hội nghị không chỉ phản ánh tư tưởng đổi mới trong cầm quyền của Đảng, mà còn thể hiện rõ tinh thần "ý Đảng hợp lòng dân" trên cả ba phương diện: xây dựng thể chế, tổ chức thực thi và củng cố niềm tin xã hội.

Hội nghị lần thứ 13 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã để lại một dấu ấn đặc biệt trong lịch sử các kỳ họp của Đảng - đó là lần đầu tiên, công tác chuẩn bị Văn kiện Đại hội được đặt trong tư duy "thiết kế để thi hành", phản ánh sự trưởng thành vượt bậc về tư duy lãnh đạo cầm quyền.

Nếu như các nhiệm kỳ trước, Văn kiện Đại hội thường được xem là bản "tuyên ngôn chính trị" định hướng tổng thể, thì lần này, yêu cầu của Tổng Bí thư và Ban Chấp hành Trung ương là chuyển hẳn sang tư duy thiết kế thể chế, coi văn kiện như bản thiết kế tổng thể để vận hành quốc gia, trong đó mọi định hướng, mục tiêu, chỉ tiêu và giải pháp phải có cơ sở thực chứng và khả năng thực thi cụ thể.

Phát biểu khai mạc, Tổng Bí thư nêu rõ: "Nội dung Chương trình hành động của Ban chấp hành Trung ương Đảng đã được Tiểu ban văn kiện thiết kế theo phương châm bám sát, cụ thể hóa các mục tiêu, chỉ tiêu, quan điểm chỉ đạo, định hướng phát triển, nhiệm vụ trọng tâm, các đột phá chiến lược, đồng thời đảm bảo phù hợp với tình hình trong nước và quốc tế. Những nội dung đó được cụ thể hóa thành nhiệm vụ, đề án, công trình, dự án có phân công trách nhiệm cụ thể, rõ nguồn lực, tiến độ và các điều kiện cần thiết để thực hiện... và phải "cân-đo-đong-đếm" được trong quá trình thực hiện".

Cụm từ "cân-đo-đong-đếm" được trong quá trình thực hiện" thể hiện rõ sự thay đổi trong phong cách lãnh đạo – từ hình thức khái quát chính trị sang quản trị bằng chỉ số và kết quả, nhấn mạnh hiệu lực và hiệu quả của hành động. Không chỉ đơn thuần là yêu cầu kỹ thuật biên soạn, mà đây chính là sự chuyển hóa tư tưởng lãnh đạo Đảng từ "đúng đường lối" sang "đúng và đo được".

Ở phần bế mạc, tinh thần này được khẳng định và cụ thể hóa. Qua thảo luận thẳng thắn, dân chủ và trách nhiệm, Ban Chấp hành Trung ương thống nhất 9 định hướng lớn, trong đó có việc "chuẩn bị thật tốt cho Đại hội XIV của Đảng: Tiếp tục bổ sung, hoàn thiện để nội dung các Văn kiện cô đọng, sâu sắc, thể hiện tầm nhìn chiến lược, khẳng định ba đột phá chiến lược trong điều kiện mới (thể chế-hạ tầng-nhân lực), làm rõ chuyển đổi số-chuyển đổi xanh, liên kết vùng-đô thị thông minh, chú trọng kinh tế biển, kinh tế văn hóa; quan trọng là lượng hóa chỉ tiêu, rõ lộ trình thực thi..."

Có thể nói, Hội nghị Trung ương 13 đã đặt dấu chấm hết cho lối tư duy xây dựng văn kiện theo kiểu đề ra tầm nhìn xa nhưng thiếu cơ chế đo lường, thay vào đó là tư duy thiết kế dựa trên bằng chứng. Trong bối cảnh đất nước đang chuyển mạnh sang kinh tế tri thức và quản trị số, yêu cầu lượng hóa và thực chứng chính là công cụ giúp Đảng kiểm soát rủi ro, nâng cao năng lực dự báo và tăng cường tính minh bạch trong điều hành. Văn kiện Đại hội vì thế không chỉ là kim chỉ nam, mà còn trở thành cơ sở pháp lý - hành chính cho các chương trình hành động sau này, đảm bảo mỗi chủ trương đều có địa chỉ thực hiện, mỗi nhiệm vụ đều có đơn vị chịu trách nhiệm và kết quả được đánh giá công khai.

Đáng chú ý, trong các thảo luận, nhiều ý kiến nhấn mạnh, cần xác định rõ hệ chỉ tiêu kinh tế – xã hội – môi trường – văn hóa để tránh tình trạng mục tiêu chồng chéo hoặc định tính. Điều này cho thấy ý thức thể chế hóa tư duy phát triển toàn diện đang được nâng lên thành chuẩn mực tư duy lãnh đạo mới của Đảng. Khi những khái niệm như "chuyển đổi số-chuyển đổi xanh", "kinh tế văn hóa", "liên kết vùng-đô thị thông minh"… được đưa vào hệ chỉ tiêu, thì đó không chỉ là sự mở rộng phạm vi, mà là bước định nghĩa lại mô hình phát triển Việt Nam theo hướng hiện đại, có trách nhiệm và lấy con người làm trung tâm.

Tư duy "thiết kế thể chế" cũng thể hiện rõ tinh thần Đảng lãnh đạo bằng công cụ của Nhà nước pháp quyền, không can thiệp vi mô, mà tạo khung khổ, luật lệ, cơ chế để toàn xã hội vận hành thông suốt. Văn kiện Đại hội XIV vì thế phải làm rõ cấu trúc thể chế bảo đảm ba đột phá chiến lược – thể chế, hạ tầng, nhân lực – được triển khai đồng bộ, lấy thể chế làm khâu mở đường. Cách nói "đột phá thể chế" lần này không dừng ở khẩu hiệu, mà được lượng hóa thành nhiệm vụ cải cách bộ máy, luật pháp, và cơ chế phối hợp giữa Trung ương và địa phương, phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp, được áp dụng trên toàn quốc từ tháng 7/2025.

Như vậy, tư tưởng nổi bật trong chủ đề thứ nhất này chính là sự thay đổi căn bản về cách Đảng hoạch định chiến lược phát triển: từ "tư duy tầm nhìn" sang "tư duy thể chế", từ "chủ trương" sang "thiết kế", từ "định hướng chính trị" sang "công cụ quản trị quốc gia". Đây là dấu ấn tư tưởng mang tính nền tảng cho Đại hội XIV – một Đại hội của hành động thực thi, đo lường và trách nhiệm giải trình, trong đó văn kiện không chỉ là văn bản chính trị, mà là hệ điều hành của Nhà nước kiến tạo phát triển, phản ánh tầm cao trí tuệ và sự trưởng thành của Đảng trong vai trò cầm quyền hiện đại.

Nếu tư duy "thiết kế thể chế" là điểm khởi đầu của quá trình đổi mới cầm quyền, thì vấn đề thứ hai cho thấy Đảng không chỉ dừng ở việc hoạch định mà đang thực sự chuyển động sang hành động, hình thành một mô hình quản trị hiện đại, minh bạch và hướng tới hiệu quả thực chất. Từ Hội nghị Trung ương lần thứ 13, có thể thấy rõ một chuyển biến nhận thức chiến lược: Đảng không chỉ "vẽ đường đi", mà đang "đi bằng chính con đường đã vẽ", lấy kết quả đo được làm tiêu chí đánh giá năng lực lãnh đạo và tính chính danh của quyền lực.

Phát biểu tại Hội nghị, Tổng Bí thư đề nghị quán triệt "Một thước đo: mức sống và niềm tin của Nhân dân. Cụ thể là, dịch vụ công tốt hơn, cơ hội việc làm và kinh doanh rộng hơn, chi phí thời gian và thủ tục ít hơn; xã hội yên bình hơn, người dân ấm no, hạnh phúc hơn". Đây là một phát ngôn thể hiện tầm nhìn sâu sắc về chuyển đổi mô hình quản trị quốc gia. Nếu trước đây, Nhà nước được hiểu là bộ máy thực thi đường lối, thì nay, Đảng yêu cầu Nhà nước trở thành chủ thể kiến tạo – phục vụ, nơi mọi cơ quan, công chức đều phải chứng minh hiệu quả công vụ thông qua sản phẩm cụ thể: sự hài lòng của người dân, sự phát triển của doanh nghiệp, và sự bền vững của xã hội. Tư tưởng ấy được cụ thể hóa trong ba đột phá chiến lược được điều chỉnh và cập nhật: thể chế – hạ tầng – nhân lực, trong đó thể chế đóng vai trò dẫn đường, hạ tầng là nền tảng vật chất, còn nhân lực – đặc biệt là nhân lực văn hóa, nhân lực số, nhân lực xanh – là động lực phát triển bền vững.

Trong bế mạc, Tổng Bí thư khẳng định: "Mọi nhiệm vụ đều phải rõ mục tiêu, rõ lộ trình, rõ nguồn lực, rõ trách nhiệm, rõ kiểm tra; báo cáo đúng hạn; công khai tiến độ và kết quả để Nhân dân giám sát".

Cùng với đó, tinh gọn – hiệu lực – minh bạch không chỉ là yêu cầu hành chính, mà là biểu hiện của văn hóa chính trị trong quản trị nhà nước hiện đại, hướng tới mô hình Nhà nước kiến tạo phát triển... Đặc biệt, khi Việt Nam bước vào giai đoạn sắp xếp lại đơn vị hành chính còn 34 tỉnh, thành và áp dụng mô hình chính quyền địa phương hai cấp từ tháng 7/2025, yêu cầu này trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Việc phân cấp - phân quyền gắn với trách nhiệm giải trình cũng là một điểm nhấn tư tưởng nổi bật. Đây là biểu hiện cụ thể của chuyển đổi văn hóa lãnh đạo từ hành chính sang quản trị, nơi hiệu quả được đo không bằng văn bản ban hành, mà bằng chỉ số phát triển thực tế. Khi cơ chế được thông suốt, địa phương sẽ có không gian sáng tạo, còn Trung ương giữ vai trò định hướng, giám sát và tạo khung pháp lý.

Cải cách hành chính được xem là đột phá thứ tư không ghi tên, bởi nó xuyên suốt mọi lĩnh vực. Tinh thần tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế, minh bạch quyền lực là biểu hiện cụ thể của văn hóa trách nhiệm công vụ, phản ánh tầm cao tư tưởng về đạo đức chính trị của Đảng trong thời đại mới. Cải cách hành chính không còn chỉ là "giảm thủ tục", mà là tái cấu trúc quyền lực – làm cho quyền lực công trở nên có kiểm soát, có trách nhiệm và hướng tới phục vụ nhân dân.

Bên cạnh đó, cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục được xác định là cuộc chiến không ngừng nghỉ để làm trong sạch bộ máy và củng cố lòng tin của nhân dân. Tư tưởng "xây dựng, chỉnh đốn Đảng" được mở rộng từ nội bộ chính trị sang văn hóa công quyền, biến liêm chính thành chuẩn mực đạo đức của bộ máy. Đây là sự tự đổi mới mang tính thể chế, nơi văn hóa, luật pháp và chính trị gặp nhau ở cùng một điểm: tăng tính minh bạch, giảm cơ chế xin – cho, bảo vệ người dám nghĩ dám làm vì lợi ích chung.

Hội nghị Trung ương lần thứ 13 là sự khẳng định mạnh mẽ rằng Đảng đã bước sang thời kỳ hành động quản trị quốc gia hiện đại. Đảng lãnh đạo không chỉ bằng nghị quyết, mà bằng thể chế hóa nghị quyết, bằng chỉ tiêu và kết quả cụ thể. "Từ chủ trương đến hành động" – đó là sự trưởng thành tư tưởng của Đảng trong nhiệm kỳ này, là minh chứng cho một mô hình Nhà nước kiến tạo, liêm chính và phục vụ, nơi mỗi chính sách không chỉ được ban hành, mà còn được kiểm chứng trong đời sống thực của người dân.

Đây chính là dấu ấn của tư duy cầm quyền hiện đại, là biểu hiện sinh động của văn hóa lãnh đạo trong kỷ nguyên chuyển đổi, nơi quyền lực chính trị gắn liền với năng lực thực thi, và niềm tin của nhân dân trở thành thước đo tối hậu của sự thành công.

Một trong những dấu ấn quan trọng nhất được thể hiện rõ tại Hội nghị Trung ương lần thứ 13 là việc Đảng đặt "niềm tin của Nhân dân" vào trung tâm của mọi đánh giá về năng lực lãnh đạo. Nếu trong các giai đoạn trước, tính chính danh của Đảng được xây dựng chủ yếu trên cơ sở cách mạng và lịch sử, thì nay, khi đất nước bước vào thời kỳ phát triển mới, tính chính danh ấy phải được củng cố bằng năng lực quản trị, hiệu quả thực thi và sự hài lòng của người dân.

Tổ chức thành công Đại hội Đảng các cấp, chuẩn bị thật tốt Đại hội XIV của Đảng không chỉ là nhiệm vụ chính trị, mà còn là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng nhằm củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Đảng và chế độ. Đây là thông điệp sâu sắc thể hiện niềm tin không còn là kết quả của tuyên truyền, mà là sản phẩm của thực tiễn cầm quyền; được nuôi dưỡng không phải bằng khẩu hiệu, mà bằng chất lượng cuộc sống, công bằng xã hội và đạo đức của bộ máy công quyền.

Từ "chính danh cách mạng" đến "chính danh quản trị" là một bước chuyển căn bản trong tư duy cầm quyền của Đảng ta. Chính danh cách mạng gắn với vai trò lịch sử: Đảng lãnh đạo vì đã giải phóng dân tộc, mang lại độc lập, tự do, thống nhất đất nước. Trong kỷ nguyên hội nhập, sự chính danh ấy cần được củng cố bằng kết quả quản trị quốc gia – tức là khả năng tạo ra tăng trưởng bền vững, phát triển văn hóa, nâng cao chất lượng sống và đảm bảo công bằng cho mọi tầng lớp. Đây chính là chính danh quản trị – loại chính danh được củng cố hằng ngày qua hiệu quả phục vụ nhân dân và niềm tin xã hội.

Từ tinh thần của Nghị quyết 71 và Nghị quyết 72 gần đây cho thấy: Mức sống thực của người dân, chất lượng dịch vụ công và môi trường sống an toàn chính là thước đo cao nhất của sự lãnh đạo đúng đắn. Tư tưởng ấy phản ánh sâu sắc cách tiếp cận mới – coi Nhân dân là người kiểm chứng kết quả của mọi chính sách. Đảng lãnh đạo bằng định hướng, Nhà nước quản trị bằng thể chế, còn Nhân dân đánh giá bằng thực tế đời sống. Mối quan hệ ấy tạo nên tam giác chính trị mới của kỷ nguyên quản trị hiện đại, trong đó sự bền vững của chế độ không còn dựa vào sự huy động cảm xúc, mà dựa vào sự tin tưởng có lý trí – có trải nghiệm thực tế của người dân.

Các đại biểu tham dự phiên bế mạc Hội nghị lần thứ 13 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII

Chính vì vậy, công tác nhân sự chuẩn bị cho Đại hội XIV được đặt trong một khuôn khổ đặc biệt – không chỉ chọn người đủ đức, đủ tài, mà phải chọn người đủ năng lực hành động và đủ uy tín xã hội. Việc Tổng Bí thư yêu cầu "ngăn chặn mọi biểu hiện chạy chức, chạy quyền, cục bộ, lợi ích nhóm" không chỉ là biện pháp kỹ thuật để đảm bảo công bằng, mà còn là yêu cầu về đạo đức chính trị – vì chỉ một bộ máy trong sạch, liêm chính và dám chịu trách nhiệm mới có thể củng cố niềm tin của Nhân dân.

Niềm tin của Nhân dân, do đó, trở thành chỉ số chính trị mới – có thể đo lường, có thể quản lý, và phải được gìn giữ qua từng chính sách cụ thể. Trong lĩnh vực văn hóa – xã hội, điều này càng trở nên rõ nét. Khi đời sống tinh thần của người dân được quan tâm, khi văn hóa được coi là nguồn lực phát triển và sợi dây gắn kết cộng đồng, khi tiếng nói của người dân được lắng nghe trong các chính sách giáo dục, y tế, môi trường – thì đó chính là biểu hiện cụ thể của việc xây dựng niềm tin trong thực tiễn.

Ở một tầng ý nghĩa sâu hơn, "niềm tin" không chỉ là sự tin tưởng vào năng lực quản lý, mà còn là niềm tin đạo đức, gắn với văn hóa cầm quyền của Đảng. Trong suốt quá trình đổi mới, Đảng ta luôn xác định "dân là gốc", nhưng Hội nghị Trung ương lần thứ 13 đã nâng tư tưởng ấy lên một tầm cao mới: Lấy niềm tin của Nhân dân làm thước đo thành công của mọi quyết sách. Đây không chỉ là khẩu hiệu, mà là chuẩn mực chính trị mới, đòi hỏi mỗi cấp ủy, mỗi cán bộ phải tự kiểm điểm, tự soi rọi vào sự tín nhiệm của dân, coi đó là thước đo trung thực nhất về năng lực và uy tín của mình.

Các đại biểu tham dự phiên bế mạc Hội nghị lần thứ 13 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII

Sự xuất hiện của cụm từ "niềm tin" của Nhân dân trong cả khai mạc và bế mạc không phải ngẫu nhiên. Đó là kết quả của một quá trình tự đổi mới tư tưởng lãnh đạo, trong đó Đảng nhận thức rõ: giữ được niềm tin là giữ được quyền lực, mất niềm tin là mất tất cả. Chính vì thế, việc nâng cao đời sống nhân dân, bảo đảm an sinh, phát triển văn hóa, củng cố giáo dục, y tế, và xây dựng bộ máy công quyền liêm chính đều được đặt trong một logic thống nhất – củng cố niềm tin xã hội.

Có thể nói, tư tưởng "niềm tin là sức mạnh của chế độ" được khẳng định rõ ràng và sâu sắc hơn bao giờ hết trong Hội nghị Trung ương lần thứ 13. Điều này cho thấy Đảng không chỉ lãnh đạo bằng lý tưởng, mà còn bằng văn hóa trách nhiệm, bằng hiệu quả thực thi, và bằng sự gắn bó thật sự với đời sống của nhân dân. Khi niềm tin được coi là "vốn chính trị", Đảng cũng đồng thời tự đặt mình vào cơ chế kiểm soát mới – nơi người dân vừa là đối tượng phục vụ, vừa là chủ thể giám sát quyền lực.

Hội nghị Trung ương lần thứ 13 đã khép lại, nhưng dư âm của nó chắc chắn sẽ còn lan tỏa sâu rộng trong đời sống chính trị của đất nước. Không chỉ là một kỳ họp chuẩn bị về nhân sự, văn kiện hay quy trình cho Đại hội XIV, đây thực sự là một cuộc tổng duyệt lớn về tư tưởng lãnh đạo, phong cách cầm quyền và bản lĩnh đổi mới của Đảng ta trong thời kỳ hiện đại hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng.

Điều đặc biệt của Hội nghị lần này là sự thống nhất từ "tư duy thiết kế" đến "hành động thực thi", từ "xây dựng đường lối" đến "đo lường kết quả". Sự chuyển động ấy cho thấy Đảng đang làm mới chính mình, hướng đến một mô hình lãnh đạo cầm quyền bằng thể chế, pháp quyền và hiệu quả.

Từ thể chế đến nhân sự, từ cải cách hành chính đến chống tham nhũng, từ phát triển kinh tế đến nâng cao đời sống nhân dân, tất cả đều xoay quanh một điểm chung: niềm tin của Nhân dân là thước đo tối thượng của mọi chính sách. Chính niềm tin ấy là nguồn năng lượng chính trị mạnh nhất để Đảng tiếp tục vững bước, là thước đo chân thực nhất cho năng lực lãnh đạo và sức sống của chế độ.

Các đại biểu tham dự phiên bế mạc Hội nghị lần thứ 13 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII

Như vậy, Hội nghị Trung ương lần thứ 13 là bản giao hưởng hài hòa giữa lý tưởng và hiện thực, giữa tư duy chiến lược và hành động cụ thể, giữa tầm nhìn dài hạn và nhu cầu bức thiết của đời sống hôm nay. Từ đây, một tinh thần mới đã được khẳng định – tinh thần kiến tạo, thực thi và phụng sự, thể hiện bản lĩnh của một Đảng cầm quyền hiện đại, tự tin và gần dân.

Với tinh thần ấy, Đại hội XIV sắp tới sẽ không chỉ là sự kiện chính trị trọng đại, mà còn là mốc son khẳng định năng lực đổi mới của Đảng – năng lực biến tư duy thành hành động, biến đường lối thành kết quả, biến niềm tin thành sức mạnh dân tộc. Đó chính là dấu ấn tư tưởng lớn nhất của Hội nghị Trung ương lần thứ 13, một bước ngoặt chính trị – văn hóa – tư tưởng mở ra kỷ nguyên mới của Việt Nam: phát triển bằng trí tuệ, hành động bằng niềm tin, và hướng đến hạnh phúc của nhân dân như mục tiêu tối thượng.